Vào tháng 7/2024, Việt Nam đã xuất khẩu gần 500.000 tấn gạo, mang về 290 triệu USD. Tổng cộng, trong 7 tháng đầu năm, Việt Nam đã xuất khẩu 5,18 triệu tấn gạo với kim ngạch đạt 3,27 tỷ USD, tăng 5,8% về khối lượng và 25,1% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023. Điều này giúp Việt Nam giữ vững vị trí dẫn đầu trong thị trường gạo của khu vực Đông Nam Á.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Philippines, Indonesia, và Malaysia là ba thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam. Trong 7 tháng năm 2024, xuất khẩu gạo sang Philippines chiếm 38,2% tổng lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam. Giá gạo xuất khẩu trung bình đạt 632 USD/tấn, tăng 18,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Với những thành tựu ấn tượng trong nửa đầu năm, các doanh nghiệp và chuyên gia đều kỳ vọng rằng xuất khẩu gạo của Việt Nam sẽ tiếp tục khởi sắc trong nửa cuối năm 2024.
Gạo Việt Nam hiện đang chiếm ưu thế tuyệt đối tại các quốc gia nhập khẩu gạo lớn nhất trong khu vực như Philippines, Indonesia, và Singapore. Tại các thị trường này, gạo Thái Lan không thể cạnh tranh với gạo Việt Nam khi thị phần của gạo Việt chiếm từ 70-85% tổng lượng gạo nhập khẩu, trong khi Thái Lan chỉ chiếm được 10-20%.
Vào tháng 7/2024, cơ quan hậu cần quốc gia Indonesia (Bulog) đã tổ chức mở thầu gạo với số lượng 320.000 tấn. Các doanh nghiệp gạo từ Việt Nam, Thái Lan, và Myanmar đã tham gia đấu thầu một cách quyết liệt, nhưng phần thắng đã thuộc về Việt Nam. Các doanh nghiệp Việt Nam đã thắng 7 trên 12 gói thầu, tổng cộng trúng thầu 185.000 tấn gạo. Trong đó, Tổng công ty Lương thực miền Bắc (VINAFOOD 1) chiếm nhiều nhất với 104.000 tấn.
Giá gạo trúng thầu của các doanh nghiệp Việt Nam và Myanmar là 563 USD/tấn, cao hơn mức giá gạo 5% tấm do Hiệp hội Lương thực Việt Nam công bố. Với nhu cầu nhập khẩu gạo của Indonesia dự kiến tăng lên 5,18 triệu tấn trong năm 2024, cơ hội cho các doanh nghiệp xuất khẩu gạo của Việt Nam vẫn rất lớn.
Trên thị trường gạo quốc tế, giá gạo 5% tấm của Việt Nam trong tuần đầu tháng 8/2024 được chào bán ở mức 560 USD/tấn. Mức giá này đã tăng nhẹ so với tuần trước đó do nguồn cung không dồi dào nhưng chất lượng gạo vẫn tốt.
Những thành tựu đáng kể trong xuất khẩu gạo của Việt Nam không chỉ khẳng định vị thế dẫn đầu tại thị trường Đông Nam Á mà còn mở ra cơ hội lớn cho ngành nông nghiệp nước nhà trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu.
Tuy vậy, ngành lúa gạo cũng đang đứng trước nhiều thách thức, về biến đổi khí hậu, tài nguyên suy giảm, thị trường trong nước và thế giới diễn biến nhanh. Trước tình hình đó, ngày 6/8, hai bộ là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng với Bộ Công Thương đã có ý tưởng và thống nhất cao việc đề xuất thành lập Hội đồng lúa gạo quốc gia.
Hội đồng lúa gạo quốc gia là tổ chức phối hợp liên ngành tham mưu giúp Thủ tướng Chính phủ nghiên cứu, chỉ đạo, phối hợp giải quyết các vấn đề quan trọng của ngành lúa gạo. Đề xuất với Thủ tướng Chính phủ phương hướng, giải pháp, các chính sách thúc đẩy sự phát triển của ngành lúa gạo; phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành để thu thập thông tin, phân tích đánh giá về tình hình sản xuất, xuất khẩu. Trên cơ sở các góp ý, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên yêu cầu, các đơn vị chuyên môn sẽ tham mưu lãnh đạo hai bộ sớm hoàn thiện dự thảo để trình Chính phủ trong thời gian sớm nhất.