Từ nông trại Việt đến bàn cà phê
Việt Nam từng chỉ được biết đến với cà phê, nhưng vài năm gần đây, cacao đã dần khẳng định vị trí trên bản đồ nông sản. Những vùng đất như Bến Tre, Tiền Giang ở đồng bằng sông Cửu Long hay Đắk Lắk, Lâm Đồng ở Tây Nguyên đang trở thành “thủ phủ mới” của cây cacao. Khí hậu nhiệt đới ẩm, đất phù sa và thổ nhưỡng đỏ bazan mang lại hạt cacao có hương vị riêng biệt, được nhiều chuyên gia quốc tế đánh giá cao.
Trước kia, phần lớn cacao Việt chỉ xuất khẩu thô, ít được biết đến trong nước. Giờ đây, xu hướng “bean-to-bar” (từ hạt đến thanh chocolate) đã mở đường cho nhiều thương hiệu nội địa. Thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn nhập khẩu, các doanh nghiệp F&B bắt đầu khai thác cacao bản địa, chế biến ngay tại chỗ và đưa vào menu sản phẩm. Từ đó, hành trình của hạt cacao không còn dừng ở nông trại, mà trực tiếp xuất hiện trong những ly cacao nóng, latte cacao hay các thanh chocolate được bày bán ở quán cà phê, cửa hàng tiện lợi.
Sự dịch chuyển này không chỉ nâng giá trị cho người nông dân, mà còn giúp cacao Việt có cơ hội trở thành “nguyên liệu bản sắc” trong ngành F&B, tương tự cách cà phê từng làm nên tên tuổi Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Cacao trong diện mạo đồ uống hiện đại
Trong ngành F&B, cacao đang được “tái định vị” từ một thức uống quen thuộc thành chất liệu sáng tạo không giới hạn. Nếu trước đây chỉ dừng lại ở cacao nóng hoặc cacao sữa truyền thống, thì nay các thương hiệu đã biến tấu thành nhiều phiên bản hấp dẫn: cacao latte, cacao đá xay, cacao cold brew hay mocha kết hợp espresso. Nhờ vậy, cacao không còn bị xem là lựa chọn “một màu”, mà trở thành món uống linh hoạt, phù hợp cả mùa hè lẫn mùa đông.
Sự sáng tạo thể hiện rõ ở cách kết hợp: cacao hòa cùng sữa tươi cho vị béo dịu, phối với kem phô mai để tạo tầng vị mới, hay mix cùng trân châu, kem trứng để hợp gu giới trẻ. Các thương hiệu còn dùng cacao như nền tảng để ra mắt đồ uống phiên bản giới hạn theo mùa, chẳng hạn cacao kèm topping marshmallow dịp Giáng sinh, hay cacao lạnh trang trí bằng kem whipping và bột quế cho mùa hè.
Điểm cộng lớn nhất là cacao vừa có tính thưởng thức (đậm đà, dễ mix vị) vừa mang giá trị dinh dưỡng (giàu chất chống oxy hóa, ít caffeine hơn cà phê). Nhờ đó, sản phẩm từ cacao dễ dàng tiếp cận nhiều nhóm khách hàng: người trẻ tìm thức uống “ngon và đẹp”, dân văn phòng cần thay đổi vị khỏi cà phê, hay phụ huynh muốn lựa chọn lành mạnh hơn cho con cái. Chính tính đa năng ấy đang giúp cacao ngày càng khẳng định chỗ đứng trong menu hiện đại.
Thị trường mới cho cacao Việt
Sự xuất hiện ngày càng nhiều của cacao trong menu quán cà phê, trà sữa cho thấy nguyên liệu này đang mở ra một hướng đi mới cho ngành F&B. Từ cacao latte, cacao đá xay đến các dòng cold brew cacao, sản phẩm không còn giới hạn ở thức uống truyền thống mà trở thành lựa chọn đa dạng, có khả năng cạnh tranh với cà phê và trà trong thói quen tiêu dùng hằng ngày.
Không chỉ dừng ở đồ uống, cacao còn được đưa vào bánh ngọt, kem và cả quà tặng chocolate, giúp người tiêu dùng có nhiều trải nghiệm hơn với nguyên liệu vốn được xem là ngoại nhập. Xu hướng “cacao bản địa” cũng giúp các thương hiệu kể được câu chuyện gần gũi, gắn với nông sản trong nước, từ đó tạo thêm sự kết nối cảm xúc với khách hàng.
Rõ ràng cacao đang cho thấy tiềm năng hiện diện lâu dài trong đời sống ẩm thực Việt. Sự quan tâm của người tiêu dùng trẻ và sự sáng tạo không ngừng của các thương hiệu F&B có thể sẽ là động lực để cacao bước ra khỏi hình ảnh một thức uống phụ, trở thành chất liệu quen thuộc trong trải nghiệm hàng ngày.