Sở GTVT TP.Hồ Chí Minh cho rằng, nếu dự toán chi ngân sách nhà nước lĩnh vực trợ giá xe buýt năm 2020 vẫn giữ nguyên là 1.150 tỷ đồng thì hệ thống xe buýt chỉ hoạt động được đến khoảng giữa tháng 11/2020, hoặc cần phải giảm xuống còn 85% số chuyến theo kế hoạch từ ngày 1/7 đến 31/12.
Theo Sở GTVT, lý do sở đề xuất điều chỉnh tăng, giảm là do cập nhật lại thông số hoạt động theo thực tế trên từng tuyến với tổng cự ly hành trình tăng (phát sinh tăng hơn 29 tỉ đồng, số liệu của Sở Tài chính thẩm định trên cơ sở tính toán bình quân toàn hệ thống); chi phí chênh lệch nhiên liệu do giá nhiên liệu thay đổi (giảm hơn 78 tỉ đồng).
Cụ thể, sản lượng dự kiến đặt hàng, đấu thầu năm 2020 chỉ đạt khoảng 32,67 hành khách/chuyến, thay vì 44,5 hành khách/chuyến như dự kiến khiến tổng doanh thu giảm hơn 271 tỉ đồng. Bên cạnh đó, hoạt động vận chuyển đưa rước học sinh, sinh viên, cập nhật phần dự phòng phí đều giảm so với dự toán dự phòng phí được Sở Tài chính thẩm định.
Ngoài ra, số chuyến hoạt động trên các tuyến xe buýt năm 2020 được cân đối, cập nhật phù hợp với tình hình dịch Covid-19 và giai đoạn phục hồi đến cuối năm. Việc này nhằm hạn chế tối đa những phát sinh làm ảnh hưởng đến 4,5 triệu chuyến xe tối thiểu để đảm bảo hoạt động ổn định.
Sở GTVT TP cho biết, với số chuyến xe trên, tổng dự toán chi trợ giá cho xe buýt phổ thông năm nay là 1.178 tỷ đồng. Đây là con số sau khi cập nhật giá nhiên liệu và tính toán sản lượng, doanh thu (với tỷ lệ tăng trưởng kỳ vọng bình quân 10% so với năm ngoái).
Bên cạnh đó, việc phải ngưng một số tuyến trong giai đoạn nhu cầu đi lại của hành khách đang dần ổn định lại sẽ ảnh hưởng rất lớn đến nhu cầu đi lại của người đi, bởi thời gian chờ xe buýt sẽ lâu hơn hoặc sẽ phải chuyển nhiều tuyến.
“Việc ngưng hoạt động hoặc giảm số chuyến sẽ dẫn đến nguy cơ phá vỡ tính liên thông và mạng lưới tuyến. Điều này sẽ làm ảnh hưởng đến nhu cầu đi lại của người dân, cũng như tác động đến hoạt động của các tuyến xe buýt còn lại”, Sở GTVT đánh giá.
Do vậy, Sở GTVT kiến nghị Sở Tài chính xem xét, thẩm định thống nhất dự toán chi ngân sách nhà nước lĩnh vực trợ giá xe buýt năm 2020 là 1.311 tỉ đồng, qua đó báo cáo TP xem xét, bổ sung dự toán chi ngân sách nhà nước lĩnh vực trợ giá xe buýt năm 2020 tăng thêm 161 tỉ đồng.
Được biết, trong các năm qua, UBND TP đã cấp ngân sách khoảng 1.000 tỉ đồng mỗi năm để trợ giá cho hoạt động xe buýt nhằm thu hút người dân sử dụng, giảm xe cá nhân. Tuy nhiên, năm nay nguồn ngân sách này có sự biến động khá lớn.
Huy Đức