Thị trường F&B Việt Nam: Mảnh đất màu mỡ đầy thách thức
Việt Nam được đánh giá là một trong những thị trường F&B tiềm năng nhất khu vực châu Á, với tốc độ tăng trưởng ấn tượng và quy mô ngày càng mở rộng. Theo báo cáo của iPOS.vn, năm 2024, giá trị thị trường ngành F&B tại Việt Nam dự kiến tăng 10,92% so với năm 2023. Cơn sốt trà sữa đã tạo ra một thị trường trị giá hơn 8.500 tỷ đồng, trong khi ngành bánh kẹo cũng được dự báo sẽ đạt doanh thu 8,5 tỷ USD với tốc độ tăng trưởng hàng năm là 10,17%.
Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của thị trường cũng đồng nghĩa với việc cạnh tranh ngày càng gay gắt. Bên cạnh sự cạnh tranh từ các thương hiệu nội địa, doanh nghiệp Việt đang phải đối mặt với làn sóng đổ bộ của các thương hiệu F&B đến từ Trung Quốc, với tiềm lực tài chính mạnh mẽ và chiến lược kinh doanh bài bản.
Sức ép từ "người hàng xóm khổng lồ"
Trung Quốc đang đẩy mạnh chiến lược đưa các thương hiệu F&B vươn ra thế giới. Theo bà Vũ Thị Hoài Sơn - CEO của Nhất Hương Group, hiện có 4.000 thương hiệu Trung Quốc đã nhượng quyền thành công ra thị trường quốc tế, và con số này dự kiến sẽ tăng lên 500.000 trong vòng một thập kỷ tới. Đáng chú ý, nhiều thương hiệu thậm chí còn áp dụng mức phí nhượng quyền 0 đồng để nhanh chóng chiếm lĩnh thị phần.
Sự xuất hiện của các thương hiệu F&B Trung Quốc tại Việt Nam đang tạo ra sức ép cạnh tranh lớn đối với doanh nghiệp nội địa. Với lợi thế về quy mô, vốn, công nghệ và kinh nghiệm quản lý, các thương hiệu này dễ dàng tiếp cận thị trường, thu hút khách hàng và tạo ra những xu hướng tiêu dùng mới.
"Tự hào Việt Nam": Khẩu hiệu hay hành động?
Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt, nhiều doanh nghiệp Việt đã giương cao ngọn cờ "Tự hào Việt Nam" để thu hút sự ủng hộ của người tiêu dùng. Tuy nhiên, ông Vũ Trung Hiệp, Phó Chủ tịch điều hành Cộng đồng Marketing và Truyền thông Việt Nam (VMCC), cho rằng thị trường mới là người quyết định cuộc chơi. Để thực sự "tự hào Việt Nam", doanh nghiệp cần chứng minh được năng lực cạnh tranh, chất lượng sản phẩm và sự khác biệt so với các đối thủ nước ngoài.
Ông Nguyễn Đức Sơn - Sáng lập và CEO Interloka, cũng nhấn mạnh rằng việc khẳng định vị thế trên thị trường đòi hỏi doanh nghiệp phải đạt được những yếu tố then chốt: quy mô thị phần đủ lớn, sứ mệnh kinh doanh vượt ra khỏi phạm vi lợi nhuận và khả năng tạo ra ảnh hưởng tích cực đến cộng đồng.
Để vượt qua thách thức từ làn sóng F&B Trung Quốc, doanh nghiệp Việt cần chủ động thích ứng và đổi mới, tập trung vào những yếu tố sau:
- Nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ: Chất lượng là yếu tố then chốt để thu hút và giữ chân khách hàng. Doanh nghiệp cần đầu tư vào nghiên cứu và phát triển sản phẩm, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng.
- Xây dựng thương hiệu mạnh: Thương hiệu là tài sản vô hình quan trọng, giúp doanh nghiệp tạo dựng lòng tin và sự khác biệt trên thị trường. Doanh nghiệp cần đầu tư vào xây dựng thương hiệu, truyền thông và quảng bá để nâng cao nhận diện thương hiệu và giá trị sản phẩm.
- Nâng cao năng lực quản lý và vận hành: Năng lực quản lý và vận hành hiệu quả là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí, nâng cao năng suất và gia tăng lợi nhuận. Doanh nghiệp cần áp dụng công nghệ hiện đại, đào tạo nhân lực và xây dựng quy trình quản lý chuyên nghiệp.
- Phát triển chuỗi cung ứng bền vững: Chuỗi cung ứng là yếu tố quan trọng đảm bảo nguồn nguyên liệu ổn định và chất lượng sản phẩm. Doanh nghiệp cần hợp tác với các nhà cung cấp uy tín, xây dựng chuỗi cung ứng hiệu quả và kiểm soát chặt chẽ chất lượng nguyên liệu đầu vào.
- Tận dụng lợi thế cạnh tranh địa phương: Doanh nghiệp Việt có lợi thế am hiểu thị trường nội địa, văn hóa ẩm thực và khẩu vị người tiêu dùng. Doanh nghiệp cần tận dụng lợi thế này để phát triển những sản phẩm độc đáo, mang đậm bản sắc dân tộc và đáp ứng nhu cầu của thị trường.
Làn sóng F&B từ Trung Quốc đang tạo ra những thách thức lớn đối với doanh nghiệp Việt. Tuy nhiên, với sự chủ động, sáng tạo và nỗ lực không ngừng, doanh nghiệp Việt hoàn toàn có thể vượt qua khó khăn, khẳng định vị thế trên thị trường và góp phần vào sự phát triển của ngành F&B Việt Nam.
Bên cạnh những giải pháp nêu trên, doanh nghiệp Việt cũng cần sự hỗ trợ từ Chính phủ trong việc:
- Hoàn thiện khung pháp lý: Xây dựng và hoàn thiện khung pháp lý cho ngành F&B, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng và minh bạch cho các doanh nghiệp.
- Hỗ trợ xúc tiến thương mại: Tổ chức các chương trình xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm F&B Việt Nam ra thị trường quốc tế.
- Đào tạo nguồn nhân lực: Đầu tư vào đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành F&B, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động.
Sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, doanh nghiệp và người tiêu dùng sẽ là chìa khóa để ngành F&B Việt Nam phát triển bền vững và vươn tầm quốc tế.
Bảo An