Chợ Sở những ngày giáp Tết Xưa
Nhắc đến chợ đầu mối Ngã Tư Sở (Hà Nội) trong những ngày giáp Tết, không thể không nhắc đến một thời kỳ xưa, khi chợ này còn mang tên Chợ Sở, một điểm giao thương sầm uất và là nơi cung cấp thực phẩm thiết yếu cho người dân Thủ đô mỗi dịp Tết đến xuân về.
Ngày xưa, chợ Sở không có sự phát triển mạnh mẽ như hiện nay, nhưng lại gắn liền với một phần ký ức của những người dân Hà Nội qua bao thế hệ. Đặc biệt trong những ngày giáp Tết, khi mọi người đều chuẩn bị cho một năm mới an khang, thịnh vượng, không khí tại chợ Sở lúc nào cũng sôi động, tấp nập.
Vào những ngày giáp Tết, chợ luôn chật kín người mua, người bán. Các tiểu thương từ khắp nơi đổ về chợ để cung cấp những mặt hàng thiết yếu như rau, củ, quả, thịt gia cầm, cá tươi. Tuy không có sự đa dạng về mặt hàng như bây giờ, nhưng chợ Sở vẫn đáp ứng đủ nhu cầu thực phẩm cho các gia đình trong dịp Tết.
Các mặt hàng như thịt gà, vịt, cá, rau củ quả tươi ngon, dù số lượng không nhiều nhưng đều được người dân yêu thích. Người dân Hà Nội ngày xưa chủ yếu mua bán trực tiếp tại chợ, và không có sự phân phối rộng rãi như hiện nay. Mọi người thường đến từ sáng sớm và mua sắm cho các bữa cơm cuối năm hoặc chuẩn bị cho bữa tiệc Tết.
Chợ Sở xưa chủ yếu là nơi giao dịch bằng hình thức trực tiếp, không có sự hỗ trợ của các phương tiện công nghệ như ngày nay. Các tiểu thương chỉ sử dụng những chiếc xe đẩy nhỏ, xe thồ để vận chuyển hàng hóa vào chợ. Người dân đến chợ thường phải dậy sớm để chọn lựa những mặt hàng tươi ngon nhất, đôi khi phải "tranh nhau" vì sự khan hiếm của những mặt hàng được ưa chuộng trong dịp Tết.
Các cuộc trao đổi, thương lượng giá cả diễn ra trực tiếp giữa tiểu thương và người mua. Dù không có sự chuẩn bị quy củ, nhưng chợ Sở lại mang đậm nét chân chất và mộc mạc của một không gian giao thương truyền thống. Không khí luôn rất nhộn nhịp, tiếng cười nói, trao đổi hàng hóa vang lên, tạo nên một bức tranh sống động đặc trưng của mùa Tết xưa.
Với cơ sở hạ tầng đơn sơ, chợ Sở xưa không có các khu vực phân chia rõ ràng hay được bố trí rộng rãi như ngày nay. Không gian giao dịch tại chợ rất chật hẹp, đôi khi còn lộn xộn, với các tiểu thương buôn bán ngay trên vỉa hè, ven đường. Dù vậy, đây chính là đặc trưng của các chợ truyền thống thời bấy giờ.
Điều kiện vệ sinh tại chợ Sở cũng không được chú trọng như hiện nay, nhưng không vì thế mà không khí chợ bớt đi phần tấp nập, sôi động. Những gian hàng tạm bợ, những quầy thực phẩm được bố trí san sát nhau đã tạo nên một không gian sống động và mang đậm tính cộng đồng.
Chợ Sở xưa không chỉ là nơi mua bán, mà còn là nơi giao lưu, kết nối cộng đồng. Người dân đến chợ không chỉ để mua thực phẩm, mà còn để trao đổi tin tức, chúc nhau những lời tốt đẹp cho một năm mới. Các tiểu thương tại đây thường là người dân trong khu vực, họ hiểu rõ nhu cầu và thói quen tiêu dùng của người dân địa phương, tạo nên một không khí gần gũi, thân thiện.
Tuy nhiên, với chợ Sở xưa, việc giao dịch chưa bao giờ là dễ dàng. Người mua phải luôn theo dõi giá cả và lựa chọn kỹ càng từng món hàng vì không phải lúc nào cũng có đủ hàng hóa cho mọi người. Mặc dù vậy, mọi người đều cảm nhận được sự ấm áp và đầy tình làng nghĩa xóm của những ngày giáp Tết.
Chợ Sở xưa có vai trò rất quan trọng trong đời sống người dân Hà Nội, đặc biệt là trong dịp Tết. Ngoài việc cung cấp thực phẩm, chợ còn là nơi giúp kết nối các gia đình với nhau, nơi mọi người cùng chung tay chuẩn bị cho một cái Tết đầy đủ và ấm cúng. Tuy không có quy mô lớn như các chợ đầu mối hiện đại ngày nay, nhưng mỗi dịp Tết đến, chợ Sở vẫn là nơi mọi người tìm đến để tạo dựng một không khí Tết thật sự.
Quang cảnh nhộn nhịp tại chợ đầu mối nông sản Ngã Tư Sở những ngày cận Tết Ất Tỵ 2025
Từ sáng sớm cho đến tận khuya, không khí tại chợ Ngã Tư Sở luôn tấp nập. Các tiểu thương, xe tải, xe ô tô vận chuyển hàng hóa từ khắp nơi về đây, tạo nên một không gian đầy ắp các loại nông sản, rau củ quả, thực phẩm chế biến sẵn, thủy sản và nhiều mặt hàng thiết yếu khác phục vụ cho các bữa cơm đoàn viên dịp Tết. Các mặt hàng tươi sống, đa dạng về chủng loại từ gà, vịt, cá cho đến các loại rau, quả đều có mặt tại chợ, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ ngày Tết của người dân thủ đô.
Chợ đầu mối Ngã Tư Sở không chỉ là nơi tập trung hàng hóa lớn mà còn là một phần không thể thiếu trong quá trình cung ứng thực phẩm cho các siêu thị, cửa hàng, chợ dân sinh trong nội thành. Bởi vậy, những ngày cuối năm, chợ càng trở nên sôi động hơn bao giờ hết, khi các tiểu thương tất bật vận chuyển hàng hóa, chuẩn bị cho một mùa Tết bội thu.
Không chỉ hoạt động sôi nổi trong ngày thường, vào những ngày cận Tết, các tiểu thương còn phải làm việc cật lực, tranh thủ thời gian để đưa hàng hóa đến tận tay người tiêu dùng. Những chuyến xe liên tục nối đuôi nhau vào chợ, mang theo những mặt hàng tươi ngon, chất lượng phục vụ cho các bữa tiệc sum vầy gia đình trong những ngày đầu năm mới.
Nơi đây luôn là điểm đến quen thuộc không chỉ với các thương lái, nhà phân phối mà còn là nơi cung cấp thực phẩm trực tiếp đến tay người tiêu dùng. Sự nhộn nhịp của chợ đầu mối Ngã Tư Sở trong những ngày giáp Tết là minh chứng cho một mùa Tết đầy đủ, ấm cúng của người dân Thủ đô, đồng thời cũng phản ánh sức sống mạnh mẽ của thị trường tiêu thụ nông sản và thực phẩm tại Hà Nội.
Chợ đầu mối Ngã Tư Sở ngày nay, dù đã có sự thay đổi lớn về quy mô, cơ sở hạ tầng và phương thức giao dịch, nhưng không thể quên được hình ảnh của Chợ Sở xưa - nơi đã chứng kiến bao thế hệ người dân Hà Nội trao gửi niềm tin và hy vọng mỗi dịp Tết đến. Sự sôi động và ấm cúng của chợ Sở trong những ngày giáp Tết xưa vẫn là ký ức khó phai trong lòng những người dân Thủ đô.
Photo: Cao Tiến Kỳ - Hải Phong