Bộ Tài chính: Đề xuất đánh thuế mua bán nhà đất theo thời gian sở hữu.
Thời gian qua, chính sách thuế đối với thu nhập của cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản đã liên tục được hoàn thiện cho phù hợp với thực tiễn đất nước trong từng thời kỳ.
Khoản 5 Điều 3, Điều 14, khoản 2 Điều 21, Điều 23 luật Thuế thu nhập cá nhân hiện hành quy định thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản, bao gồm: thu nhập từ chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất; thu nhập từ chuyển nhượng quyền sở hữu hoặc sử dụng nhà ở; thu nhập từ chuyển nhượng quyền thuê đất, quyền thuê mặt nước; các khoản thu nhập khác nhận được từ chuyển nhượng bất động sản.
Thu nhập chịu thuế từ chuyển nhượng bất động sản được xác định là giá chuyển nhượng từng lần, thuế suất áp dụng là 2%.
Tại Điều 247 luật Đất đai năm 2024 cũng đã sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 14 luật Thuế thu nhập cá nhân quy định cụ thể: "Thu nhập chịu thuế từ chuyển nhượng bất động sản được xác định là giá chuyển nhượng từng lần; trường hợp chuyển nhượng quyền sử dụng đất thì thu nhập chịu thuế tính theo giá đất trong bảng giá đất".
"Theo đó, cũng cần cập nhật quy định này vào dự thảo luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) để đảm bảo đồng bộ của hệ thống pháp luật", Bộ Tài chính nêu.
Theo Bộ Tài chính, nhằm hạn chế tình trạng đầu cơ bất động sản, một số quốc gia trên thế giới đã sử dụng các công cụ thuế để tăng chi phí cho hành vi đầu cơ và giảm sức hấp dẫn của việc đầu cơ bất động sản trong nền kinh tế, trong đó có thuế TNCN.
Thậm chí, một số nước còn áp dụng thuế đối với lợi nhuận thu được từ giao dịch bất động sản phù hợp với tần suất giao dịch, thời gian mua, bán lại. Nếu thời gian này diễn ra càng nhanh thì thuế suất càng cao, diễn ra chậm hơn thì thuế suất thấp hơn.
Nhiều chuyên gia kinh tế bày tỏ sự ủng hộ, cho rằng chính sách thuế này là cần thiết để tạo ra sự minh bạch và ổn định cho thị trường bất động sản. Công việc đánh thuế theo thời gian chủ sở hữu có thể làm giảm động lực đầu cơ, từ đó ngăn chặn những cơn sốt đất "ảo" đã từng gây bất ổn cho nền kinh tế.
Tuy nhiên, một số nhà tư và doanh nghiệp bất động lại bày tỏ rằng chính sách này có thể làm giảm tài khoản của thị trường. Đặc biệt, trong bối cảnh thị trường, bất động sản đang gặp khó khăn về lãi suất ngân hàng cao và nguồn cung cấp chế độ, việc áp dụng thuế mới có thể làm suy giảm thêm nhu cầu giao dịch.
Người dân, nhất là những người có nhu cầu mua nhà để ở, cũng bày tỏ quan tâm. Một số lo ngại rằng chính sách này có thể tạo ra giá bán nhà thiết bị đội lên làm những nhà tư vấn chuyển gánh nặng thuế sang cho người mua cuối cùng.
Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) đề xuất chính sách thuế bất động sản áp cho hai đối tượng, gồm người mua căn nhà thứ hai trở lên và chủ sở hữu bỏ hoang dự án. Mức thuế sẽ tăng dần với giao dịch mà người bán có thời gian sở hữu ngắn.
Ngoài ra, VARS cũng đề nghị, trường hợp chủ sở hữu không xây dựng dự án sau khi nhận đất cũng phải chịu thuế bỏ hoang bất động sản. Đây là chính sách đang được Hàn Quốc áp dụng. Hiện mức thuế suất đang là 5% và sẽ tăng dần theo số năm mà bất động sản bị bỏ hoang.
Chính sách đánh thuế bất động dựa trên chủ sở hữu thời gian không phải là một ý tưởng mới và đã được áp dụng tại nhiều quốc gia. Ví dụ, tại Singapore, thuế tem (thuế trước bạ) được áp dụng với mức cao hơn nếu bất kỳ sản phẩm nào được bán trong vòng 3 năm kể từ ngày mua. Chính sách này đã giúp quốc gia này kiểm soát Tốt hơn tình trạng đầu cơ và ổn định giá bất động sản.
Tại Đức, người bán bất kỳ sản phẩm nào phải chịu thuế nếu giao dịch diễn ra trong vòng 10 năm kể từ ngày mua, ngoại trừ các trường hợp nhà đất được sử dụng cho mục tiêu ở thực tế. Những mô hình này có thể là kinh nghiệm tham khảo cho Việt Nam khi phát triển khai chính sách tương tự.
Tiến Hoàng