Khái niệm trà được sử dụng để chỉ những loại thức uống làm từ búp, lá hoặc thân, cành của cây trà Camellia Sinensis. Tuy nhiên với sự phát triển không ngừng của thế giới đồ uống, trà còn là từ dùng để chỉ những loại thức uống có nguồn gốc từ cây trà nói chung và từ một số loại cây, hoa, lá tự nhiên khác nữa. Với những loại trà không có nguồn gốc từ các giống cây Camellia sinensis trong họ cây trà mà được làm từ lá, rễ và hoa của các loại cây khác nhau được gọi là trà thảo mộc.
Dù không thể thể phân loại trà thảo mộc là một loại trà thực sự. Tuy nhiên, điều đó không làm giảm lợi ích sức khỏe của loại trà này. Vì mỗi loại trà có một nguồn gốc, hương vị rất riêng và cũng có những công dụng đặc biệt tới sức khỏe của chúng ta.
Nhóm trà từ các giống cây Camellia sinensis
1. Trà xanh
Trà xanh được coi là một trong những loại trà tốt cho sức khỏe. Trà xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa và catechin bao gồm một chất được nghiên cứu kỹ lưỡng gọi là EGCG hoặc epigallocatechin gallate. Nghiên cứu cho thấy chất catechin trong trà này có thể giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch bằng cách giảm viêm và cải thiện lưu thông máu. Bằng cách cải thiện tuần hoàn, uống trà xanh giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim, bao gồm cả các cơn đau tim. Đặc tính chống viêm của trà giúp giảm huyết áp và giảm cholesterol LDL.
Trà xanh cũng có thể giúp đẩy nhanh quá trình giảm cân bằng cách thúc đẩy sự trao đổi chất và khuyến khích sự phân hủy chất béo - thay vì glucose - thành năng lượng. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng trà xanh có thể ngăn chặn sự nhân lên của một số loại tế bào ung thư, bao gồm cả những tế bào được tìm thấy trong ung thư vú và ung thư phổi.
2. Trà trắng
Trà trắng được biết đến là một trong những loại trà tinh tế nhất vì được chế biến rất ít, đơn giản là được phơi nắng sau khi thu hoạch. Trà có hàm lượng caffeine ít hơn so với các loại trà thực sự khác nên bạn có thể uống cả ngày. Trà trắng cũng mang đến một hương vị tinh tế, thơm ngon.
Uống trà trắng có thể giúp ngăn ngừa sự khởi phát của bệnh tiểu đường loại 2. Một nghiên cứu cho thấy rằng uống bốn tách trà trắng trở lên mỗi ngày có thể làm giảm nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường loại 2. Các chất chống oxy hóa trong trà có tác dụng làm giảm sự đề kháng insulin và có thể điều chỉnh lượng đường trong máu.
3. Trà Ô long
Trà ô long là một loại trà bán lên men. Lá trà được thu hoạch, làm héo và sau đó bị oxy hóa từ 8 đến 80 phần trăm. Các mức độ oxy hóa khác nhau mang đến cho trà hương vị từ thoáng mát và ngọt ngào đến mạnh mẽ và mùi đất.
Trà ô long có chứa theasinensins - các hợp chất hóa học mang tới nhiều lợi ích sức khỏe. Nghiên cứu cho thấy những hợp chất này có hoạt tính chống oxy hóa, giảm viêm, có tác dụng bảo vệ chống ung thư và đặc tính kháng khuẩn.
4. Trà đen
Trà đen, giống như trà xanh, được biết đến với các đặc tính tốt cho sức khỏe và đã được nghiên cứu rộng rãi. Trà có hàm lượng caffeine cao nhất trong tất cả các loại trà thực sự và có thể là một sự thay thế tuyệt vời cho một tách cà phê. Nó cũng chứa một axit amin được gọi là L-theanine, giúp làm chậm quá trình hấp thụ caffein và tạo ra một nguồn năng lượng kéo dài hơn - mà không có cảm giác bồn chồn.
Nghiên cứu cho thấy uống ba tách trà đen trở lên mỗi ngày có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành. Đối với những người dễ mắc bệnh tim, uống trà là một cách dễ dàng để cải thiện sức khỏe với rất ít tác dụng phụ. Trà đen có chứa polyphenol giúp hợp lý hóa quá trình tiêu hóa và giảm bớt các vấn đề liên quan. Một nghiên cứu cho thấy rằng những polyphenol này giúp thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn đường ruột tốt với việc ức chế các mầm bệnh có thể gây bệnh cho bạn.
5. Trà Pu-Erh
Trà Pu-erh là một trong những loại trà độc đáo hơn cả. Đây là loại trà lâu năm mang đến hương vị đậm đà và có thể để được hơn 50 năm. Có hai loại trà pu-erh: pu-erh thô và pu-erh chín. Pu-erh thô trải qua quá trình lên men tự nhiên trong khi trà pu-erh chín được ủ bằng vải ướt nhằm khuyến khích quá trình oxy hóa của vi sinh vật. Loại trà này mang đến hương vị mạnh mẽ với hương hoa và hương vị ngọt ngào kết hợp với hương gỗ rang.
Trà Pu-erh có chứa chất chống oxy hóa giúp loại bỏ các gốc tự do, giải độc cơ thể và ngăn ngừa stress oxy hóa. Trong đó, căng thẳng oxy hóa có liên quan đến một loạt các bệnh từ lão hóa sớm đến suy giảm tinh thần và thậm chí là khởi phát bệnh Alzheimer.
Nhóm trà thảo mộc
6. Trà Rooibos (Hồng trà Nam Phi)
Trà rooibos là một thức uống ở Nam Phi được làm từ lá của cây bụi đỏ. Loại cây này chỉ mọc ở dãy núi Cederberg của Tây Nam Phi. Khi ngâm trong nước nóng, những chiếc lá ủ thành một màu đỏ rực rỡ. Đó là một thức uống giải khát có thể uống cả nóng và lạnh và mang lại những lợi ích sức khỏe đã được nghiên cứu chứng minh.
Nghiên cứu cho thấy trà rooibos có chứa chất chống oxy hóa giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và có thể bảo vệ gan. Một nghiên cứu đã chứng minh rằng trà rooibos làm giảm căng thẳng oxy hóa và tăng cường chức năng gan. Nghiên cứu sơ bộ bổ sung cho thấy trà rooibos có thể có tác dụng ngăn ngừa ung thư và có thể cải thiện tiêu hóa.
7. Trà dâm bụt
Trà dâm bụt là một loại trà hoa ngon được làm từ đài hoa của cây. Trà được pha thành một màu đỏ tươi. Trà là sự pha trộn hoàn hảo giữa vị chua và ngọt và mang lại những lợi ích cho sức khỏe.
Các nghiên cứu cho thấy trà dâm bụt thể hiện đặc tính kháng u. Một nghiên cứu như vậy được công bố trên Tạp chí Sinh học Brazil cho thấy các hợp chất phenolic và flavonoid giúp loại bỏ các gốc tự do và ngăn chặn sự phát triển của khối u. Những đặc tính này cũng có thể giúp ngăn ngừa lão hóa bằng cách bảo vệ các tế bào.
Trà dâm bụt cũng có tác dụng tới sức khỏe tim mạch nhờ đặc tính chống viêm và chống oxy hóa. Một phân tích tổng hợp cho thấy rằng trà dâm bụt làm giảm đáng kể huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương.
8. Trà gừng
Trà gừng được làm từ rễ của cây gừng, cung cấp một hương vị cay kích thích vị giác và kết hợp tốt với chanh và mật ong.
Trà gừng là một thức uống tuyệt vời cho sức khỏe hệ tiêu hóa. Gừng được nhiều người coi là nguyên liệu giúp giảm buồn nôn do ốm nghén và say tàu xe. Trà gừng cũng giúp giảm viêm trong dạ dày và ruột, giúp cơ thể xử lý thức ăn hiệu quả hơn. Việc giảm viêm cũng có thể làm dịu các cơ gây co thắt dạ dày. Nghiên cứu cho thấy trà gừng cũng có thể ức chế các thụ thể serotonin, do đó làm giảm buồn nôn và căng thẳng.
9. Trà bạc hà
Trà bạc hà là một loại trà tiêu hóa tuyệt vời khác. Loại trà này được làm từ lá của hàng chục loại cây bạc hà bao gồm bạc hà Nana và bạc hà sô cô la. Trà bạc hà mang đến một hương vị sảng khoái với cảm giác ngứa ran. Hương thơm được tiếp thêm sinh lực và trà pha thành một màu xanh lá cây nhạt.
Trà bạc hà, giống như trà gừng, từ lâu đã được sử dụng như một loại thuốc hỗ trợ tiêu hóa. Tinh dầu bạc hà trong trà bạc hà giúp giảm viêm và giải quyết cơn đau dạ dày. Trà cũng có tác dụng giảm đau vì giúp giảm viêm và đau. Các tác nhân chính trong lợi ích sức khỏe của trà bạc hà là các hợp chất phenolic như axit rosmarinic và flavonoid.
10. Trà hoa cúc
Trà hoa cúc là một loại phổ biến được uống trước khi ngủ. Loại trà này có một hương vị tinh tế gợi nhớ đến những quả táo xanh giòn.
Lợi ích sức khỏe nổi bật nhất của trà hoa cúc là khả năng tăng sự thư giãn và cải thiện giấc ngủ. Một nghiên cứu cho thấy rằng trà hoa cúc làm giảm đáng kể điểm số trầm cảm trong khi tăng thời gian dành cho chu kỳ ngủ sâu. Một nghiên cứu thứ hai cho thấy trà hoa cúc làm giảm số lần bệnh nhân thức dậy trong đêm và cải thiện sự tỉnh táo của họ vào ngày hôm sau.
Bảo An (t.h)