Ấm Tử Sa trong văn hóa thưởng trà

Với những người sành về trà, ngoài nguyên liệu chất lượng và cách ủ phù hợp, ấm trà cũng là một yếu tố quan trọng để có thể thưởng thức trọn vẹn sự tinh túy của thứ thức uống thanh tao. Ấm Tử Sa không đơn giản chỉ là dòng ấm pha trà bình thường mà chúng còn mang một nét nghệ thuật độc đáo của nền văn hóa thưởng trà trên thế giới

Thưởng trà, pha trà được xem là một môn nghệ thuật, nuôi dưỡng tinh thần, những nét đẹp văn hóa, những phong tục của con người và đất nước. Từ lâu, nghệ thuật thưởng trà đã trở thành một nét đẹp trong văn hóa Việt. Tách trà ngoài tác dụng dưỡng tâm, tĩnh trí, thư giãn tinh thần, còn thể hiện sự hiếu khách của gia chủ mỗi khi khách đến chơi nhà. Nghệ thuật trà Việt rất chú trọng các yếu tố nước pha trà, chọn trà, tiếp đến là bình và ấm trà, cuối cùng là bạn thưởng trà. Thú chơi ấm Tử Sa đang trở thành một xu hướng phổ biến và được ưa chuộng bởi những người yêu trà và tìm kiếm trải nghiệm tĩnh lặng và thư giãn.

Ấm Tử Sa trong văn hóa thưởng trà  - Ảnh 1

Phong cách thưởng trà Việt có sự giao thoa của nhiều nền văn hóa khác nhau nhưng đặc trưng nhất là của văn hóa trà Trung Hoa. Đó chính là lý do khiến cho tập tục uống trà dân gian trở thành một thú chơi mang tính cung đình bác học hơn và kết hợp với ấm Tử Sa được du nhập từ Trung Quốc. Có thể thấy, phong cách của thú vui uống trà cũng ít nhiều bị ảnh hưởng bởi Tam giáo và Hán Văn tự trong tầng lớp thượng lưu. Theo thời gian cùng với nhiều biến đổi, việc uống trà ở nước ta đã thực sự trở thành một thứ nghệ thuật với đầy đủ ý nghĩa và giá trị văn hóa.

Những câu chuyện về nguồn gốc và người đầu tiên phát hiện ra đất tử sa để làm ấm trà có rất nhiều. Tuy nhiên, Cung Xuân chính là nghệ nhân đã nâng tầm ấm Tử Sa lên hàng nghệ thuật đỉnh cao. Ông đã chế tạo ra được những chiếc ấm trà đầy thần thái, trông rất cổ khí và ma mị. Hiện nay, ấm trà Tử Sa đã được xem là một trong bốn bảo vật của Trung Quốc.

Ấm được làm từ đất Tử Sa, đây là khoáng sản vô cùng quý hiếm và đặc biệt trên thế giới chỉ có ở vùng Nghi Hưng, tỉnh Giang Tô, Trung Quốc. Chúng nằm sâu trong nhiều tầng đất trên sườn núi, giàu thành phần khoáng chất như hydromica, thạch anh, cao lanh, hạt mica,  ngoài ra còn chứa nhiều sắt silic, mangan, canxi, magie, kali…Theo nhiều nghiên cứu khoa học các dưỡng chất trong ấm Tử Sa hoàn toàn không gây nguy hại đến sức khỏe con người. Đây là loại đất sét mềm tự nhiên và hoàn toàn không bị ô nhiễm độc hại từ bên ngoài. Hơn nữa, ấm trà được làm từ loại đất này có chứa những lỗ nhỏ li ti được gọi là “khổng khí” có tác dụng cách nhiệt và lưu giữ hương thơm của trà. 

Ấm Tử Sa trong văn hóa thưởng trà  - Ảnh 2

Ấm tử sa được nung ở nhiệt độ cao hơn 1000 độ C để tạo ra kết cấu mỏng nhẹ cho phần thành và đế ấm, tối đa không gian giãn nở cho lá trà. Nhờ đặc trưng của đất vật liệu mà ấm tử sa có hàng nghìn lỗ khí siêu nhỏ, có thể tự hấp thụ hương thơm của trà. Dùng càng lâu, ấm không chỉ lên màu sáng đẹp mà còn lưu mùi trà, chỉ cần đổ nước sôi vào cũng thoang thoảng hương thơm. Vì đặc điểm này mà mỗi ấm tử sa chỉ được dùng để pha một loại trà nhất định để tránh làm mất đi hương vị đặc trưng do lẫn mùi trà khác. 

Ấm tử sa mang một vẻ đẹp tao nhã và tĩnh lặng. Sự tinh tế và thanh lịch toát lên từ kiểu dáng đơn giản và họa tiết trang trí chứa đựng tinh hoa văn hóa quốc gia. Đặc biệt, màu sắc trầm của đất sét cũng mang đến tính thẩm mỹ cao cho sản phẩm.

Ấm Tử sa càng dùng lâu, dưỡng đúng cách thì nó càng nhuận sắc, bóng đẹp. Đây là lý do tại sao nhiều người yêu thích ấm trà và những người sành điệu lại yêu mến Tử sa đến vậy.

Hương Trà

Từ khóa: