Năm 2023 đã chứng kiến sự thành công vang dội của 5 mặt hàng xuất khẩu chủ lực, được ví như những "ông vua" trong nền kinh tế Việt Nam. Gạo, sầu riêng, cà phê, tôm và gỗ & sản phẩm gỗ đã mang về nguồn thu ngoại tệ khổng lồ, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao vị thế quốc gia trên thị trường quốc tế.
Bước sang năm 2024, những "ông vua" này tiếp tục được kỳ vọng sẽ bứt phá mạnh mẽ hơn nữa, hứa hẹn mang đến nhiều tiềm năng to lớn cho nền kinh tế. Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội, vẫn còn nhiều thách thức cần được giải quyết để đảm bảo duy trì đà tăng trưởng bền vững
Gạo
Năm 2023, kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt 4,78 tỷ USD. Trong năm 2024, mặt hàng này được dự đoán sẽ tiếp tục tỏa sáng với nhiều tiềm năng. Nhu cầu tiêu thụ gạo dự kiến tăng cao trong dịp lễ Tết, giá gạo có khả năng tăng do nguồn cung bị thắt chặt bởi các hạn chế xuất khẩu từ Ấn Độ. Hiện tượng El Nino có thể ảnh hưởng đến sản lượng lúa, tạo động lực cho giá gạo tăng cao. Tuy nhiên, ngành lúa gạo cũng phải đối mặt với nhiều thách thức như biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến năng suất lúa và sự cạnh tranh gay gắt từ các nước xuất khẩu gạo khác như Thái Lan, Ấn Độ.
Sầu riêng
Năm 2023, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng đạt 2,2 tỷ USD. Trong năm 2024, sầu riêng được kỳ vọng sẽ tiếp tục tạo đột phá xuất khẩu, đặc biệt là thị trường Trung Quốc. Nhu cầu nhập khẩu sầu riêng từ Trung Quốc tăng cao, Việt Nam đã được phép xuất khẩu sầu riêng sang thị trường này, mở ra cơ hội lớn cho ngành sầu riêng. Tuy nhiên, để tận dụng cơ hội này, Việt Nam cần đảm bảo chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm để đáp ứng yêu cầu của thị trường Trung Quốc, đồng thời cạnh tranh với các nhà cung cấp sầu riêng khác như Thái Lan, Malaysia.
Cà phê
Năm 2023, kim ngạch xuất khẩu cà phê đạt 4,24 tỷ USD. Ngành cà phê Việt Nam được dự đoán sẽ có nhiều tiềm năng trong năm 2024 với giá cà phê dự kiến neo ở mức cao trong nửa đầu năm và nhu cầu cà phê trên thế giới liên tục tăng. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến năng suất cà phê và sự cạnh tranh từ các nước xuất khẩu cà phê khác như Brazil, Colombia là những thách thức mà ngành cà phê cần giải quyết.
Tôm
Mục tiêu kim ngạch xuất khẩu tôm của Việt Nam trong năm 2024 là 4 tỷ USD. Ngành tôm được kỳ vọng sẽ phục hồi và tăng nhẹ từ 10 – 15% trong năm 2024 do nhu cầu về tôm dự báo sẽ hồi phục trở lại từ 6 tháng cuối năm khi áp lực về lạm phát và lượng hàng tồn kho ở các nhà nhập khẩu giảm. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến nuôi trồng thủy sản và sự cạnh tranh từ các nước xuất khẩu tôm khác như Ecuador, Ấn Độ là những thách thức cần được giải quyết.
Gỗ và sản phẩm gỗ
Năm 2023, kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đạt 13,5 tỷ USD. Mục tiêu cho năm 2024 là 17,5 tỷ USD. Ngành gỗ và sản phẩm gỗ có nhiều tiềm năng phát triển trong năm 2024 do nhu cầu gỗ và sản phẩm gỗ trên thế giới liên tục tăng và Việt Nam đang là nhà cung cấp uy tín cho nhiều thị trường. Tuy nhiên, ngành gỗ cần bảo vệ và phát triển rừng bền vững để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng, đồng thời cạnh tranh với các nước xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ khác như Trung Quốc, Indonesia
Năm 2024 hứa hẹn sẽ là một năm đầy tiềm năng cho các "ông vua" xuất khẩu của Việt Nam. Để duy trì đà tăng trưởng và phát triển bền vững, các ngành hàng này cần có chiến lược phát triển phù hợp, nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và tăng cường năng lực cạnh tranh.
Bảo An