Ngày 5/4, GS.TS. BS Phạm Như Hiệp, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế cho biết, trong vòng 48 giờ đồng hồ, đơn vị đã lập ba kỷ lục về ghép tạng. Kỷ lục thứ nhất: “Ngày ghép tạng” bắt đầu từ ngày 2/4 với 4 ca ghép thận cùng huyết thống, 1 ca ghép thận tự thân (bệnh nhân đa chấn thương, chấn thương thận độ 4), 3 ca ghép tạng xuyên Việt. Kỷ lục thứ hai: Lần đầu tiên thực hiện ghép bộ ba tạng tim, gan, thận xuyên Việt từ người cho chết não tại BV tuyến tỉnh (BV Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí, Quảng Ninh). Kỷ lục thứ ba: Thời gian vận chuyển 3 tạng xuyên Việt cho cùng một đơn vị dài nhất.
“Dù ngăn cách địa lý cũng không thể cản được quyết tâm giành giật sự sống của bệnh nhân từ tay tử thần”, GS.TS Phạm Như Hiệp – Giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế chia sẻ. Một lần nữa, các tạng hiến từ người chết não không ở các thành phố lớn mà ở tuyến tỉnh có thời gian vận chuyển cách xa thành phố Huế nhất
Đêm muộn ngày 31/3/2024, ngay sau khi nhận được thông tin điều phối tạng từ Trung tâm Điều phối Ghép tạng quốc gia về việc có người hiến chết não tại Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí, Quảng Ninh hiến tặng tạng, các bệnh nhân tại Bệnh viện Trung ương Huế đủ điều kiện nhận tạng hiến: gan, tim và thận. Áp lực về khoảng cách địa lý đặt ra bài toán phải làm sao để đáp ứng các tiêu chí nhanh nhất, an toàn nhất, đảm bảo thời gian cho phép của tạng hiến.
Bệnh viện đã cử ê kíp 8 y, bác sĩ - những chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực ghép tạng do TS Nguyễn Thanh Xuân, Phó Giám đốc bệnh viện làm trưởng đoàn đến Bệnh viện Việt Nam - Thuỵ Điển Uông Bí, Quảng Ninh. Cùng với Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 và Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức tham gia họp, đánh giá, phân tích và điều quan trọng nhất là phối hợp làm sao để lấy được ca hiến đa tạng đầu tiên tại tuyến tỉnh đưa về ghép cho các bệnh nhân tại các trung tâm ghép tạng trên cả nước
Ngay trong đêm, Bệnh viện đã họp khẩn, tiến hành rà soát và dự trù lên các phương án di chuyển hợp lý nhất, tận dụng từng giây, từng phút để tạng hiến được bảo quản đúng thời gian tối ưu. Bởi lần nhận điều phối này, các yếu tố về khoảng cách, phương tiện và thiết bị cần thiết đều không thuận lợi. Đặc biệt đây là ca lấy, ghép đa tạng và nỗi trăn trở là “quả tim” bởi thời gian cho phép từ người hiến đến người nhận không quá 6 giờ. Đồng thời gan người hiến được chia cho 1 bệnh nhân ở Hà Nội và 1 em bé ở Huế, đây cũng là lần đầu tiên triển khai ghép gan trên bệnh nhân nhi tại Bệnh viện Trung ương Huế. Trong điều kiện Việt Nam không có máy bay chuyên dụng để vận chuyển trực tiếp tạng giống như các nước hiện đại trên thế giới, nhưng đứng trước những bệnh nhân đã điều trị dài ngày tại Bệnh viện Trung ương Huế đang trong tình trạng nguy kịch.
Lúc 14h30 ngày 1 tháng 4, bắt đầu cuộc họp trực tiếp và trực tuyến của trung tâm Điều phối Ghép tạng quốc gia cùng các đơn vị tham gia lấy và ghép tạng nhằm lên kế hoạch và phương án lấy tạng phù hợp với thời gian vận chuyển tạng đến đơn vị nhận, xa nhất là Bệnh viện Trung ương Huế cho kịp thời gian di chuyển. Bệnh viện Việt Nam- Thuỵ Điển Uông Bí, Quảng Ninh đã hỗ trợ tối đa phương tiện vận chuyển bằng xe cứu thương, khẩn trương đưa tạng đến sân bay Nội bài kịp chuyến bay Vietnam Airline khởi hành lúc 8h10 ngày 2 tháng 4. Vào lúc 2 giờ sáng, sự nỗ lực tận tâm đáng trân quý là Bệnh viện Việt Đức đã đưa kỹ thuật viên từ Hà Nội về Quảng Ninh lấy máu làm đọ chéo cho bệnh nhân kịp thời gian phẫu thuật. Ca phẫu thuật lấy tạng được thực hiện từ đêm mồng 1 đến rạng sáng 2/4 với sự tham gia của khoảng 120 y - bác sĩ. Đáp lại sự nỗ lực ấy, 3 tạng đã hạ cánh an toàn tại Cảng hàng không Quốc tế Phú Bài – Huế vào lúc 9h23 phút.
Trong thời gian đó, các ekip nhận tạng tại Bệnh viện Trung ương Huế tích cực chuẩn bị bệnh nhân sẵn sàng nhận 3 tạng: gan, tim, thận và đã khẩn trương phẫu thuật ngay khi tạng kịp về đến Bệnh viện Trung ương Huế lúc 9h50 phút. Sau hơn 1h phẫu thuật, trái tim đã đập lại trong lồng ngực người bệnh suy tim rất nặng, EF 18% trước đây đã từng 2 lần ngưng tim, đang được hồi sức tại Bệnh viện thì phép màu đã đến. Với bệnh nhi ghép gan, được chẩn đoán xơ gan do teo đường mật bẩm sinh đã được điều trị phẫu thuật Kasai, tuy nhiên không đáp ứng điều trị, tình trạng xơ gan ngày càng nặng, hiện tại đang điều trị cấp cứu nếu không được ghép gan kịp thời sẽ tử vong.
Với sự chỉ đạo kịp thời của PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục quản lý KCB – BYT, cùng sự hỗ trợ của ê kíp ghép gan Bệnh viện Trung ương Quân Đội 108 do PGS.TS Lê Văn Thành phụ trách, ca ghép gan đã thành công, mang lại cơ hội sống cho bệnh nhi này.
Sau 5 giờ cùng lúc thực hiện ghép 3 tạng, hiện các bệnh nhân sau ghép đã ổn định, đang dần hồi phục tốt. Hậu phẫu ngày thứ 3, tình trạng 3 bệnh nhân đã rút nội khí quản, tỉnh táo hoàn toàn, các chỉ số huyết động và sinh hoá ổn định, chức năng tạng tốt. Nhìn vẻ mặt tươi tắn, nụ cười trên môi các bệnh nhân, ekip ghép mới thở phào nhẹ nhõm. Song song đó, trong 48 giờ, tập thể y - bác sĩ Bệnh viện Trung ương Huế đã thực hiện thành công 5 ca ghép tạng khác gồm: 1 ca ghép thận tự thân ( do đa chấn thương dập cuống thận & các thương tổn khác) và 4 ca ghép tạng khác./.
Bùi Quốc Dũng