Giữ gìn trật tự đô thị từ những “đôi mắt thần”

Gần đây, trong một dịp trở lại Đài Loan, tôi có cơ hội quan sát trực tiếp sự chuyển biến tích cực trong trật tự đô thị nơi đây. Người dẫn đoàn là một người Việt đã sinh sống, lập nghiệp nhiều năm tại Đài Loan cho biết, hệ thống camera giám sát được triển khai rộng khắp, từ đô thị đến khu dân cư, thôn xóm. Nhờ đó, không cần sự hiện diện thường xuyên của lực lượng chức năng trên đường phố, nhưng khi có sự việc phát sinh, các cơ quan liên quan lập tức nắm bắt thông tin và xử lý nhanh chóng, đúng mực. Môi trường sống vì thế an toàn, ổn định; các hiện tượng mất cắp tài sản cá nhân nơi công cộng gần như không còn phổ biến.

Trở lại Hà Nội, từ khi hệ thống camera ứng dụng trí tuệ nhân tạo được lắp đặt đồng bộ, dễ nhận thấy những chuyển biến rõ rệt trong ý thức chấp hành pháp luật giao thông. Cùng với việc công khai kết quả xử lý vi phạm qua hình thức phạt nguội, các “con mắt công nghệ” hiện diện ở nhiều tuyến phố đã tạo nên sự thay đổi từ tâm lý đối phó sang tự giác tuân thủ. Người tham gia giao thông dần hình thành thói quen đi đúng làn, dừng đúng tín hiệu, thận trọng hơn trong từng hành vi.

Trên nhiều trục đường chính, hiếm khi còn bắt gặp cảnh vượt đèn đỏ hay leo lên vỉa hè để tránh ùn tắc. Ở các nút giao, không khó để nhận ra ánh nhìn quen thuộc hướng về các camera giám sát – như một sự nhắc nhở âm thầm nhưng hiệu quả. Người dân cũng truyền tai nhau rằng hệ thống công nghệ hoạt động khách quan, minh bạch, không phân biệt, vì thế vi phạm nào cũng được ghi nhận và xử lý theo quy định.

Một chi tiết đáng chú ý là việc điều chỉnh tín hiệu đèn giao thông: thời gian chờ không hiển thị liên tục mà chỉ xuất hiện trong những giây cuối trước khi chuyển pha. Cách làm này giúp hạn chế tâm lý nôn nóng khi chờ đợi. Đồng thời, ngày càng nhiều người chủ động tắt động cơ khi dừng đèn đỏ. Dù chỉ trong khoảng thời gian ngắn, nhưng những hành động nhỏ ấy góp phần giảm khí thải, cải thiện môi trường không khí ngay tại điểm giao thông.

Những thay đổi bước đầu, dù chưa lớn, song đã cho thấy hiệu quả tích cực của việc ứng dụng công nghệ trong quản lý đô thị. Quan trọng hơn, đó là sự khơi dậy ý thức tự giác, niềm tin vào những quyết sách đúng hướng, kịp thời, mang lại lợi ích thiết thực cho đời sống xã hội, không chỉ ở Hà Nội mà còn là gợi mở kinh nghiệm cho nhiều địa phương trên cả nước.

VĂN HÙNG