Trà đã có một hành trình dài từ phương Đông đến phương Tây, trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của nhiều quốc gia, đặc biệt là Pháp. Câu chuyện về trà tại đất nước này bắt đầu từ những năm 1660, khi Nicolas Mariage, người sáng lập gia đình Mariage nổi tiếng, được chỉ định làm đại sứ của Công ty Đông Ấn để tìm kiếm và ký kết thương mại với các quốc gia sản xuất trà. Những chuyến đi xa xôi của ông đến Ba Tư, Ấn Độ, và các quốc gia trong đế quốc Mughal đã mở đầu một chương mới trong lịch sử trà ở Pháp, và gia đình Mariage đã trở thành một phần không thể thiếu trong câu chuyện về trà của quốc gia này.
Bên trong cửa hàng trà Mariage Frères tại Paris, với trà đen Darjeeling nổi tiếng thế giới.
1. Trà đến Pháp và sự phát triển ban đầu
Trà chính thức xuất hiện tại châu Âu vào đầu thế kỷ 17, khi Công ty Đông Ấn mang trà đến Hà Lan vào năm 1610, rồi đến Pháp vào năm 1636, và Anh vào năm 1650. Tuy nhiên, phải đến năm 1665, khi vua Louis XIV, một trong những người yêu thích trà đầu tiên ở Pháp, bắt đầu uống trà, thức uống này mới thực sự trở thành một phần của văn hóa phương Tây. Trà không chỉ được coi là một loại thức uống, mà còn được xem như một "thần dược" giúp dễ tiêu hóa và giảm các vấn đề sức khỏe, đặc biệt là những chứng bệnh mà vua Louis XIV lo ngại như bệnh gút.
Logo của Mariage Frères vẫn được sử dụng cho đến ngày nay.
2. Trà trong xã hội quý tộc Pháp
Vào giữa thế kỷ 17, trà đã trở thành thức uống thời thượng ở Paris. Từ những người quý tộc đến các triều thần, trà được sử dụng rộng rãi trong các buổi tiệc tùng và trong những cuộc gặp gỡ xã hội. Madame de Sévigné, một trong những nhân vật nổi bật của thời kỳ này, không chỉ là người bắt đầu thói quen uống trà mà còn là người ghi lại những thói quen uống trà của xã hội thượng lưu trong các bức thư của mình. Bà cũng được lịch sử trà ghi nhận là người đầu tiên thêm sữa vào trà, một thói quen mà ngày nay vẫn được ưa chuộng trên khắp thế giới.
Những cuộc hội họp trà của các quý bà và quý ông Pháp trở thành biểu tượng của đẳng cấp và uy tín trong xã hội. Bức tranh về trà trong xã hội quý tộc được khắc họa qua các tác phẩm như "Bữa ăn trưa" của François Boucher (1739), "Trà kiểu Anh ở Điện Temple" (1764) của Michel Barthélémy Ollivier, và "Các Quý bà Montesson, Crest và Damas" (1773) của Carmontelle, nơi trà không chỉ là thức uống mà còn là biểu tượng của sự kết nối xã hội và địa vị.
3. Sự phát triển của Mariage Frères: Trà Pháp trở thành biểu tượng
Vào năm 1854, hai anh em Henri và Edouard Mariage sáng lập công ty Mariage Frères tại Paris. Công ty này đã trở thành nhà nhập khẩu trà đầu tiên của Pháp, mang đến những loại trà thượng hạng từ các vùng trà nổi tiếng trên thế giới. Mariage Frères không chỉ cung cấp trà cho giới thượng lưu mà còn xây dựng được thương hiệu trà với chất lượng xuất sắc và sự sang trọng, với những chuyến viễn du đến các vùng đất xa xôi.
Hơn 100 năm sau, Mariage Frères vẫn duy trì vị thế của mình với khoảng 50 cửa hàng bán trà tại các quốc gia như Pháp, Nhật Bản, Anh và Đức. Hiện nay, họ sở hữu bộ sưu tập hơn 1000 loại trà từ 40 quốc gia và 100 vùng lãnh thổ, trở thành thương hiệu trà nổi tiếng toàn cầu. Sự phát triển của Mariage Frères phản ánh sự thay đổi trong cách thức tiêu thụ trà của người Pháp, từ việc tiêu thụ trà là thức uống của quý tộc cho đến việc trở thành một phần của đời sống hàng ngày.
4. Trà trong văn hóa và xã hội Pháp hiện đại
Ngày nay, trà vẫn giữ vai trò quan trọng trong đời sống của người Pháp. Trung bình mỗi người Pháp uống khoảng 210 gram trà mỗi năm, tương đương với 100 tách trà. Quán trà Mariage Frères tại Paris, nằm trong khu phố Le Marais, vẫn là điểm đến quen thuộc của cả người dân địa phương và du khách. Với không gian trang trí cổ điển, những thùng trà cũ, bàn cân và trà cụ kiểu cổ, quán trà này vẫn giữ được vẻ đẹp và tinh thần truyền thống của một quán trà Pháp.
Mariage Frères không chỉ nổi tiếng với việc bán trà, mà còn với bảo tàng trà (Musée de Thé) giúp khách du lịch hiểu hơn về lịch sử trà. Tại đây, du khách có thể tìm hiểu về hành trình đưa trà từ phương Đông sang phương Tây, cũng như sự phát triển của ngành trà tại Pháp.
5. Trà Việt Nam tại Mariage Frères: Sự kết nối văn hóa trà Đông – Tây
Một điểm đáng chú ý trong sự phát triển của Mariage Frères là việc đưa trà Việt Nam vào bộ sưu tập của mình. Hai loại trà Việt Nam, trà xanh Mont D’Indochine và trà sen Lotus Blanc, đã được chọn lọc và bán tại Mariage Frères. Trà Lotus Blanc, với giá lên tới 130 euro/100 gram, được đánh giá cao vì chất lượng vượt trội, đồng thời là biểu tượng của sự kết nối giữa văn hóa trà phương Đông và phương Tây.
Việc trà Việt Nam được xuất hiện tại Mariage Frères không chỉ là một dấu ấn về chất lượng, mà còn là bước đi quan trọng giúp trà Việt Nam phát triển và ghi dấu ấn trên thị trường trà thế giới.
Lịch sử trà tại Pháp là một câu chuyện dài từ những ngày đầu khi trà lần đầu tiên được đưa vào đất nước này, đến sự phát triển mạnh mẽ của các thương hiệu như Mariage Frères, và việc trà trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa Pháp. Trà không chỉ là thức uống mà còn là cầu nối giữa các nền văn hóa, từ phương Đông đến phương Tây, thể hiện những giá trị xã hội, lịch sử và nghệ thuật đặc trưng của mỗi thời kỳ. Trà, từ khi xuất hiện ở Pháp, đã góp phần định hình nên một phần quan trọng trong di sản văn hóa và xã hội của quốc gia này.