Tuyệt tác ẩn mình trên nóc nhà Đông Dương
Nơi những cây chè Bạch Long sinh trưởng không phải là những đồi chè thoai thoải, xanh mướt trải dài tít tắp thường thấy ở Thái Nguyên hay Mộc Châu mà nằm cheo leo trên dãy Hoàng Liên Sơn hùng vĩ, ở độ cao từ 2.400 đến 2.700 mét so với mực nước biển. Đây là độ cao mà sương mù bao phủ quanh năm, nhiệt độ thường xuyên xuống thấp, tạo nên một điều kiện khí hậu vô cùng khắc nghiệt. Chính sự khắc nghiệt ấy lại là "lò luyện" hoàn hảo để thiên nhiên tạo ra những búp chè thượng hạng. Cây chè phải gồng mình chống chọi với sương gió, rễ cắm sâu vào lòng đất núi đá để hút lấy những dưỡng chất tinh túy nhất, tích tụ qua hàng thế kỷ để tạo nên hương vị độc bản không thể sao chép.
Khác biệt hoàn toàn với những cây chè công nghiệp, chè Bạch Long là những "cụ" chè cổ thụ thực thụ với chiều cao sừng sững từ 5 đến 15 mét. Thân cây không trơn láng mà xù xì, mốc thếch một màu trắng xóa, minh chứng cho sự bào mòn của thời gian và sự kiên cường trước tuế nguyệt. Những tán lá rộng lớn vươn mình đón lấy ánh sáng mặt trời hiếm hoi xuyên qua các tầng mây, tạo nên một vẻ đẹp hoang sơ và kỳ vĩ. Theo các chuyên gia và người dân bản địa, những cây chè này có tuổi đời lên đến hàng nghìn năm, là những chứng nhân lịch sử lặng lẽ của núi rừng Tây Bắc. Sự quý giá của chè Bạch Long càng được nhân lên gấp bội khi số lượng của chúng đang ở mức báo động đỏ. Hiện nay, cả một vùng núi rừng rộng lớn chỉ còn sót lại khoảng 50 đến 60 gốc chè cổ thụ này, biến chúng thành những di sản sống cần được bảo vệ nghiêm ngặt hơn cả báu vật.
Cuộc "săn tìm" búp ngọc giữa lưng chừng trời
Quy trình để đưa được những búp chè từ đỉnh núi cao xuống đến bàn trà là một kỳ công mà không máy móc hiện đại nào có thể thay thế được. Giá trị của chè Bạch Long không chỉ nằm ở sự khan hiếm của nguồn gen mà còn nằm ở mồ hôi và công sức của những người thợ hái chè. Do đặc thù cây cao và mọc ở địa hình hiểm trở, việc thu hái hoàn toàn phải thực hiện thủ công. Những người thợ lành nghề, thường là người bản địa am hiểu từng gốc cây, ngọn cỏ, phải leo trèo lên những thân cây cao vút, trơn trượt đầy rêu mốc để tuyển chọn từng búp chè non. Đây là một công việc đầy rủi ro và đòi hỏi sự khéo léo, kiên nhẫn cực độ.
Sự tỉ mỉ được đẩy lên mức tối đa khi người ta tính toán đến tỷ lệ thành phẩm. Búp chè Bạch Long có hình dáng thanh mảnh, trắng muốt tựa như móng rồng và được bao phủ bởi một lớp lông tơ mịn màng dày đặc – dấu hiệu của những phẩm trà san tuyết cổ thụ thượng hạng. Để có được vỏn vẹn 1 kg trà khô thành phẩm, người thợ phải thu hái được từ 3 đến 3,8 kg búp tươi. Với số lượng cây ít ỏi và năng suất tự nhiên hạn chế, điều này đồng nghĩa với việc họ phải trèo và hái hết búp của khoảng 30 cây chè cổ thụ mới đủ nguyên liệu cho một mẻ trà. Con số này cho thấy sự khan hiếm khủng khiếp của sản phẩm. Không phải lúc nào muốn cũng có thể thu hái, và không phải mùa nào cây cũng cho búp đạt chuẩn. Tất cả phụ thuộc vào sự ưu đãi của thiên nhiên, khiến cho sản lượng chè Bạch Long hàng năm cực kỳ hạn chế, luôn trong tình trạng "cung không đủ cầu" dù mức giá cao ngất ngưởng.
Hương vị của thời gian và đẳng cấp thượng lưu
Điều gì khiến giới thượng lưu sẵn sàng chi ra gần 700 triệu đồng cho một kg trà? Câu trả lời nằm ở trải nghiệm giác quan mà Bạch Long mang lại. Khi những búp trà khô trắng muốt gặp nước sôi, chúng như bừng tỉnh sau giấc ngủ dài ngàn năm. Nước trà không đậm màu như các loại trà đen hay xanh thường thấy, mà mang một sắc màu thanh khiết, trong trẻo. Hương thơm tỏa ra không nồng gắt mà ngọt thanh, tinh tế, phảng phất mùi của hoa rừng, của sương sớm và của núi đá.
Vị của trà Bạch Long được mô tả là một trải nghiệm "vượt trội hơn hẳn các loại trà thông thường". Nó không có vị chát đắng gắt gao làm tê đầu lưỡi, mà thay vào đó là sự êm dịu, mượt mà lan tỏa trong khoang miệng. Điểm đặc biệt nhất chính là hậu vị. Sau khi uống, vị ngọt thanh sâu lắng đọng lại rất lâu nơi cổ họng, tạo cảm giác thư thái, nhẹ nhàng như đang được hòa mình vào thiên nhiên hùng vĩ của Hoàng Liên Sơn. Đối với những người sành trà, đây là "hương vị của thời gian", là sự kết tinh của tinh hoa đất trời mà không loại hương liệu nhân tạo nào có thể bắt chước được.
Chính vì những đặc tính quý hiếm và chất lượng tuyệt hảo đó, chè cổ thụ Bạch Long đã vượt qua giới hạn của một loại thực phẩm để trở thành một tài sản, một vật phẩm sưu tầm giá trị. Với mức giá 680 triệu đồng/kg, nó không phải là thứ để uống hàng ngày. Nó xuất hiện trong những buổi tiệc trà quan trọng của giới doanh nhân, nơi những hợp đồng tỷ đô được ký kết, hoặc nằm trang trọng trong bộ sưu tập của những người yêu văn hóa trà như một niềm tự hào về sản vật Việt Nam. Sở hữu một ấm trà Bạch Long không chỉ là sở hữu một thức uống ngon, mà còn là cách để giới thượng lưu khẳng định đẳng cấp, gu thưởng thức tinh tế và sự trân trọng đối với những giá trị văn hóa, lịch sử và tự nhiên vô giá của dân tộc. Trong bối cảnh thị trường trà thế giới ngày càng cạnh tranh, sự hiện diện của Bạch Long như một lời khẳng định đanh thép về vị thế và tiềm năng của trà Việt, xứng đáng được tôn vinh là "bảo vật" quốc gia.
Bảo An