Các đại biểu dự Lễ kỷ niệm 260 năm Ngày sinh Đại thi hào Nguyễn Du tại Quảng trường Thành Sen.
Mở đầu buổi lễ, ca khúc “Nhớ Nguyễn Du” vang lên trong không gian trang nghiêm, sâu lắng, như lời tri ân thành kính của các thế hệ hôm nay đối với bậc đại thi hào đã để lại cho dân tộc Việt Nam một di sản văn hóa, văn chương vô giá.
Trình bày diễn văn tại buổi lễ, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Duy Lâm khẳng định: trong dòng chảy văn hiến của dân tộc, Đại thi hào Nguyễn Du tỏa sáng như một đỉnh cao kết tinh rực rỡ của trí tuệ, tâm hồn và bản sắc văn hóa Việt Nam. Ông đã để lại cho hậu thế những di sản văn chương trác tuyệt như Thanh Hiên thi tập, Nam trung tạp ngâm, Bắc hành tạp lục, Văn chiêu hồn và đặc biệt là Truyện Kiều – kiệt tác văn học của mọi thời đại.
Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Nguyễn Duy Lâm trình bày diễn văn tại Lễ kỷ niệm.
Với giá trị tư tưởng nhân văn sâu sắc cùng nghệ thuật thi ca bậc thầy, Truyện Kiều được xem là tập đại thành của văn học Việt Nam, đã được dịch ra hơn 20 ngôn ngữ trên thế giới, trở thành biểu tượng tinh hoa của văn chương, văn hóa Việt. Những giá trị vượt không gian và thời gian của Truyện Kiều đã khẳng định tài năng xuất chúng, giá trị tư tưởng và tầm vóc quốc tế của Đại thi hào Nguyễn Du. Năm 1965, Hội đồng Hòa bình Thế giới quyết nghị kỷ niệm 200 năm Ngày sinh Nguyễn Du; năm 2013, UNESCO ra nghị quyết chính thức kỷ niệm 250 năm Ngày sinh Nguyễn Du trong các quốc gia thành viên, ghi nhận những đóng góp to lớn của ông đối với kho tàng văn hóa nhân loại.
Bí thư Tỉnh ủy nhấn mạnh, tiếp nối truyền thống vẻ vang của quê hương Đại thi hào và các bậc danh nhân văn hóa, Đảng bộ và Nhân dân Hà Tĩnh luôn đoàn kết, nỗ lực vượt qua khó khăn, đạt được những kết quả quan trọng trên các lĩnh vực; kinh tế – xã hội chuyển biến tích cực; an sinh xã hội được bảo đảm; đời sống Nhân dân ngày càng nâng cao; quốc phòng – an ninh và đối ngoại được tăng cường. Với trách nhiệm và niềm tự hào là quê hương của Đại thi hào, Hà Tĩnh xác định rõ vai trò chủ thể trong bảo tồn, phát huy và lan tỏa giá trị di sản Nguyễn Du, khơi dậy nguồn lực văn hóa nội sinh, tạo nền tảng cho phát triển nhanh và bền vững.
Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng – Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh phát biểu tại buổi lễ.
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, phát biểu tại buổi lễ, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng – Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh khẳng định tài năng, giá trị tư tưởng và tinh thần nhân văn sâu sắc mà Đại thi hào Nguyễn Du để lại cho dân tộc; đồng thời biểu dương những kết quả mà Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Hà Tĩnh đạt được, xứng đáng với vị thế quê hương của Danh nhân văn hóa thế giới.
Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh đề nghị Hà Tĩnh tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy phát triển; khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế; khơi thông mọi nguồn lực; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; phát triển kinh tế – xã hội đi đôi với phát triển văn hóa; chăm lo đời sống Nhân dân. Đặc biệt, cần tiếp tục nghiên cứu, làm sâu sắc hơn giá trị tư tưởng, nghệ thuật của Truyện Kiều và các tác phẩm của Nguyễn Du; đẩy mạnh quảng bá di sản Nguyễn Du ra thế giới như một biểu tượng tiêu biểu của “sức mạnh mềm” văn hóa Việt Nam; biến di sản thành tài sản, tài nguyên văn hóa, nguồn lực nội sinh quan trọng cho phát triển.
Trong khuôn khổ buổi lễ, chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Đại thi hào Nguyễn Du – chữ tâm sáng mãi” được dàn dựng công phu, giàu chiều sâu tư tưởng. Chương trình gồm 4 chương: Tuổi ấu thơ, Mười năm gió bụi, Viết Kiều đất nước hóa thành văn và Đồng vọng với thời gian, được thể hiện bằng hình thức hoạt cảnh kết hợp ca múa nhạc, dân ca ví, giặm, lời bình và diễn xướng Truyện Kiều.
Chương trình nghệ thuật “Đại thi hào Nguyễn Du – chữ tâm sáng mãi” được dàn dựng công phu, giàu giá trị tư tưởng và nghệ thuật.
Từ không gian văn hóa Kinh Bắc – xứ Nghệ nuôi dưỡng tuổi thơ Nguyễn Du, đến những năm tháng biến động, phiêu bạt, hun đúc nên một tâm hồn giàu trắc ẩn; từ sự ra đời của Truyện Kiều – kiệt tác kết tinh tư tưởng “chữ tâm” và khát vọng công lý cho con người nhỏ bé, đến sức sống trường tồn của di sản Nguyễn Du trong đời sống hôm nay, chương trình đã để lại nhiều xúc cảm sâu lắng cho khán giả.
Chương trình khép lại bằng liên khúc “Hà Tĩnh miền thơ tỏa sáng” và “Âm vang đất phượng hoàng”, khẳng định Hà Tĩnh hôm nay đang tiếp nối, gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, biến di sản tinh thần mà Đại thi hào Nguyễn Du để lại thành động lực nội sinh cho phát triển bền vững.
Đại thi hào Nguyễn Du, tên chữ Tố Như, hiệu Thanh Hiên, sinh ra trong gia đình khoa bảng nổi danh ở xã Tiên Điền, Hà Tĩnh. Ông để lại một sự nghiệp văn chương đồ sộ với gần 250 bài thơ chữ Hán và nhiều tác phẩm chữ Nôm, trong đó Truyện Kiều với 3.254 câu thơ lục bát là đỉnh cao rực rỡ của văn học Việt Nam.
Lễ kỷ niệm 260 năm Ngày sinh Đại thi hào Nguyễn Du không chỉ là dịp tưởng nhớ, tri ân một bậc đại thi hào kiệt xuất của dân tộc, mà còn khẳng định sức sống trường tồn của di sản Nguyễn Du – ánh sáng nhân văn soi rọi cho hiện tại và tương lai.
Hoài Thanh