Đã từ lâu, sản phẩm chè là một phần không thể thiếu trong các gia đình người Việt, trở thành một nét văn hóa lâu đời ở Việt Nam.Vùng chè ở miền Bắc nổi tiếng với nhiều đặc sản chè quý, mang lại hương vị khó quên. Không gian ở đây trải dài với màu xanh mướt, mát lành, quyến rũ đến lạ tại những đồi chè nông trường ở thị trấn Hàng Trạm, huyện Yên Thủy, tỉnh Hòa Bình là vùng đất được thiên nhiên ưu đãi với các điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu rất thích hợp cho cây chè phát triển nằm ngay dưới dãy núi Trường Sơn huyền thoại. Các sản phẩm từ cây chè mang hương vị độc đáo của núi rừng đang từng bước khẳng định vị trí trong nước và quốc tế.
Xây dựng thương hiệu từ sản xuất chè an toàn
Trong câu chuyện với chúng tôi, Bà Đào Thị Thanh Thảo - Phó Giám đốc phụ trách Công ty TNHH MTV 2-9 Hòa Bình, chia sẻ: Cũng như nhiều tỉnh có lợi thế phát triển cây chè, tỉnh Hòa Bình có hai vùng nguyên liệu chè Trung du tập trung 02 vùng với tổng quy mô khoảng 750 - 800 ha, đó là vùng Yên Thủy - Lạc Thủy và vùng Lương Sơn - TP Hòa Bình. Đối với vùng chè Yên Thuỷ - Lạc Thủy, lấy cơ sở sản xuất chè của Công ty TNHH một thành viên 2-9 Hòa Bình, Công ty TNHH Hai thành viên Sông Bôi Thăng Long làm trung tâm để phát triển ra các xã xung quanh tạo thành vùng chè hàng hoá tập trung diện tích khoảng 400 - 450 ha. Như vậy công ty đã trở thành một trong những hạt nhân phát triển vùng chè của tỉnh Hòa Bình.
Với nguồn nguyên liệu phong phú đó, Công ty TNHH một thành viên 2-9 Hòa Bình đã ra mắt thị trường sản phẩm Chè búp xanh Yên Thủy - Hòa Bình. Đây cũng là một trong những sản phẩm nổi bật, mang hương vị đặc biệt và được nhiều người biết đến. Nét đặc sắc khi thưởng thức chè búp xanh này là vị chè đậm đà, chát ngọt, màu xanh ánh vàng quyện với hương thơm cốm tự nhiên khiến người dùng như được tiếp thêm năng lượng, cơ thể thoải mái, dễ chịu…
Từ những năm 80 của thế kỷ XX, cây chè được trồng trên vùng đất Yên Thủy nơi có khí hậu ôn hòa, điều kiện thổ nhưỡng thích hợp. Sản phẩm chè sau khi được sấy khô đã trở thành thức uống quen thuộc hàng ngày cung cấp nhiều loại vitamin và dưỡng chất, đồng thời là thức quà không thể thiếu trong những dịp lễ, tết hay sự kiện quan trọng.
Chè búp xanh Yên Thủy - Hòa Bình đã được khẳng định thương hiệu bởi cách chế biến hết sức kỳ công làm cho chè có vị thơm ngon đặc biệt, giữ được hương vị thơm ngon của chè. Những búp chè tươi sau khi hái được xào đầu (héo nhẹ) làm đọt chè mềm mại hơn, tạo thuận lợi cho quá trình chế biến tiếp theo được triệt để. Chè cũng được vò kỹ (làm dập) nhằm phá vỡ các tế bào để giải phóng các hợp chất có trong búp chè, sau khi sấy khô thì đọng lại và hòa tan nhanh khi pha chè.
Cùng với đó, việc sấy chè được thực hiện sau khi vò chè nhằm cô lại lượng nước trong chè đến độ ẩm cần thiết, cố định một phần độ xoăn của cánh chè sau khi vò, đồng thời góp phần tăng cường hương thơm cho chè thành phẩm. Trong khi sấy, chè được xao lăn tạo hình 2 lần, làm khô tới độ ẩm yêu cầu, ngoại hình chè xoăn chắc (hình móc câu), mùi thơm của chè bắt đầu xuất hiện. Cuối cùng, chè được sàng, tách, phân loại chè đạt chất lượng để đóng gói.
Để thực hiện được xứ mệnh với cả một vùng chè Yên Thủy - Lạc Thủy, Công ty TNHH một thành viên 2-9 Hòa Bình đã nỗ lực nâng cao chất lượng, chuẩn hóa quy trình sản xuất cây chè nhằm phát triển lợi thế của quê hương, quyết tâm đưa sản phẩm chè búp xanh Yên Thủy - Hòa Bình đến với ngày càng nhiều gia đình Việt. Việc chè búp xanh trở thành một đặc sản của vùng đất Yên Thủy sẽ góp phần tạo thêm việc làm, nâng cao thu nhập của công ty nói chung và của người lao động địa phương nói riêng.
Tự hào sản phẩm “OCOP 4 sao chè búp xanh Yên Thủy - Hòa Bình”
Trong những năm qua, sản phẩm chè của Công ty TNHH MTV 2-9 Hòa Bình đã từng bước khẳng định chỗ đứng trên thị trường, giá trị sản phẩm được nâng lên. Năm 2023, chè của công ty được chứng nhận sản phẩm, dịch vụ vàng vì người tiêu dùng tại Chương trình diễn đàn phát triển thương hiệu uy tín quốc gia. Tháng 1/2024, "Chè búp xanh Yên Thủy - Hòa Bình” được UBND tỉnh chứng nhận đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao.
Để sản phẩm "Chè búp xanh Yên Thủy - Hòa Bình” đạt đến sự tinh túy, đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt về tiêu chuẩn OCOP 4 sao, sản phẩm phải trải qua 8 bước trong quy trình sản xuất, gồm: nguyên liệu búp chè tươi sau khi được thu hái bằng tay tập kết tại xưởng chế biến của công ty; tiếp đến búp chè tươi được đưa vào đầu ống xào để diệt men làm héo ở nhiệt độ 300oC từ 3 - 5 phút, công đoạn này quyết định đến vị thơm ngon tự nhiên của chè; sau khi xào đưa lên kệ ráo làm nguội; sau khi làm nguội đưa vào máy vò, thời gian vò từ 1,5 - 2 giờ; từ máy vò chuyển sang máy sàng tơi ở nhiệt độ 250 - 300oC, đây là công đoạn giúp sản phẩm không bị kết dính, làm cho chè tơi, bỏ phần vụn; tiếp đó chuyển sang máy sấy khô đạt trên 90%; sau khi sấy khô chuyển sang máy lăn để lên hương với nhiệt độ 220 - 350oC trong khoảng 40 phút; bước cuối cùng là đóng gói sản phẩm vào các túi giấy lụa loại 10g, 100g, 200g, 500g hút chân không, hoặc đóng theo từng hộp quà tặng đựng chè loại 0,5kg, 1kg, thời hạn sử dụng 12 tháng kể từ ngày sản xuất.
Sản phẩm có thành phần 100% là chè búp xanh được lưu giữ ở dạng khô với màu xanh đen, có mùi thơm cốm tự nhiên, đặc trưng. Hiện nay sản phẩm đã có mặt tại thị trường trong và ngoài tỉnh như: Hòa Bình, Hà Nội, Thanh Hóa, Ninh Bình, Nam Định…
Bà Đào Thị Thanh Thảo - Phó Giám đốc phụ trách Công ty TNHH MTV 2-9 Hòa Bình cho biết: Để có được sản phẩm "Chè búp xanh Yên Thủy - Hòa Bình”, công ty đã đầu tư xây dựng cơ sở chế biến với dây chuyền chế biến hiện đại kết hợp với thủ công , với quy mô đủ lớn, hoàn toàn có khả năng đáp ứng các đơn hàng lớn phục vụ xuất khẩu. Nguồn nguyên liệu búp chè cung cấp từ hộ dân nhận khoán đất của công ty tại vùng chè Yên Thủy - Lạc Thủy. Đây là vùng nguyên liệu tập trung diện tích khoảng 400 - 450 ha, giải quyết việc làm cho nhiều công nhân tham gia trồng chè, thu nhập bình quân đạt 78 triệu đồng/người/năm.
Ngoài ra, để tiếp tục nâng cao giá trị sản phẩm, phát triển thương hiệu, mở rộng diện tích trồng chè góp phần xóa đói, giảm nghèo, tăng thu nhập cho người trồng chè, bà Đào Thị Thanh Thảo, Phó Giám đốc phụ trách Công ty TNHH MTV 2-9 Hòa Bình cho biết thêm, trong thời gian tới, công ty tập trung phát triển cây chè theo hướng nâng cao giá trị và phát triển bền vững; mở rộng diện tích chè giống mới, đặc biệt là chè chất lượng cao diện tích từ 50 - 100ha, hình thành các vùng nguyên liệu tập trung phục vụ chế biến chè xanh, đẩy mạnh đầu tư thâm canh tăng năng suất, chất lượng chè. Công ty đang hướng tới thị trường nước ngoài như Nhật Bản. Tích cực xúc tiến thương mại, tham gia hội chợ quảng bá sản phẩm, chương trình trưng bày, giới thiệu, bán sản phẩm tại các hội chợ, triển lãm, lễ hội, hội nghị kết nối cung - cầu có quy mô lớn trong và ngoài tỉnh.
Đặc biệt, việc sản xuất, chế biến chè búp xanh Yên Thủy - Hòa Bình không chỉ nhằm đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng mà còn hướng tới xuất khẩu, quá trình hoạt động giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động tại địa phương, góp phần phát huy tốt tiềm năng, thế mạnh, tạo dịch chuyển cơ cấu kinh tế của huyện, tăng nguồn thu ngân sách Nhà nước, đặc biệt thúc đẩy phát triển ngành nông nghiệp công nghệ cao, nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm chè Việt Nam.
Bằng sự nỗ lực và kiên định trong quy trình sản xuất của mình, Công ty TNHH MTV 2-9 Hòa Bình tự hào khẳng định là thương hiệu uy tín, đáng tin cậy của mọi nhà và sẽ luôn đồng hành cùng nông dân Việt Nam trên con đường nâng tầm giá trị nông sản Việt!
PHI LONG