Theo báo cáo của Tổng cục Thuế về thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước (NSNN) cho thấy, thu lũy kế 5 tháng đầu năm 2020 do cơ quan thuế quản lý ước đạt 499.832 tỷ đồng, bằng 39,8% so với dự toán pháp lệnh, bằng 97,6% so với cùng kỳ năm 2019. Kết quả trên cho thấy tình hình thu ngân sách 5 tháng đầu năm 2020 tiếp tục gặp khó khăn.
Tính riêng trong tháng 5/2020, thu NSNN do ngành Thuế quản lý đạt 58.000 tỷ đồng, đạt 4,6% so với dự toán pháp lệnh, chỉ bằng 63,1% so với cùng kỳ năm 2019. Trong đó, thu từ dầu thô chỉ bằng 25,1% cùng kỳ; thu nội địa ước đạt 65,8% so với cùng kỳ năm 2019. Số thu không kể tiền sử dụng đất, cổ tức và lợi nhuận còn lại, thu từ xổ số kiến thiết và chênh lệch thu chi của Ngân hàng Nhà nước ước đạt 63,4% so với cùng kỳ năm 2019.
Giải thích về kết quả thu ngân sách giảm so với cùng kỳ, ông Nguyễn Đức Huy - Phó Vụ trưởng Vụ Tuyên truyền Hỗ trợ người nộp thuế (Tổng cục Thuế) cho biết, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về việc thực hiện các biện pháp phòng tránh dịch bệnh, trong đó có hoạt động cách ly xã hội, hầu hết các hoạt động dịch vụ không thiết yếu phải đóng cửa. Hoạt động sản xuất kinh doanh khác bị hạn chế, điều này đã tác động đến hoạt động sản xuất kinh doanh của DN trong tháng 4 và tháng 5, qua đó tác động giảm kết quả thu NSNN.
Để tiếp tục triển khai thực hiện Nghị định số 41/NĐ-CP của Chính phủ về gia hạn tiền thuế và tiền thuê đất cho các DN, tổ chức, cá nhân thuộc các nhóm ngành, lĩnh vực chịu tác động nặng của dịch bệnh Covid-19, các DN nhỏ và siêu nhỏ đã làm sụt giảm sâu số thu ngân sách tháng 5 so với cùng kỳ. Ngoài ra, số thu 5 tháng giảm một phần là do việc tăng cường các biện pháp thực hiện Nghị định 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ về hạn chế bia rượu khi tham gia giao thông, dẫn đến sản lượng tiêu thụ rượu bia tại nhiều địa phương giảm mạnh.
Với những tác động giảm thu từ chính sách và tình hình dịch bệnh phức tạp, thu NSNN do cơ quan thuế quản lý mặc dù không có sự tăng trưởng so với cùng kỳ năm 2019, song để có được kết quả đó, cơ quan thuế các cấp đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp quản lý thu.
“Tổng cục Thuế đã chỉ đạo cục thuế triển khai dự toán thu ngay từ ngày đầu, tháng đầu, giao nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra DN năm 2020 cho các cục thuế; kiểm tra, rà soát toàn bộ số DN đăng ký kinh doanh để đưa vào quản lý thuế, xác định chính xác số DN tạm nghỉ kinh doanh, số DN báo ngừng hoạt động; đảm bảo đưa vào quản lý thuế đối với 100% DN có kinh doanh; kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ công tác hoàn thuế giá trị gia tăng, tăng cường công tác quản lý hóa đơn bán hàng...” - ông Huy nói.
Cũng trong báo cáo, trong 5 tháng đầu năm 2020, toàn quốc có 48.341 DN thành lập mới, giảm 5.419 DN so với cùng kỳ năm 2019; có 30.607 DN chấm dứt kinh doanh, giảm 90 DN; có 19.963 DN tạm ngừng kinh doanh, tăng 3.078 DN; nhưng cũng có 11.629 DN khôi phục kinh doanh, tăng 1.421 DN. Đến cuối tháng 5/2020, toàn quốc có 773.176 DN đang kinh doanh, tăng 15.643 DN (tăng 2,06%) so với thời điểm cuối năm 2019.
Ngoài quản lý chặt công tác kê khai của người nộp thuế, Tổng cục Thuế cũng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra chống thất thu NSNN. Theo báo cáo của Tổng cục Thuế, 5 tháng đầu năm cơ quan này đã thực hiện được 15.195 cuộc thanh tra, kiểm tra; kiểm tra được 163.726 hồ sơ khai thuế tại cơ quan thuế. Tổng số tiền xử lý qua thanh tra, kiểm tra là hơn 20.737 tỷ đồng; tăng thu NSNN hơn 8.686 tỷ đồng. Trong đó, đã tiến hành thanh tra, kiểm tra được 48 DN có hoạt động giao dịch liên kết; truy thu, truy hoàn và phạt hơn 173 tỷ đồng; giảm lỗ hơn 891 tỷ đồng và điều chỉnh tăng thu nhập chịu thuế hơn 1.000 tỷ đồng.
Huy Đức