Thị trường trà sữa Việt Nam: Cuộc đào thải khắc nghiệt và những "vang bóng một thời" dần phai nhạt
Vài năm trở lại đây, cuộc chiến giành thị phần trong ngành trà sữa tại Việt Nam đã trở nên khốc liệt hơn bao giờ hết. Các thương hiệu mới mọc lên như nấm sau mưa, mang đến những sản phẩm đa dạng, hình thức bắt mắt và chiến lược truyền thông rầm rộ, liên tục tạo ra những "cơn sốt" mới, định hình lại thói quen và sở thích của người tiêu dùng, đặc biệt là giới trẻ.
Trong guồng quay không ngừng của sự đổi mới đó, một số thương hiệu từng là "tượng đài", là nơi lưu giữ kỷ niệm về những ly "trà sữa đầu đời" của thế hệ 8x và 9x, dường như đã không còn giữ được sức hút và vị thế vốn có. Đáng tiếc hơn cả, chính những cái tên thân thương này lại lần lượt thông báo ngừng hoạt động hoặc thu hẹp quy mô đến mức gần như biến mất, để lại một khoảng trống khó có thể lấp đầy trong tâm trí những người từng yêu mến.
Ten Ren: "Ông lớn" trà sữa Đài Loan và cuộc thử sức ngắn ngủi đầy tiếc nuối tại thị trường Việt Nam
Khi Ten Ren, một trong những chuỗi trà sữa danh tiếng hàng đầu từ Đài Loan (Trung Quốc), chính thức gia nhập thị trường Việt Nam vào năm 2017, sự kiện này đã nhận được sự kỳ vọng rất lớn từ cộng đồng yêu trà sữa. Với sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ một tập đoàn lớn, cùng với danh tiếng về chất lượng trà cao cấp và hình ảnh thương hiệu hiện đại, Ten Ren đã nhanh chóng mở nhiều chi nhánh tại các vị trí đắc địa và thu hút được sự chú ý đáng kể từ người tiêu dùng.
Nhiều người tin rằng Ten Ren sẽ trở thành một đối thủ đáng gờm, mang đến một làn gió mới cho thị trường. Tuy nhiên, một cách đầy bất ngờ, chỉ sau chưa đầy hai năm hoạt động, vào tháng 8 năm 2019, Ten Ren Việt Nam đã chính thức thông báo đóng cửa toàn bộ hệ thống, rút lui khỏi cuộc đua trong sự ngỡ ngàng và tiếc nuối của không ít người. Cho đến nay, sự ra đi chóng vánh của Ten Ren vẫn được xem là một trong những "cuộc thử sức thất bại" đáng tiếc nhất của một thương hiệu trà sữa quốc tế lớn tại thị trường Việt Nam, để lại nhiều bài học về sự khốc liệt và những yếu tố đặc thù của thị trường nội địa.
-18 Độ C: Hoài niệm về một thời "trà sữa máy lạnh" của thế hệ học trò Sài Gòn xưa
Đối với những ai từng là học sinh, sinh viên tại Thành phố Hồ Chí Minh trong khoảng những năm 2005 đến 2010, cái tên -18 Độ C (Âm 18 Độ C) chắc hẳn không hề xa lạ. Đây được xem là một trong những quán tiên phong mang đến mô hình "trà sữa máy lạnh" độc đáo, kết hợp không gian của một quán cà phê hiện đại với một thực đơn đồ uống phong phú, đa dạng. Vào thời điểm đó, khi các quán trà sữa có không gian đẹp, mát mẻ còn chưa phổ biến, việc được tụ họp cùng bạn bè trong một quán có máy lạnh, thưởng thức những ly trà sữa béo ngậy, thơm lừng đã là một niềm vui lớn, một trải nghiệm "sang chảnh" đối với nhiều bạn trẻ.
-18 Độ C không chỉ là nơi để uống trà sữa mà còn là không gian để giao lưu, học nhóm và ghi dấu những kỷ niệm tuổi học trò. Tuy nhiên, theo dòng chảy của thời gian, thị trường trà sữa ngày càng phát triển với vô vàn thương hiệu mới, thói quen tiêu dùng của giới trẻ cũng dần thay đổi, đòi hỏi sự mới mẻ và trải nghiệm đa dạng hơn. Thương hiệu -18 Độ C đã dần lùi lại phía sau, không còn giữ được sức hút như xưa. Hiện tại, theo thông tin ghi nhận, thương hiệu này chỉ còn duy nhất một chi nhánh tại quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh, hoạt động một cách lặng lẽ giữa muôn vàn đối thủ hiện đại, năng động và có chiến lược marketing mạnh mẽ hơn.
Hot&Cold: Sự sụp đổ của một "huyền thoại" tuổi teen sau 14 năm hoạt động rực rỡ
Một trong những tin tức gây xôn xao và tiếc nuối nhất trong cộng đồng yêu trà sữa gần đây chính là thông báo ngừng hoạt động của chuỗi Hot&Cold. Ra mắt từ năm 2011, Hot&Cold từng là một địa chỉ "ruột", một điểm hẹn không thể bỏ qua của rất nhiều bạn trẻ tại Thành phố Hồ Chí Minh và sau đó lan rộng ra nhiều tỉnh thành khác. Sức hút của Hot&Cold không chỉ đến từ những ly trà sữa với slogan quen thuộc "Topping bao la - Trà ta đậm vị", mà còn bởi một thực đơn vô cùng phong phú các món ăn vặt hấp dẫn như xiên que, mì trộn, gà chiên...
Biến Hot&Cold trở thành một "thiên đường ăn vặt" thực sự. Không gian quán luôn được trang trí bắt mắt, trẻ trung, cùng với âm nhạc sôi động, đã tạo nên một điểm đến lý tưởng cho các buổi tụ tập bạn bè. Sự thành công này đã giúp Hot&Cold nhanh chóng mở rộng chuỗi lên đến hơn 65 chi nhánh trên toàn quốc ở thời kỳ đỉnh cao, trở thành một hiện tượng thực sự trong ngành F&B. Thế nhưng, sau 14 năm hoạt động, ghi dấu ấn trong lòng biết bao thế hệ, mới đây trên trang fanpage chính thức, Hot&Cold đã đăng tải một "tâm thư" đầy cảm xúc, thông báo sẽ chính thức dừng hoạt động toàn bộ hệ thống từ ngày 30 tháng 6 năm 2025, kết thúc một chặng đường dài nhiều kỷ niệm. Thông báo này đã gây ra một làn sóng chia sẻ và bình luận mạnh mẽ trên mạng xã hội, với hàng nghìn người bày tỏ sự tiếc nuối, hồi tưởng về những kỷ niệm đã qua và gửi lời cảm ơn đến thương hiệu. Những dòng bình luận như "Từng là chốn quen thuộc sau giờ tan học của tụi mình", "Lần đầu tiên tớ biết đến khái niệm topping là nhờ Hot&Cold đó", hay "Cả một bầu trời tuổi thơ của tôi nằm ở đây"... đã cho thấy vị trí đặc biệt mà Hot&Cold từng có trong lòng một thế hệ.
Comebuy: Thêm một thương hiệu trà sữa Đài Loan quen thuộc nói lời tạm biệt thị trường Việt Nam
Comebuy, một chuỗi trà sữa khác cũng đến từ Đài Loan (Trung Quốc) và từng khá quen thuộc với người dùng tại Thành phố Hồ Chí Minh, cũng vừa nối gót một số tên tuổi khác để chính thức nói lời chia tay với thị trường Việt Nam sau 8 năm hoạt động. Ngày 31 tháng 5 năm 2025 được công bố là thời điểm chính thức ngừng hoạt động toàn bộ hệ thống của Comebuy tại Việt Nam.
Trên trang fanpage chính thức của mình, Comebuy đã chia sẻ những dòng tâm sự đầy cảm xúc: "Chặng đường vừa qua là một hành trình thật đáng nhớ với biết bao cảm xúc, kỷ niệm và những câu chuyện không thể nào quên. Mỗi nụ cười của quý khách, mỗi khoảnh khắc vui vẻ bên ly trà sữa Comebuy đều là những ký ức vô cùng quý giá đối với chúng tôi. Xin được gửi lời chào tạm biệt và lòng biết ơn chân thành đến tất cả quý khách hàng đã luôn yêu mến và ủng hộ Comebuy trong suốt thời gian qua." Lời chia tay nhẹ nhàng nhưng chân thành này đã để lại nhiều sự tiếc nuối trong lòng khách hàng, nhất là đối với những người đã có một thời gian dài gắn bó và yêu thích hương vị trà sữa của Comebuy.
Lý giải sự "biến mất" của những tên tuổi một thời trong làng trà sữa Việt
Việc các thương hiệu trà sữa từng rất nổi tiếng và được yêu mến lần lượt đóng cửa hoặc thu hẹp hoạt động không phải là điều ngẫu nhiên. Mặc dù phía các thương hiệu thường không đưa ra lý do cụ thể, giới quan sát thị trường cho rằng có nhiều yếu tố cộng hưởng đã dẫn đến kết cục này. Trước hết, đó là sự cạnh tranh ngày càng trở nên gay gắt và khốc liệt trong ngành đồ uống nói chung và phân khúc trà sữa nói riêng. Sự trỗi dậy mạnh mẽ của hàng loạt các chuỗi trà sữa nội địa mới, với những mô hình kinh doanh sáng tạo, linh hoạt và sự am hiểu sâu sắc thị trường bản địa, cùng với sự thâm nhập và bành trướng của các thương hiệu trà sữa ngoại nhập có tiềm lực tài chính lớn và kinh nghiệm vận hành quốc tế đã tạo ra một áp lực cạnh tranh vô cùng lớn.
Trong cuộc đua này, những thương hiệu nào không thể liên tục đổi mới, không bắt kịp xu hướng và không đáp ứng được những kỳ vọng ngày càng cao của người tiêu dùng sẽ khó lòng trụ vững. Nhiều ý kiến cho rằng, khi xu hướng "ngồi trà sữa" của giới trẻ ngày càng thay đổi, không chỉ đơn thuần là tìm kiếm một ly đồ uống ngon mà còn là trải nghiệm không gian, dịch vụ, và tính "trendy", một số thương hiệu dù vẫn cố gắng giữ được những bản sắc riêng của mình, đã không thể theo kịp tốc độ đổi mới chóng mặt về mặt trải nghiệm người dùng và sự đa dạng hóa sản phẩm của thị trường hiện đại.
Ngoài ra, những yếu tố khách quan như tác động kéo dài của đại dịch COVID-19 trong những năm trước và áp lực ngày càng tăng từ chi phí thuê mặt bằng tại các vị trí đắc địa cũng được xem là những yếu tố đã từng khiến nhiều chuỗi cửa hàng, trong đó có Hot&Cold, phải đối mặt với nhiều khó khăn và buộc phải thu hẹp hoạt động.
Dù sự ra đi của những tên tuổi như Hot&Cold, -18 Độ C, Ten Ren hay Comebuy có thể là điều đáng tiếc, mang lại nhiều nỗi niềm hoài niệm cho một thế hệ người tiêu dùng, nhưng đó cũng là một lời nhắc nhở thực tế về quy luật đào thải khắc nghiệt của thị trường. Thị trường trà sữa tại Việt Nam vẫn được đánh giá là một thị trường đầy tiềm năng với sức mua lớn và sự yêu thích đặc biệt từ giới trẻ. Tuy nhiên, để có thể tồn tại và phát triển một cách dài lâu, các thương hiệu cần nhiều hơn là chỉ giữ được chất lượng sản phẩm ổn định.
Họ phải không ngừng đổi mới trong tư duy, sáng tạo trong sản phẩm, nâng cao chất lượng dịch vụ và đặc biệt là phải thấu hiểu sâu sắc những thay đổi trong tâm lý và hành vi của người tiêu dùng. Thị trường luôn luôn chọn lọc, và chỉ những thương hiệu nào biết cách "tiến hóa", biết cách làm mới mình và mang đến những giá trị khác biệt mới có thể đi được đường dài và tiếp tục ghi dấu ấn trong lòng khách hàng. Sự tiếc nuối dành cho những "vang bóng một thời" cũng chính là bài học quý giá cho những người đang và sẽ tiếp tục cuộc đua trên "chiến trường" F&B đầy sôi động này.
Bảo An