Nhắc tới Hà Giang, những người yêu du lịch có thể sẽ nghĩ ngay tới Mèo Vạc, Đồng Văn, Quảng Bạ. Tới mùa lúa chín, tới cánh đồng hoa tam giác mạch, tới những triền hoa mận, hoa cải nở trắng đồi. Nhưng Hà Giang còn nổi tiếng với một đặc sản vô giá khác - đó là cây chè Shan Tuyết. Hà Giang là tỉnh có diện tích cây chè Shan lớn nhất nước (khoảng 18.726,3 ha) - chiếm 90,7% trong tổng số 20.646,41 ha diện tích trồng chè của tỉnh (số liệu năm 2017).
Rừng chè Shan cổ thụ Hà Giang tập trung chủ yếu ở những vùng có độ cao từ 700 - 1.700m so với mực nước biển. Tại đây cây chè sinh trưởng tự nhiên, phát triển trong môi trường sạch, hoàn toàn không có tác nhân ảnh hưởng nên đó là nguồn nguyên liệu hữu cơ, sạch, quý hiếm, tạo nên những thức trà đặc sản.
|
Dọc theo dãy núi Tây Côn Lĩnh, cây chè Shan sinh trưởng và phát triển tại các huyện như Bắc Quang, Quang Bình, Xín Mần, Hoàng Su Phì, Vị Xuyên và Thành phố Hà Giang với tổng diện tích 16.067,7 ha. Mỗi khu vực đều có những khác biệt nhất định về độ cao, thổ nhưỡng, khí hậu… ảnh hưởng trực tiếp tới đặc điểm sinh trưởng và hương vị của lá chè Shan Tuyết.
Tại Hà Giang có rất nhiều những cây chè Shan Tuyết có tuổi đời trên dưới 100 năm. Đặc biệt, có những cây chè hoang dã cổ thụ có tuổi lên tới hơn 900 năm, đường kính của thân to khoảng 1,2m.
Thông thường, người dân sẽ thu hái chè Shan Tuyết 4 vụ một năm. Vụ đầu tiên là chè xuân, thu hái vào khoảng đầu tháng 4 cho đến nửa đầu tháng 5 - cũng là vụ cho phẩm vị trà cao nhất. Vụ thứ hai vào khoảng tháng 6 đến tháng 7, vụ thứ 3 vào tháng 8, và vụ cuối là tháng 10, 11. Lá chè Shan được thu hái và chế biến hoàn toàn thủ công, bởi những người dân tộc thiểu số đã gắn bó bao đời nay với núi, với rừng.
|
Trước đây, người dân bản địa chỉ chế biến theo cách thô sơ, được chỉ dẫn từ đời này qua đời khác. Tuy nhiên, theo thời gian cùng với sự phát triển về kiến thức, văn hoá… người dân Hà Giang đã biết cách làm ra những loại trà chất lượng, cao cấp hơn.
Thưởng thức vị trà Shan Tuyết Hà Giang, bạn có thể thay ngay cái đặc trưng của trà “hoang dã cổ thụ”. Nghĩa là lớp hương-vị đều rất thanh và sâu, mùi hoa thơm cao, nhẹ đặc trưng, vị mát sâu, bền đều qua nhiều nước.
Có được thức trà quý, hoàn toàn tự nhiên, tuyệt đối lành sạch, lại thơm-ngon như vậy, thật không ngoa khi nói cây chè Shan Tuyết là một trong những báu vật của Việt Nam. Và trà Hà Giang là một phần không thể thiếu khi nhắc đến kho tàng đó.
Dinh Dinh