Trong bối cảnh đô thị hóa diễn ra nhanh, nhu cầu về thực phẩm an toàn và yêu cầu bảo vệ môi trường ngày càng cao, mục tiêu phát triển giai đoạn 2025 – 2030 của ngành chăn nuôi Hà Nội không còn dừng lại ở việc bảo đảm nguồn cung lương thực, mà phải hướng tới mô hình chăn nuôi bền vững, an toàn dịch bệnh, ứng dụng công nghệ cao và khép kín chuỗi giá trị. Đây không chỉ là nhiệm vụ phát triển kinh tế, mà còn là yêu cầu cấp thiết từ thực tiễn, đòi hỏi sự đổi mới tư duy và hành động của cả doanh nghiệp lẫn người chăn nuôi.
Thu hoạch trứng gà tại trang trại chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP ở xã Phúc Thịnh. Ảnh: Nguyễn Quang
Toàn thành phố hiện có hơn 6.900 trang trại, 106 khu chăn nuôi lợn và 98 khu chăn nuôi gia cầm tập trung. Xu hướng ứng dụng công nghệ cao đã bước đầu hình thành với 557 trang trại sử dụng chuồng kín và 57 chuỗi liên kết sản xuất – tiêu thụ, tạo nền tảng tiến tới phát triển chuỗi giá trị bền vững. Hà Nội cũng đã chủ động được nguồn giống với hơn 2 triệu con lợn giống và gần 300 triệu con gia cầm giống mỗi năm.
Tuy nhiên, ngành chăn nuôi của thành phố vẫn đối mặt với nhiều thách thức, trong đó có nguy cơ dịch bệnh trên vật nuôi, cùng với hệ thống giết mổ, sơ chế còn phân tán, chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu về an toàn thực phẩm, làm giảm sức cạnh tranh của sản phẩm mang thương hiệu Hà Nội.
Trước thực tiễn đó, ngành chăn nuôi Thủ đô cần chuyển trọng tâm từ tăng số lượng sang nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm. Mục tiêu đến năm 2030 là 70% sản phẩm chăn nuôi được sản xuất theo chuỗi khép kín, giảm quy mô đàn trong khu vực đô thị, đồng thời phát triển mạnh các mô hình nuôi hữu cơ, nuôi tuần hoàn và ứng dụng công nghệ cao. Trọng tâm quản lý phải chuyển từ “đếm số lượng” sang kiểm soát chất lượng, an toàn sinh học và môi trường chăn nuôi.
Để hiện thực hóa định hướng này, Hà Nội cần triển khai đồng bộ ba nhóm giải pháp trọng tâm trong 5 năm tới. Trước hết là tăng cường phòng, kiểm soát dịch bệnh; thực hiện lộ trình chấm dứt chăn nuôi trong khu dân cư, phấn đấu hoàn thành khoảng 80% việc di dời trước năm 2027. Song song, cần đầu tư xây dựng vùng chăn nuôi an toàn sinh học tập trung với hạ tầng đồng bộ – trở thành “vành đai bảo vệ” sản xuất, kiểm soát dịch tễ và hình thành chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn cho Thủ đô.
Tiếp theo, khuyến khích phát triển chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao gắn với phát triển xanh. Thành phố có thể nghiên cứu cơ chế hỗ trợ tín dụng ưu đãi cho các hạng mục như chuồng kín, hệ thống cho ăn tự động, xử lý chất thải tuần hoàn và quản lý đàn bằng nền tảng số. Đồng thời, xem xét ưu tiên quỹ đất và chính sách phù hợp cho doanh nghiệp, hợp tác xã đầu tư mô hình hiện đại.
Để 70% sản phẩm đi vào chuỗi khép kín, yếu tố chất lượng – uy tín – nhận diện cần được đặt lên hàng đầu. Hà Nội có thể triển khai chương trình tem nhận diện sản phẩm chăn nuôi an toàn, kèm mã QR truy xuất minh bạch; áp dụng bắt buộc đối với sản phẩm cung cấp cho bếp ăn tập thể, trường học, siêu thị và hệ thống phân phối hiện đại. Cùng với đó, hiện đại hóa khâu giết mổ, chế biến nhằm nâng cao giá trị gia tăng và khẳng định hình ảnh “Thực phẩm an toàn của Thủ đô”.
Giai đoạn 2025–2030 là thời điểm then chốt để ngành chăn nuôi Hà Nội chuyển từ mô hình truyền thống sang phát triển theo hướng sinh thái – tuần hoàn – hiện đại. Đây không chỉ là yêu cầu phát triển ngành, mà còn thể hiện cam kết của Thủ đô đối với sức khỏe cộng đồng và mục tiêu xây dựng môi trường sống chất lượng cho người dân. Xây dựng một ngành chăn nuôi tiên tiến, an toàn, có trách nhiệm với môi trường sẽ là thước đo năng lực quản trị và tinh thần đổi mới của Hà Nội trên hành trình phát triển nông nghiệp bền vững.