Catechin là gì?
Catechin là một loại phenol tự nhiên và chất chống oxy hóa, thuộc nhóm flavan-3-ols (hay đơn giản là flavanol). Các nguồn catechin chính là từ trà và trái cây thuộc họ Rosaceae. Những loại trái cây này bao gồm táo và lê. Catechin cũng được tìm thấy trong rượu vang và sô cô la.
Không phải tất cả các loại trà đều có hàm lượng catechin giống nhau. Trong 4 loại trà có nguồn gốc từ lá của cây trà Camellia sinensis thì trà xanh chứa hàm lượng catechin cao nhất.
Trà xanh có chứa nồng độ cao của bốn loại catechin chính. Các catechin trong trà xanh là epigallocatechin gallate (EGCG), epicatechin (EC), epicatechin gallate (ECg) và gallocatechin (GC). Một số catechin bao gồm EGCG chỉ được tìm thấy trong trà. Trung bình, catechin chiếm khoảng 25% thành phần lá trà xanh. Hàm lượng catechin của bất kỳ loại trà nhất định nào phụ thuộc phần lớn vào địa điểm và cách thức sản xuất trà. Chất catechin trong trà không chỉ hiện diện trong các loại trà thực sự, mà còn có trong một số loại thảo dược. Các catechin trong trà này được giải phóng khi lá trà được ngâm trong nước nóng.
Các catechin trong trà dễ dàng phân phối khắp cơ thể khi uống. Catechin có thể giúp ngăn ngừa stress oxy hóa dẫn đến lão hóa sớm, bệnh tim mạch và một số loại ung thư. Uống trà có thể tăng cường sức khỏe tổng thể và tăng tuổi thọ.
Lợi ích sức khỏe của Catechin
1. Hỗ trợ giảm cân
Theo một số nghiên cứu cho thấy, trong trà có các chất hỗ trợ tốt cho quá trình giảm mỡ cho cơ thể hiệu quả, cụ thể là do polyphenol và catechin có trong trà. Catechin giúp tăng tốc độ trao đổi chất và tăng nhiệt độ cơ thể. Điều này báo hiệu hệ tiêu hóa chuyển hóa chất béo dự trữ thành năng lượng nhanh chóng hơn. Các catechin trong trà tăng cường đốt cháy chất béo bằng cách kích thích các chất dẫn truyền thần kinh và các quá trình hóa học.
Ngoài ra, béo phì có liên quan đến một loạt các bệnh chết người bao gồm bệnh tim mạch, huyết áp cao và tiểu đường. Chất béo dư thừa cũng có thể dẫn đến mức cholesterol xấu LDL cao được gọi là Lipoprotein mật độ thấp. Một nghiên cứu cho thấy béo phì cũng có thể liên quan đến chứng loãng xương. Uống trà có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến béo phì nhờ tác dụng đốt cháy chất béo của catechin.
2. Phòng chống ung thư
Catechin có thể giúp ngăn ngừa một số loại ung thư bao gồm ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt. Catechin giúp bảo vệ các sợi DNA khỏi bị hư hại và có thể ức chế sự phát triển của các khối u. Trong một số điều kiện nhất định, catechin cũng đã chứng minh khả năng gây ra quá trình apoptosis (sự tự hủy tế bào) trong các tế bào ung thư.
Một nghiên cứu được công bố bởi Tiến sĩ Wang trên tạp chí Epidemiology đã điều tra tác dụng có lợi của catechin trong trà đối với tỷ lệ tử vong do ung thư gan. Nghiên cứu bao gồm 89.789 người tham gia trong độ tuổi từ 25 đến 69. Nghiên cứu đã phân loại những người uống trà là những cá nhân tiêu thụ trà ít nhất 4 lần mỗi tuần. Kết quả cho thấy những người uống trà thường xuyên có tỷ lệ tử vong thấp hơn so với những người không uống trà.
3. Bảo vệ sức khỏe não bộ
Catechin trong trà có thể giúp bảo vệ não khỏi các rối loạn nghiêm trọng bao gồm bệnh Alzheimer và Parkinson. Đặc tính chống oxy hóa của trà xanh giúp ngăn chặn các gốc tự do xâm nhập cơ thể. Các gốc tự do sinh ra do ô nhiễm, uống nhiều rượu và các yếu tố môi trường khác. Các gốc tự do gây ra stress oxy hóa phá vỡ các quá trình hóa học bình thường.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng các bệnh thần kinh thường do quá trình oxy hóa gây ra. Catechin có thể cung cấp tác dụng bảo vệ bằng cách ngăn chặn các gốc tự do gây ra tổn thương oxy hóa. Bên cạnh đó, nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra việc điều trị bằng catechin có tác dụng bảo vệ thần kinh. Các catechin cải thiện tổn thương não và bảo vệ khỏi các khuyết tật về vận động và nhận thức sau chấn thương. Catechin cũng thể hiện đặc tính chống viêm giúp bảo vệ chống sưng não.
Một đánh giá khoa học được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng đã nghiên cứu tác động của các catechin như EGCG đối với các bệnh thoái hóa thần kinh. Bằng chứng cho thấy EGCG giúp ngăn ngừa suy giảm nhận thức và ngăn ngừa tổn thương tế bào thần kinh liên quan đến rối loạn tự miễn dịch. Đã có bằng chứng cho thấy EGCG ngăn chặn sự suy giảm dopamine liên quan đến bệnh Parkinson. EGCG cũng được chứng minh là làm tăng trí lực và thúc đẩy khả năng ghi nhớ tốt hơn .
4. Tăng cường sức khỏe tim mạch
Uống trà có thể giúp hỗ trợ sức khỏe tim mạch. Polyphenol, flavonoid và catechin trong trà đều có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim. Các hợp chất trong trà giúp giảm viêm và sự phát triển của mô cơ mềm có thể dẫn đến xơ cứng động mạch và huyết áp cao. Các catechin như EGCG hoạt động đặc biệt mạnh mẽ trong việc ngăn ngừa bệnh tim.
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Thuốc tự nhiên Trung Quốc đã phân tích tác động của catechin đối với bệnh tim. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng catechin trong trà xanh giúp ngăn ngừa suy tim sung huyết và tăng huyết áp bằng cách giảm stress oxy hóa. Catechin cũng ngăn ngừa chứng viêm và giảm sự vón cục của tiểu cầu, giúp giảm nguy cơ hình thành cục máu đông và đau tim.
5. Có thể điều chỉnh bệnh tiểu đường
Bệnh tiểu đường là một căn bệnh ảnh hưởng đến cách cơ thể bạn hấp thụ glucose. Bệnh tiểu đường xảy ra khi cơ thể không thể sản xuất đủ insulin hoặc khi cơ thể không phản ứng thích hợp với insulin. Mức insulin thấp dẫn đến lượng đường trong máu thấp và các triệu chứng bao gồm mệt mỏi, mờ mắt và nhiễm trùng thường xuyên. Các catechin trong trà có thể ngăn ngừa và điều chỉnh các triệu chứng của bệnh tiểu đường.
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Clinical and Experimental Pharmacology and Physiology đã kiểm tra chất catechin trong trà và bệnh tiểu đường. Các nhà nghiên cứu đã gây ra stress oxy hóa trong các tế bào hồng cầu của bệnh nhân tiểu đường loại 2 và phát hiện ra rằng các tế bào được tiêm catechin trong trà có mức độ stress oxy hóa thấp hơn. Họ cho rằng những kết quả này là do tác dụng chống oxy hóa của catechin. Các chất chống oxy hóa hoạt động để loại bỏ các gốc tự do có thể dẫn đến tổn thương oxy hóa. Kết quả cho thấy rằng uống trà làm giảm nguy cơ mắc các biến chứng lâu dài của bệnh tiểu đường .
Một nghiên cứu khác được công bố trên cùng một tạp chí cho thấy epicatechin bắt chước vai trò của insulin. Khi catechin trong trà được tiêm vào các tế bào hồng cầu trong ống nghiệm, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng catechin phục hồi sự hấp thụ glucose ở mức bình thường. Các catechin cũng hoạt động để kích hoạt chất dẫn truyền thần kinh theo cách tương tự như insulin.
6. Bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời
Các polyphenol trong trà xanh, bao gồm cả catechin, có thể giúp bảo vệ da khỏi tia UV có hại. Một thử nghiệm lâm sàng được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng của Mỹ đã nghiên cứu tác động của catechin trong trà lên 60 tình nguyện viên nữ. Nghiên cứu đối chứng với giả dược kéo dài trong 12 tuần.
Những người tham gia tiêu thụ catechin trong trà đã giảm 25% sự đổi màu da do tia cực tím gây ra. Các catechin trong trà cũng được tìm thấy để cải thiện lưu lượng máu trong 30 phút sau khi uống. Những người tham gia uống trà cũng có làn da mịn màng hơn, ít bong tróc và tăng độ đàn hồi.
7. Tăng cường năng lượng
Các catechin trong trà bao gồm EGCG có thể giúp tăng hiệu suất trong các hoạt động tăng sức bền. Một phân tích khoa học được công bố trên Antioxidants in Sport Nutrition đã kiểm tra ảnh hưởng của hàm lượng catechin trong trà xanh đối với hiệu suất thể thao. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng catechin làm tăng quá trình oxy hóa chất béo và hạn chế nhu cầu sản xuất glycogen của cơ thể. Điều này giúp cải thiện khả năng chịu đựng, giảm mệt mỏi và kiệt sức. Nghiên cứu chứng minh rằng catechin trong trà có thể giúp bạn tập luyện chăm chỉ hơn và lâu hơn.
Các nhà khoa học cũng phát hiện ra rằng catechin trong trà làm tăng lượng oxy trong cơ xương, giúp hỗ trợ các bài tập cường độ cao. Các catechin cũng làm giảm nồng độ axit béo trong các tế bào máu, cho thấy sự gia tăng sức bền.