Mô hình sản xuất chè sạch đảm bảo chất lượng tại xã Tân Cương, thành phố Thái Nguyên - Ảnh: Sơn Thủy
Cây chè và các sản phẩm từ cây chè không chỉ có giá trị về mặt kinh tế mà còn mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Văn hóa trà đã trở thành nét độc đáo làm phong phú thêm kho tàng ẩm thực trà thế giới. Chè Thái Nguyên đặc biệt là các sản phẩm được sản xuất từ cây chè tại vùng đất Tân Cương được thiên nhiên ưu đãi về thổ nhưỡng, khí hậu thích hợp cùng với kỹ thuật chăm sóc, thu hái, chế biến của các nghệ nhân nghề chè đã cho ra đời những sản phầm có hương vị đặc trưng riêng mà không nơi nào có thể sánh được. Bởi thế sản phẩm trà của mảnh đất này được biết đến là “đệ nhất danh trà”.
Với những định hướng, chính sách cụ thể, gắn liền vời đời sống sản xuất của người dân, những cố gắng tâm huyết của nghệ nhân vùng chè, sản phẩm trà của mảnh đất Tân Cương đã vinh dự nhận được nhiều giải thưởng danh giá, uy tín trong và ngoài nước, giá trị kinh tế trên mỗi hecta trồng chè của người dân ngày càng tăng cao, đời sống nhân dân ổn định, sản phẩm chè Tân Cương nói riêng và trà Thái Nguyên ngày càng bay cao và bay xa.
Hiện nay, Thái Nguyên đang ngày càng mở rộng diện tích trồng chè, thử nghiệm và trồng nhiều loại chè giống mới - các loại chè giống mới này cho hiệu quả kinh tế cao hơn như: sản lượng cao, chất lượng chè cũng tốt hơn… Quan trọng hơn cả là những đồi chè ở Thái Nguyên hiện nay, những cây chè đang ngày càng già và chết dần, nên những loại chè giống mới này hoàn toàn có thể thay thế những cây chè đang dần già cỗi đi. Nhưng để thay thế được tất cả những đồi chè hiện ở Thái Nguyên bằng những cây chè giống mới thì cũng không phải đơn giản, mà cần cả một quá trình dài và cần có sự hỗ trợ từ các cơ quan đầu ngành của tỉnh đến nhân dân.
Nói đến Trà Thái Nguyên, ngoài nhớ đến đây là một loại đặc sản nổi tiếng của tỉnh Thái Nguyên, với những đồi chè xanh mướt, dài bất tận, mang lại hiệu quả và giá trị kinh tế cao cho người dân nơi đây. Chè trung du được ví như “linh hồn” tạo nên thương hiệu chè nơi đây. Mặc dù hiện nay có rất nhiều vùng chè chuyển sang trồng chè giống lai cho năng suất cao hơn nhưng xét về vị ngọt, các chè giống lai khác không đậm đà và ngọt dịu như chè trung du Tân Cương Thái Nguyên.
Vùng chè Tân Cương không chỉ bó hẹp trong xã Tân Cương, mà là cả mênh mông nhấp nhô vườn chè của các xã chung quanh như Phúc Trìu và Phúc Xuân. Vùng chè Tân Cương nằm ở lưu vực sông Công, dưới chân Tam Đảo, được trời ban cho chất đất và ánh sáng quý giá cho sự phát triển của loài cây quý hiếm này.
Bề ngoài, chè Tân Cương có màu xanh đen, xoăn chặt, cánh chè gọn nhỏ, trên bề mặt cánh chè có nhiều phấn trắng. Nước chè rất trong, xanh, vàng nhạt, sánh. Nước chè có vị chát ngọt, dễ dịu, hài hòa, có hậu, gần như không cảm nhận có vị đắng. Mùi chè thơm ngọt, dễ chịu. Chất lượng bao gồm các chỉ tiêu về ngoại hình, màu nước, vị và đặc biệt về mùi thơm của chè Tân Cương không phải xuất phát từ đặc điểm của giống chè mà là kết quả của quá trình chế biến rất tỷ mỷ, công phu.
Thêm vào đó là chất đất ở đây rất phù hợp cho cây chè, đất không màu mỡ quá so với đất trồng các loại hoa màu khác và cũng không phải đất cổ pha sỏi như ở Phú Thọ, cho nên, nguồn dinh dưỡng vô cùng phù hợp cho cây chè. Điều tuyệt vời nhất đối với chè trung du Tân Cương Thái Nguyên là nó được tưới bởi nước Hồ Núi Cốc. Nguồn nước này dẫn trực tiếp từ núi về nên rất trong lành, tạo ra hương vị tuyệt vời cho chè Tân Cương. Những đặc điểm đó sẽ giúp bạn cảm nhận được điểm khác biệt giữa chè trung du Tân Cương Thái Nguyên và chè ở các vùng khác.
Di An