Trong bức tranh chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp theo hướng giá trị cao và bền vững, cây chè đang khẳng định vai trò là một trong những trụ cột kinh tế quan trọng của tỉnh Lào Cai. Năm 2025, với giá trị sản xuất từ chè búp tươi ước đạt trên 960 tỷ đồng, ngành chè không chỉ mang lại nguồn thu đáng kể cho địa phương mà còn cho thấy hiệu quả của chiến lược phát triển gắn với chất lượng, thị trường và sinh kế lâu dài cho người dân vùng cao.
Năm 2025 đánh dấu một cột mốc quan trọng của ngành chè Lào Cai khi giá trị sản xuất từ chè búp tươi ước đạt trên 960 tỷ đồng.
Hiện nay, diện tích chè toàn tỉnh Lào Cai đạt 16.082 ha, tương đương 99,7% so với kế hoạch đề ra. Riêng trong năm, diện tích trồng mới đạt 336 ha, phản ánh sự chủ động của địa phương trong việc mở rộng vùng nguyên liệu nhưng vẫn kiểm soát chặt chẽ về quy hoạch. Sản lượng chè búp tươi ước đạt 128.970 tấn, cơ bản hoàn thành và vượt mục tiêu, tạo nền tảng vững chắc cho hoạt động chế biến và tiêu thụ.
Điểm nổi bật trong phát triển cây chè của Lào Cai không nằm ở việc chạy theo sản lượng thuần túy, mà ở định hướng nâng cao chất lượng và hiệu quả sản xuất. Tỉnh xác định rõ, chỉ khi chè được sản xuất theo hướng an toàn, thân thiện với môi trường và đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế thì giá trị gia tăng mới bền vững. Đến nay, diện tích chè sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ đã vượt 2.419 ha – con số cho thấy sự chuyển dịch mạnh mẽ từ canh tác truyền thống sang nông nghiệp xanh.
Trong đó, xã Bản Liền là điểm sáng với 1.219 ha chè đạt tiêu chuẩn hữu cơ quốc tế, đủ điều kiện chinh phục các thị trường khó tính. Bên cạnh đó, khoảng 1.200 ha chè cổ thụ được sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ tại các xã Phình Hồ, Sơn Lương và Văn Chấn không chỉ mang giá trị kinh tế mà còn chứa đựng yếu tố sinh thái và văn hóa đặc trưng của vùng núi phía Bắc. Những cây chè hàng trăm năm tuổi, sinh trưởng tự nhiên trong điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu đặc thù, đang trở thành “tài sản xanh” hiếm có, góp phần định vị thương hiệu chè Lào Cai trên bản đồ trà Việt Nam.
Song song với vùng nguyên liệu, ngành chè Lào Cai cũng có bước tiến rõ rệt về chế biến và đa dạng hóa sản phẩm. Từ trà đen, trà xanh truyền thống đến trà ô long, bạch trà, hồng trà…, các sản phẩm ngày càng được hoàn thiện về chất lượng, mẫu mã và câu chuyện nguồn gốc. Sự đa dạng này giúp ngành chè linh hoạt hơn trong tiếp cận thị trường, đáp ứng nhiều phân khúc tiêu dùng khác nhau, từ phổ thông đến cao cấp.
Thị trường tiêu thụ chè của tỉnh được duy trì ổn định trong nước, đồng thời từng bước mở rộng ra quốc tế. Các sản phẩm chè Lào Cai đã có mặt tại nhiều thị trường tiềm năng như Trung Đông, châu Âu, Mỹ, Canada và Đài Loan (Trung Quốc). Đây là minh chứng cho năng lực cạnh tranh ngày càng được nâng cao, đặc biệt trong bối cảnh người tiêu dùng toàn cầu ngày càng quan tâm đến sản phẩm hữu cơ, có truy xuất nguồn gốc rõ ràng và giá trị bền vững.
Giá trị sản xuất chè búp tươi ước đạt trên 960 tỷ đồng trong năm 2025 không chỉ là con số kinh tế, mà còn phản ánh tác động xã hội sâu rộng. Ngành chè đang tạo việc làm ổn định cho hàng chục nghìn lao động nông thôn, góp phần nâng cao thu nhập, giảm nghèo và giữ chân người dân gắn bó với đất đai, bản làng. Đặc biệt tại các vùng cao, nơi điều kiện sản xuất còn nhiều khó khăn, cây chè trở thành sinh kế lâu dài, giúp người dân từng bước vươn lên từ chính lợi thế bản địa.
Nhìn tổng thể, thành công của ngành chè Lào Cai đến từ sự kết hợp hài hòa giữa quy hoạch hợp lý, định hướng sản xuất bền vững và mở rộng thị trường có chọn lọc. Khi cây chè không chỉ được xem là cây trồng xóa đói giảm nghèo, mà là ngành hàng nông nghiệp chiến lược, Lào Cai đang từng bước khẳng định vị thế của mình trên bản đồ chè Việt Nam và quốc tế. Phát triển bền vững cây chè vì thế không chỉ mang lại nguồn thu hàng trăm tỷ đồng mỗi năm, mà còn mở ra con đường dài hạn cho kinh tế nông nghiệp xanh, hài hòa giữa con người, thiên nhiên và thị trường.