Không chỉ dừng lại ở việc kế thừa những giá trị tinh hoa mà cha ông để lại, Triệu Văn Bình còn mang trong mình một khát vọng lớn hơn: biến nghề dệt lụa truyền thống thành con đường sinh kế bền vững cho cộng đồng. Với anh, gìn giữ nghề không chỉ là giữ lại ký ức của quá khứ, mà là thổi vào đó sức sống mới, để nghề truyền thống tiếp tục hiện diện trong đời sống hiện đại và tạo ra giá trị kinh tế lâu dài.
Từ những khung cửi quen thuộc của gia đình, Triệu Văn Bình từng bước mở rộng tư duy sản xuất, kết hợp kỹ thuật thủ công truyền thống với cách làm nghề bài bản, hướng đến thị trường. Hành trình ấy không chỉ là câu chuyện của một cá nhân, mà là nỗ lực kết nối các thế hệ, tạo việc làm cho người dân địa phương và góp phần gìn giữ bản sắc làng nghề trong nhịp sống đương đại.
Cửa hàng Triệu Bình SILK - nơi kết nối truyền thống và sáng tạo trong nghề dệt lụa.
Với tâm huyết dành cho nghề và trách nhiệm xã hội sâu sắc, Triệu Văn Bình hướng tới mục tiêu dạy nghề, truyền nghề dệt lụa truyền thống cho người khuyết tật, con em thương binh – bệnh binh và các gia đình chính sách, giúp họ có việc làm ổn định, từng bước tự vươn lên làm chủ cuộc sống. Thông qua đó, nghề dệt lụa không chỉ được bảo tồn và phát triển, mà còn trở thành cầu nối của yêu thương, sẻ chia và giá trị nhân văn, góp phần gìn giữ truyền thống gắn liền với sự phát triển bền vững của xã hội hôm nay.
Chia sẻ về hành trình của mình, Triệu Văn Bình cho biết anh từng trải qua nhiều công việc khác nhau, nhưng trong lòng luôn đau đáu với nghề dệt lụa – nghề tổ tiên để lại. Chính tình yêu và trách nhiệm với nghề đã thôi thúc anh quay về, mở Xưởng dệt Triệu Bình SILK, trực tiếp sản xuất và đưa những sản phẩm lụa thủ công của gia đình đến tay người tiêu dùng.
“Điều tôi mong muốn là kết hợp hài hòa giữa giá trị truyền thống và hơi thở hiện đại, để mỗi sản phẩm lụa không chỉ đẹp về hình thức, bền về chất lượng mà còn chứa đựng câu chuyện của làng nghề và con người,” Triệu Văn Bình chia sẻ. Đó cũng chính là con đường mà anh lựa chọn: giữ nghề bằng cả trái tim, phát triển nghề bằng tư duy mới, để lụa truyền thống tiếp tục tỏa sáng trong đời sống đương đại.
Anh Triệu Văn Bình – thế hệ trẻ tiếp nối và làm sống lại nghề dệt lụa Hà Đông.
Nói về những khó khăn hiện tại, Triệu Văn Bình chia sẻ: việc phục hồi các máy dệt cổ là một thách thức vô cùng lớn. “Chỉ riêng các kim dệt, trước đây người ta mua bán theo cân, nay phải tìm từng chiếc. Một máy dệt có 2.400 kim, trong đó 1.200 kim dệt ngang và 1.200 kim dệt dọc, để phục hồi một chiếc máy, chúng tôi phải tìm lại từng chiếc kim một,” anh cho biết.
Bên cạnh đó, lớp trẻ ngày nay ít người theo nghề cha ông, khiến kỹ thuật dệt lụa truyền thống đang dần mai một. Thêm vào đó, thị trường lụa Vạn Phúc hiện nay tràn ngập hàng nhái, khiến khách hàng khó phân biệt đâu là hàng thật, hàng giả, tạo ra nhiều thách thức trong việc duy trì uy tín và giá trị của sản phẩm truyền thống.
Dù đối mặt với nhiều trở ngại, Triệu Văn Bình vẫn kiên định với mục tiêu bảo tồn và phát triển nghề dệt lụa truyền thống, đồng thời tìm kiếm giải pháp kết hợp sáng tạo, hiện đại hóa kỹ thuật để nghề dệt lụa tiếp tục tồn tại, phát triển và lan tỏa giá trị văn hóa độc đáo của Vạn Phúc.
Những cô gái bên các sản phẩm lụa tinh hoa tại cửa hàng Triệu Bình SILK.
Trước những khó khăn ấy, Triệu Văn Bình đang từng bước khắc phục bằng nhiều giải pháp đồng bộ: liên kết với các nghệ nhân còn giữ nghề, kêu gọi lớp trẻ quay lại học nghề, đồng thời cố gắng phục dựng một số máy dệt cổ để phục hồi sản xuất, tạo ra những sản phẩm lụa thật sự của làng Vạn Phúc, Hà Đông, từng nức tiếng một thời.
Theo chân Triệu Văn Bình, chúng tôi có dịp tham quan xưởng sản xuất ngay phía sau cửa hàng. Nhìn những khung dệt cổ đang được phục dựng và các chi tiết máy ngổn ngang trong căn xưởng, mới cảm nhận rõ quyết tâm và tâm huyết của anh trong việc dựng lại cốt hồn của lụa Vạn Phúc Hà Đông. Từng chi tiết nhỏ, từng bước phục hồi máy móc, từng nỗ lực truyền nghề cho lớp trẻ đều thể hiện khát vọng bảo tồn, phát triển và đưa nghề dệt lụa truyền thống trở lại vị thế xưa.
Các cháu Trường Mầm non Hạnh Phúc chụp ảnh lưu niệm trước cửa hàng Triệu Bình SILK.
Chúng tôi đến cửa hàng của Triệu Văn Bình đúng lúc các em nhỏ từ Trường Mầm non Hạnh Phúc, dưới sự dẫn dắt của cô giáo Hiệu trưởng Thanh Mai, đang tham gia lớp trải nghiệm làm hoa vải tái chế do Trung tâm Dạy nghề Vaide tổ chức. Nhìn các cháu ríu rít bên nhau, xếp vải, tạo hình những bông hoa tươi tắn, chúng tôi cảm nhận được không khí học hỏi đầy hồn nhiên và thích thú.
Khoảnh khắc ấy khiến chúng tôi thầm nghĩ rằng, trong số các em nhỏ này chắc chắn sẽ có những mầm non yêu nghề và tận tâm với nghề dệt lụa Hà Đông – một nghề mà nhiều bạn trẻ hiện nay vẫn đang nỗ lực phục hồi, giữ gìn và phát triển. Hình ảnh các em nhỏ vui vẻ trải nghiệm ngay tại xưởng lụa không chỉ là niềm vui của hôm nay, mà còn là hy vọng cho tương lai của nghề dệt lụa truyền thống, tiếp nối thế hệ trước và thổi vào đó sức sống mới.
Đào Lan