Thống kê sơ bộ từ Tổng cục Hải quan, tháng 1 vừa qua, nước ta xuất khẩu hơn 512.000 tấn gạo các loại, thu về 362,3 triệu USD. So với tháng cùng kỳ năm ngoái, xuất khẩu gạo của nước ta tăng 42,8% về lượng nhưng giá trị tăng vọt 94,5% do giá mặt hàng này neo cao.
Tuy nhiên, những ngày sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, giá gạo xuất khẩu lại đột ngột giảm mạnh. Dữ liệu từ Hiệp hội Lương thực Việt Nam cho thấy, trong phiên giao dịch hôm 22/2, gạo 5% tấm xuất khẩu của nước ta giảm mạnh 19 USD/tấn (về mức 609 USD/tấn). So với mức đỉnh 663 USD/tấn, giá gạo 5% tấm nay đã giảm 54 USD/tấn, tương đương 8,1%.
Với mức giá giao dịch trên Việt Nam hiện đã mất ngôi vương giá gạo xuất khẩu cao nhất thế giới vào tay gạo Pakistan, khi gạo 5% tấm nước này đang được chào bán ở mức 612 USD/tấn. Gạo cùng loại của Thái Lan dù cũng giảm 3 USD/tấn nhưng vẫn giữ được giá bán cao hơn Việt Nam, ở mức 611 USD/tấn.
Giá gạo 25% tấm của Việt Nam cũng giảm 20 USD/tấn trong phiên giao dịch vừa qua, ghi nhận ở mức 584 USD/tấn, trong khi gạo Thái Lan giảm 2 USD/tấn, còn 561 USD/tấn và gạo Pakistan giảm 5 USD/tấn, còn 570 USD/tấn.
Với gạo 100% tấm, gạo Việt Nam giữ ổn định giá ở mức 508 USD/tấn trong khi gạo Thái Lan tăng mạnh 19 USD/tấn lên mức 483 USD/tấn, gạo Pakistan tăng 1 USD/tấn lên mức 465 USD/tấn.
Lý giải nguyên nhân giá giá gạo xuất khẩu bất ngờ giảm mạnh, một số doanh nghiệp xuất khẩu cho hay, đã vào chính vụ thu hoạch năm 2024 nên nguồn cung dồi dào, dẫn tới việc các nhà nhập khẩu tìm cách trì hoãn đặt hàng và mong muốn giá có thể giảm sâu hơn.
Hiện nay, không chỉ Việt Nam mà nguồn cung lúa gạo của các nước xuất khẩu khác ở khu vực châu Á cũng tăng lên. Song, các doanh nghiệp cũng nhận định xu thế giảm của giá gạo sẽ không kéo dài. Bởi, những doanh nghiệp có đủ điều kiện tài chính sẽ nhập hàng, sau đó bán ra khi hết mùa thu hoạch.
Các dự báo trước đó cũng cho thấy, giá gạo xuất khẩu sẽ còn biến động theo chiều hướng tăng trong năm 2024 do nguồn cung bị thắt chặt. Thị trường gạo sẽ tiếp tục thắt chặt vào đầu năm do các hạn chế xuất khẩu đang diễn ra của Ấn Độ. Trong khi đó, nhu cầu nhập khẩu của nhiều quốc gia như Indonesia, Philippines gia tăng sẽ tác động làm tăng giá gạo xuất khẩu.