Bảo vệ an ninh tài chính quốc gia trong kỷ nguyên số

Sự kiện là diễn đàn quan trọng để các nhà quản lý, chuyên gia và doanh nghiệp thảo luận về các giải pháp ứng phó với thách thức an ninh mạng đang ngày càng tinh vi trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng. Tại hội thảo, các đơn vị đã chính thức khởi động Đề án “Bảo vệ an ninh tài chính quốc gia trong kỷ nguyên số”, thiết lập khuôn khổ hợp tác thực chất và lâu dài nhằm bảo vệ chủ quyền số và sự ổn định của nền kinh tế.

Hội thảo được tổ chức trong bối cảnh Đảng và Nhà nước đang triển khai mạnh mẽ Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Luật An ninh mạng 2025 vừa được Quốc hội thông qua; Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân có hiệu lực từ ngày 1/1/2026 cùng các quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về bảo đảm an toàn, an ninh trong hoạt động ngân hàng.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Trung tướng Nguyễn Minh Chính - Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia (NCA) đánh giá, trong kỷ nguyên số hiện nay, an ninh tài chính đã trở thành một bộ phận cấu thành trực tiếp, không thể tách rời của an ninh quốc gia. Hệ thống tài chính - ngân hàng, hạ tầng thanh toán số, dữ liệu tài chính và các nền tảng công nghệ liên quan đang vừa là động lực phát triển kinh tế, vừa là mục tiêu tấn công thường xuyên của các loại tội phạm công nghệ cao.

“Thực tiễn cho thấy, các hành vi tấn công, chiếm đoạt, thao túng dữ liệu và dòng tiền trên không gian mạng ngày càng tinh vi, có tổ chức, xuyên biên giới, gây ra những rủi ro lớn không chỉ về kinh tế mà còn trực tiếp đe dọa ổn định xã hội, niềm tin của người dân và chủ quyền quốc gia trên không gian số. Nếu không kiểm soát tốt an ninh tài chính, nguy cơ mất  ổn định kinh tế và hệ lụy an ninh là hiện hữu. Do đó, yêu cầu đặt ra là phải nhận diện đúng, hành động sớm, chủ động từ xa, tuyệt đối không để bị động, bất ngờ” - Trung tướng Nguyễn Minh Chính nhấn mạnh.

Theo Thượng tá Triệu Mạnh Tùng - Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05, Bộ Công an), tội phạm sử dụng công nghệ cao trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng đang diễn biến hết sức phức tạp với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, có tổ chức, mang tính xuyên quốc gia, lợi dụng sâu các nền tảng công nghệ mới, không gian mạng và sự phát triển nhanh của tài chính số.

Hành lang pháp lý quan trọng cho công tác bảo vệ an ninh tài chính quốc gia đã được hình thành, tạo nền tảng pháp lý quan trọng để tăng cường bảo vệ không gian mạng, hệ thống thông tin trọng yếu và an ninh tài chính - ngân hàng trong bối cảnh mới.
Việc Lễ mở ký và Hội nghị cấp cao Công ước của Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng (Công ước Hà Nội) không chỉ mang ý nghĩa biểu tượng, mà còn gắn với trách nhiệm cụ thể của các quốc gia trong việc cung cấp thông tin, truy vết, phối hợp điều tra, qua đó, góp phần bảo đảm an ninh tài chính quốc gia trong kỷ nguyên số.

Để triển khai hiệu quả, Ngân hàng Nhà nước thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp như hướng dẫn chi tiết các quy định, tổ chức tập huấn nghiệp vụ và kiểm tra định kỳ thông qua hình thức kiểm tra từ xa và kiểm tra trực tiếp tại chỗ, nhằm giúp các tổ chức tín dụng hiểu và áp Đại diện Ngân hàng Nhà nước, ông Phan Thái Dũng, Phó Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin, cho biết ngành ngân hàng hiện là đơn vị tiên phong trong chuyển đổi số với tỷ lệ giao dịch trên kênh số của nhiều đơn vị đạt trên 95%. Hệ thống chuyển mạch tài chính hiện xử lý trung bình 41 triệu giao dịch mỗi ngày, trong khi hệ thống thanh toán liên ngân hàng xử lý giá trị hơn 1,55 triệu tỷ đồng/ngày. Tuy nhiên, cùng với sự tăng trưởng vượt bậc, ngành cũng đang đối mặt với 5 nhóm thách thức lớn, bao gồm: các cuộc tấn công có chủ đích từ tội phạm mạng quốc tế, lỗ hổng trong hạ tầng CNTT, rủi ro từ chuỗi cung ứng bên thứ ba, hạn chế về nhận thức an toàn thông tin của người dùng và các thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản tinh vi.

Trước tình hình đó, các đại biểu thống nhất rằng việc bảo đảm an ninh mạng phải đi đôi với phát triển công nghệ. Cục Công nghệ thông tin - Ngân hàng Nhà nước kiến nghị cần có sự phối hợp chặt chẽ, xuyên suốt giữa Bộ Công an, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia và các chuyên gia quốc tế để xây dựng hàng rào phòng thủ vững chắc.

Việc ra đời Đề án “Bảo vệ an ninh tài chính quốc gia trong kỷ nguyên số” được kỳ vọng sẽ tạo ra cơ chế chia sẻ trách nhiệm hiệu quả, giúp cảnh báo sớm các nguy cơ và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của khách hàng, từ đó thúc đẩy môi trường số an toàn, minh bạch và bền vững cho Việt Nam.

PV