Năm 2026 được xem là một dấu mốc quan trọng trong hành trình phát triển của ngành F&B (Food & Beverage – Thực phẩm và Đồ uống) tại Việt Nam. Sau giai đoạn tăng trưởng nóng, những cú sốc hậu đại dịch và áp lực chi phí leo thang, thị trường đang bước vào một chu kỳ cạnh tranh mới, nơi tốc độ không còn là lợi thế tuyệt đối. Thay vào đó, chất lượng dài hạn, hiệu quả vận hành và bản sắc thương hiệu sẽ quyết định khả năng tồn tại và vươn xa của các doanh nghiệp đồ uống.
F&B 2026 không chỉ là câu chuyện tăng trưởng, mà là bài toán thích nghi. Chất lượng sản phẩm, công nghệ vận hành và câu chuyện thương hiệu sẽ trở thành lợi thế cạnh tranh cốt lõi.
Bức tranh toàn cảnh trước thềm 2026
Giai đoạn 2023–2025 chứng kiến sự phục hồi và tái cấu trúc sâu rộng của ngành F&B. Theo báo cáo thị trường kinh doanh ẩm thực Việt Nam do iPOS.vn phối hợp cùng Nestlé Professional thực hiện, doanh thu toàn ngành năm 2023–2024 đạt khoảng 688.800 tỷ đồng, tăng 16,6% so với năm trước đó, bất chấp chi phí thuê mặt bằng, nhân sự và nguyên liệu tăng cao. Tuy nhiên, đà tăng này được dự báo sẽ chậm lại còn khoảng 9,6% trong năm 2025, một tín hiệu cho thấy thị trường đã chạm ngưỡng cần “giảm tốc để bền”.
Sự chững lại này kéo theo quá trình thanh lọc mạnh mẽ. Giai đoạn 2024–2025, nhiều cửa hàng F&B đóng cửa hoặc thu hẹp quy mô, trong khi những thương hiệu có chiến lược rõ ràng, kiểm soát chi phí tốt và hiểu khách hàng vẫn duy trì được hoạt động. Chính bối cảnh ấy đặt nền móng cho chu kỳ cạnh tranh mới của năm 2026, nơi chỉ những doanh nghiệp linh hoạt, có tầm nhìn dài hạn mới đủ sức trụ vững.
Chu kỳ cạnh tranh mới: “Đi chậm nhưng bền”
Theo nhận định của Chủ tịch F&B Investment Hoàng Tùng, năm 2026 sẽ mở ra một chu kỳ cạnh tranh khác biệt so với thời kỳ đua mở rộng ồ ạt trước đây. Trong chu kỳ này, việc tăng số lượng cửa hàng hay doanh thu ngắn hạn không còn là mục tiêu tối thượng. Thay vào đó, doanh nghiệp cần tập trung nâng chuẩn chất lượng, tối ưu vận hành và xây dựng bản sắc thương hiệu nhất quán.
Cạnh tranh vì thế trở nên “sâu” hơn: sâu trong trải nghiệm khách hàng, sâu trong câu chuyện sản phẩm và sâu trong hiệu quả kinh doanh. Những thương hiệu biết tái cấu trúc mô hình, chuẩn hóa quy trình, kiểm soát chi phí và nâng cao chất lượng dịch vụ tại từng điểm chạm sẽ sở hữu lợi thế cạnh tranh bền vững.
Ba trụ cột tạo ưu thế cạnh tranh năm 2026
Trụ cột thứ nhất là chất lượng sản phẩm vượt trội. Người tiêu dùng Việt ngày càng quan tâm đến sức khỏe, minh bạch nguyên liệu và giá trị dinh dưỡng. Các dòng đồ uống giảm đường, sử dụng nguyên liệu tự nhiên, hữu cơ hoặc mang yếu tố “healthy” như trà thảo mộc, nước ép cold-pressed, đồ uống bổ sung vitamin đang dần trở thành lựa chọn ưu tiên. Thương hiệu nào cân bằng được hương vị và lợi ích sức khỏe, đồng thời truyền thông rõ ràng về nguồn gốc nguyên liệu, sẽ chiếm được niềm tin của nhóm khách hàng trẻ và các gia đình hiện đại.
Trụ cột thứ hai là công nghệ vận hành và tối ưu chi phí. Trong bối cảnh biên lợi nhuận ngày càng mỏng, hiệu quả vận hành trở thành yếu tố sống còn. Ứng dụng công nghệ vào quản lý chuỗi, CRM, đặt món trực tuyến, kiểm soát tồn kho và phân tích dữ liệu khách hàng giúp doanh nghiệp giảm lãng phí và nâng cao chất lượng phục vụ. Bên cạnh đó, các mô hình không gian linh hoạt như “co-working space + café” hay concept đa trải nghiệm giúp tăng thời gian lưu lại và mức chi tiêu của khách, sẽ được khai thác mạnh mẽ hơn trong năm 2026.
Trụ cột thứ ba là câu chuyện thương hiệu và trải nghiệm khách hàng. Ở chu kỳ mới, đồ uống không chỉ để “uống” mà còn để “cảm”. Từ thiết kế không gian, bao bì, thông điệp truyền thông đến các hoạt động cộng đồng, mọi yếu tố đều góp phần xây dựng kết nối cảm xúc với khách hàng. Những chiến lược loyalty, cộng đồng người hâm mộ, hay sự kiện trải nghiệm trực tiếp sẽ giúp thương hiệu tạo khác biệt rõ nét, đặc biệt với thế hệ Gen Z, nhóm tiêu dùng đề cao giá trị và bản sắc.
Cơ hội cho doanh nghiệp Việt
Chu kỳ cạnh tranh mới không chỉ mang lại thách thức mà còn mở ra nhiều cơ hội cho các thương hiệu đồ uống Việt Nam. Thị trường nội địa vẫn giàu tiềm năng nhờ quy mô dân số lớn, mức chi tiêu cho F&B cao và sự cởi mở với xu hướng mới. Doanh nghiệp Việt có lợi thế am hiểu khẩu vị địa phương, dễ dàng xây dựng câu chuyện gắn với văn hóa bản địa, đồng thời linh hoạt trong thử nghiệm mô hình mới. Nhượng quyền, hợp tác quốc tế hoặc phát triển thương hiệu mang bản sắc Việt sẽ là những hướng đi chiến lược trong giai đoạn tới.
Năm 2026 đánh dấu bước chuyển quan trọng của ngành F&B Việt Nam, từ tăng trưởng nóng sang cạnh tranh dựa trên giá trị thực và phát triển bền vững. Trong khi nhiều thương hiệu có thể bị “lọc” khỏi thị trường do không kịp thích ứng, những doanh nghiệp biết cân bằng giữa chất lượng sản phẩm, công nghệ vận hành và câu chuyện thương hiệu sẽ nổi bật giữa biến động. Chu kỳ cạnh tranh mới không còn là cuộc đua ngắn hạn, mà là hành trình chinh phục niềm tin khách hàng và xây dựng nền tảng cho 10 năm tiếp theo, nơi chất lượng và bản sắc chính là thước đo của thành công.