Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hoàng Đạo Cương đề nghị UBND TP Huế chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra hiện trạng kỹ thuật của các công trình di tích, hạng mục tường thành, mái ngói, nền móng và hạ tầng kỹ thuật để đánh giá mức độ hư hại. Đồng thời, cần bảo vệ hiện trường, tránh sập, sạt lở thêm, và kiểm kê, đánh giá tình trạng bảo quản các di vật, cổ vật có nguy cơ hư hại do ngập nước, ẩm mốc.
Bộ cũng yêu cầu UBND TP Huế ưu tiên bố trí kinh phí và giao Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế rà soát các khu vực nguy cơ sạt lở cao, đồng thời xây dựng phương án tu bổ, tôn tạo phục hồi di tích theo Luật Di sản văn hóa 2024 và Nghị định 208/2025/NĐ-CP. Về lâu dài, thành phố cần phối hợp với các cơ quan chuyên môn xây dựng Kế hoạch quản lý rủi ro thiên tai, nhằm chủ động nhận diện, phòng ngừa, ứng phó và giảm thiểu tác động sau thiên tai, kết hợp tuyên truyền, hướng dẫn cộng đồng tham gia bảo vệ di tích.
Bộ Văn hóa chỉ đạo khắc phục tường Hoàng thành Huế (Ảnh: QH)
Theo Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế, đợt mưa lũ vừa qua khiến khu vực Đại nội ngập khoảng 0,3m, đoạn tường Hoàng thành tại đường Đặng Thái Thân sập, kè hồ Lăng Tự Đức sạt lở 10m, hệ thống cột gỗ Trường lang Đại Cung Môn bị ngâm nước. Trung tâm đã rào chắn, bao che và lắp biển cảnh báo khu vực nguy hiểm để đảm bảo an toàn cho người dân, du khách và nhân viên.
Tuy nhiên, sự cố này đặt ra câu hỏi về mức độ chủ động trong công tác bảo trì và phòng chống thiên tai của các di tích, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng diễn ra nghiêm trọng. Việc chỉ đạo khắc phục hậu quả là cần thiết, nhưng các chuyên gia nhấn mạnh rằng giám sát định kỳ, đầu tư bảo dưỡng lâu dài và phương án phòng chống rủi ro chủ động mới là yếu tố then chốt để bảo vệ di sản văn hóa.
Bài học từ Huế cho thấy, bên cạnh việc khắc phục hậu quả sau thiên tai, việc quản lý rủi ro, tu bổ định kỳ và huy động cộng đồng tham gia bảo vệ di tích cần trở thành một phần bắt buộc trong chiến lược bảo tồn các di sản văn hóa, đặc biệt với các di tích đã được UNESCO công nhận.
Bùi Quốc Dũng