Bia không cồn: Từ lựa chọn thay thế đến "cuộc cách mạng" trong bức tranh ngành đồ uống toàn cầu
Theo những dự báo mới nhất từ tổ chức nghiên cứu thị trường đồ uống uy tín IWSR, phân khúc bia không cồn đang trên đà tăng trưởng ngoạn mục và được kỳ vọng sẽ vượt qua các dòng bia truyền thống khác (ngoại trừ lager) để trở thành phân khúc bia lớn thứ hai trên thế giới về mặt sản lượng ngay trong năm 2025. Đây là một thông tin gây chú ý, đặc biệt khi đặt trong bối cảnh tổng sản lượng bia toàn cầu nói chung có dấu hiệu sụt giảm khoảng 1% trong năm 2024.
Ngược lại, bia không cồn lại ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng lên đến 9% trong cùng năm, đánh dấu một chuỗi tăng trưởng mạnh mẽ và liên tục kể từ năm 2018. IWSR cũng đưa ra dự báo rằng xu hướng tích cực này sẽ còn tiếp tục kéo dài ít nhất đến năm 2029, với tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm ước tính khoảng 8%. Trong khi đó, các dòng bia truyền thống khác được dự đoán sẽ phải đối mặt với sự sụt giảm sản lượng khoảng 2% mỗi năm trong cùng kỳ. Mặc dù đang trên đà tăng trưởng nhanh chóng và đầy hứa hẹn, cần lưu ý rằng bia không cồn hiện tại mới chỉ chiếm khoảng 2% thị phần toàn cầu. Trong khi đó, dòng bia lager (một loại bia nhẹ có nguồn gốc từ Đức) vẫn đang chiếm ưu thế tuyệt đối với khoảng 92% thị phần, dù tốc độ tăng trưởng của lager cũng đang có dấu hiệu chậm lại so với sự bứt phá của bia không cồn.
Động lực mạnh mẽ từ thế hệ trẻ: Gen Z, Millennials và sự lên ngôi của lối sống "ít cồn"
Sự trỗi dậy mạnh mẽ của bia không cồn không phải là ngẫu nhiên mà được thúc đẩy chủ yếu bởi sự thay đổi sâu sắc trong hành vi và nhận thức tiêu dùng, đặc biệt là từ hai thế hệ năng động: Gen Z (những người sinh từ giữa những năm 1990 đến đầu những năm 2010) và thế hệ Millennials hay Gen Y (những người sinh từ năm 1981 đến 1996).
Theo nghiên cứu của IWSR, thế hệ Gen Z hiện nay có xu hướng uống ít rượu bia hơn đáng kể so với các thế hệ trước đó khi ở cùng độ tuổi. Họ ý thức hơn về sức khỏe, ưu tiên những lựa chọn lành mạnh hơn và không còn xem việc tiêu thụ đồ uống có cồn là một phần bắt buộc trong các hoạt động xã hội. Trong khi đó, thế hệ Millennials hiện đang là nhóm chiếm tỷ lệ người dùng bia không cồn lớn nhất trên toàn cầu.
Sự thay đổi này còn được phản ánh qua sự xuất hiện và lan tỏa của các thuật ngữ và trào lưu mới trong lối sống như "sober curious" (tò mò về một cuộc sống tỉnh táo, không phụ thuộc vào cồn) hay "damp lifestyle" (lối sống giảm thiểu hoặc kiểm soát chặt chẽ lượng cồn tiêu thụ). Những xu hướng này cho thấy một sự chuyển dịch rõ rệt trong quan niệm về việc thưởng thức đồ uống và giải trí, nơi việc lựa chọn không cồn không còn đồng nghĩa với sự nhàm chán hay lạc lõng.
Cuộc đua "bia 0 độ" của các ông lớn trong ngành: Khi hương vị không còn là rào cản lớn
Một yếu tố quan trọng khác góp phần thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của thị trường bia không cồn chính là những cải tiến vượt bậc về công nghệ sản xuất và chất lượng hương vị. Trong quá khứ, bia không cồn thường bị đánh giá là có vị nhạt nhẽo, thiếu đậm đà so với phiên bản có cồn truyền thống. Tuy nhiên, trong khoảng 5 năm trở lại đây, với sự đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, các nhà sản xuất đã thành công trong việc tạo ra những sản phẩm bia không cồn có hương vị ngày càng tinh tế, phức hợp và gần giống hơn với "người anh em" có cồn của chúng.
Sự cải thiện đáng kể về hương vị này đã xóa bỏ một trong những rào cản lớn nhất đối với người tiêu dùng. Nhận thấy tiềm năng to lớn của phân khúc này, gần như tất cả các thương hiệu bia lớn trên thế giới đều đã nhanh chóng nhập cuộc và cho ra mắt các dòng sản phẩm "zero-proof" (không cồn) của riêng mình. Có thể kể đến những cái tên đình đám như Heineken với sản phẩm Heineken 0.0, Anheuser-Busch InBev với Budweiser Zero, hay Diageo với phiên bản Guinness không cồn. Sự tham gia của các "ông lớn" không chỉ làm phong phú thêm sự lựa chọn cho người tiêu dùng mà còn góp phần quảng bá và bình thường hóa việc tiêu thụ bia không cồn.
Quy mô thị trường ấn tượng và những "điểm nóng" tiêu thụ bia không cồn trên toàn cầu
Theo số liệu từ công ty phân tích thị trường Bernstein, doanh số của thị trường bia không cồn trên toàn cầu đã vượt mốc 17 tỷ đô la Mỹ vào năm 2023, một con số cho thấy quy mô không hề nhỏ của phân khúc này. Ba thị trường hiện đang dẫn đầu về lượng tiêu thụ bia không cồn trên thế giới là Đức, Tây Ban Nha và Nhật Bản. Đây là những quốc gia có văn hóa uống bia lâu đời nhưng đồng thời cũng cho thấy sự cởi mở lớn đối với các lựa chọn thay thế lành mạnh hơn. Trong khi đó, Hoa Kỳ, dù đứng thứ sáu trên thế giới về tổng sản lượng tiêu thụ bia không cồn, lại có mức độ thâm nhập thị trường (tỷ lệ người dùng bia không cồn trên tổng dân số) thấp hơn nhiều so với các thị trường hàng đầu khác, cho thấy tiềm năng tăng trưởng còn rất lớn tại thị trường này.
Thị trường Mỹ dù đi sau một số nước châu Âu và châu Á trong việc đón nhận bia không cồn, lại đang chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ của một thương hiệu tương đối mới mang tên Athletic Brewing. Được thành lập vào năm 2018, Athletic Brewing đã nhanh chóng tạo dựng được vị thế vững chắc và hiện nắm giữ tới 17% thị phần bia không cồn tại Mỹ, một thành tích đáng nể khi đã vượt qua cả những sản phẩm từ các tập đoàn đa quốc gia như Bud Zero của AB InBev hay Heineken 0.0. Chỉ ba năm trước đó, thị phần của Athletic Brewing mới chỉ dừng lại ở con số 4%. Sự tăng trưởng thần tốc này cho thấy khả năng nắm bắt xu hướng và đáp ứng nhu cầu thị trường một cách hiệu quả của các thương hiệu độc lập, tập trung vào chất lượng và xây dựng cộng đồng. Đáng chú ý, Athletic Brewing đã được định giá khoảng 800 triệu đô la Mỹ trong vòng gọi vốn thành công vào năm 2024, một minh chứng cho tiềm năng và sức hấp dẫn của thị trường bia không cồn.
Từ một lựa chọn chỉ dành cho những người kiêng rượu bia vì lý do sức khỏe hoặc tôn giáo, bia không cồn ngày nay đang thực sự trở thành tâm điểm của một "cuộc cách mạng cồn 0 độ" trong ngành đồ uống toàn cầu. Cuộc cách mạng này được dẫn dắt bởi những người trẻ tuổi với ý thức cao về sức khỏe và lối sống cân bằng, được các doanh nghiệp lớn nhanh chóng nắm bắt và chuyển hướng đầu tư, được hỗ trợ bởi những cải tiến không ngừng trong công nghệ sản xuất để mang lại hương vị tuyệt vời hơn, và thậm chí còn được cả những ngôi sao điện ảnh, thể thao hưởng ứng và tham gia.
Trong khi các dòng bia truyền thống có thể đang phải đối mặt với sự "say giấc" hoặc tăng trưởng chậm lại, thì bia không cồn lại đang cho thấy một đà tăng trưởng mạnh mẽ, thẳng tiến đến vị trí thứ hai trên ngai vàng của ngành bia toàn cầu. Sự thay đổi này hứa hẹn sẽ còn mang đến nhiều diễn biến thú vị và định hình lại cách chúng ta thưởng thức bia trong tương lai.
Bảo An