Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 33: Hiện thực hóa mục tiêu của ASEAN

Mới đây, Tổng cục Hải quan Việt Nam đăng cai tổ chức và chủ trì Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 33 diễn ra từ 4-6/6/2024 tại Phú Quốc. Đây là sự kiện thường niên và quan trọng nhất trong cơ chế hợp tác hải quan ASEAN.

Đoàn Hải quan Việt Nam tại Hội nghị  
Đoàn Hải quan Việt Nam tại Hội nghị  

Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 33 có sự tham gia của khoảng 100 đại biểu (trực tiếp và trực tuyến) thuộc các Đoàn Lãnh đạo của 10 cơ quan Hải quan nước thành viên ASEAN, Ban Thư ký ASEAN và các đối tác của ASEAN; gồm: Hải quan Trung Quốc, Hải quan Nhật Bản, Hải quan Hàn Quốc, Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Úc, Tổ chức Hải quan thế giới (WCO), Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN, Hội đồng Kinh doanh EU - ASEAN và Hội đồng Tư vấn Kinh doanh ASEAN.

Trên cương vị Chủ tịch Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 33, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Việt Nam Nguyễn Văn Cẩn có bài phát biểu khai mạc nhấn mạnh, cùng với Hải quan ASEAN, Việt Nam cũng đã nỗ lực triển khai có hiệu quả các sáng kiến, các cam kết nhằm hiện thực hóa mục tiêu chung của ASEAN. Theo đó, kế hoạch xây dựng Hải quan số, Hải quan thông minh trong giai đoạn tới đang được Hải quan Việt Nam quyết tâm thực hiện.

Ông Nguyễn Văn Cẩn, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, cho biết hải quan ASEAN đang cùng nỗ lực vì chặng đường mới với các mục tiêu xa hơn trong hội nhập và kết nối, góp phần tạo dựng một nền kinh tế tương lai toàn diện, bền vững và chuyển đổi số cho tương lai như đã nêu tại Tuyên bố chung của Hội nghị Bộ trưởng Tài chính ASEAN và Thống đốc Ngân hàng Trung ương ASEAN lần thứ 11.

Theo đó, Hải quan ASEAN cùng nỗ lực vì chặng đường mới với các mục tiêu xa hơn trong hội nhập và kết nối, góp phần tạo dựng một nền kinh tế tương lai toàn diện, bền vững và chuyển đổi cho tương lai số như đã nêu tại Tuyên bố chung của Hội nghị Bộ trưởng Tài chính ASEAN và Thống đốc Ngân hàng Trung ương ASEAN lần thứ 11.

Hải quan Việt Nam sẽ tích cực thúc đẩy, giữ vai trò kết nối các nước thành viên để tiếp tục triển khai và hoàn thành các sáng kiến hợp tác quan trọng trong ASEAN vì mục tiêu xây dựng một cộng đồng gắn kết, thể hiện vai trò, vị thế quan trọng của ASEAN đối với hòa bình, an ninh và thịnh vượng của khu vực.

Lãnh đạo Hải quan các nước ASEAN thể hiện sự đoàn kết một khối  
Lãnh đạo Hải quan các nước ASEAN thể hiện sự đoàn kết một khối  

Bên cạnh hoạt động bàn thảo các nội dung hợp tác hải quan, cơ chế tham vấn với các đối tác đối thoại với các cơ quan hải quan trong khu vực và khu vực tư nhân đã trở thành một phần quan trọng trong chương trình nghị sự của hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN hàng năm.

Phát biểu tại Lễ khai mạc, ông Theerai Athanavanich, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Thái Lan, Chủ tịch Hải quan ASEAN nhiệm kỳ 2023 - 2024 bày tỏ vui mừng khi được tham dự hội nghị lần này tại Việt Nam. Hội nghị đánh dấu hành trình ý nghĩa về sự hỗ trợ, hợp tác giữa các thành viên. Với những kết quả đạt được trong năm qua, những tuyên bố chung về hải quan là cơ sở để thúc đẩy cơ chế một cửa, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp ưu tiên, chương trình thí điểm hướng tới thúc đẩy quan hệ hợp tác trong ASEAN.

Theo ông Theerai Athanavanich, tại hội nghị này, Hải quan Thái Lan xin chuyển vai trò trọng trách quan trọng cho Hải quan Việt Nam và mong rằng cùng với những nỗ lực của các thành viên Hải quan ASEAN sẽ thúc đẩy hoạt động chung của khu vực.

Ông Satvinder Singh, Phó Tổng Thư ký ASEAN bày tỏ: "Việt Nam đảm nhận vai trò chủ tịch Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN trong một giai đoạn rất quan trọng. Khu vực ASEAN đang thay đổi rất nhanh trong các lĩnh vực như chuyển đổi số, chuyển dịch sang tính bền vững,… Tạo thuận lợi cho thương mại phi giấy tờ cũng là một hình thức hiệu quả giúp giảm phát thải cacbon trong chuỗi cung ứng. Trong nhiệm kỳ chủ tịch của Việt Nam, tôi mong hải quan ASEAN có thể triển khai thực hiện Thỏa thuận công nhận lẫn nhau về doanh nghiệp ưu tiên. Một lĩnh vực lớn khác là cải thiện trao đổi thông tin thương mại điện tử giữa hải quan doanh nghiệp, hy vọng sẽ đạt được trong nhiệm kỳ chủ tịch của Việt Nam. Ngoài ra, trong nhiệm kỳ này, Việt Nam cũng cần làm việc với Hải quan các nước ASEAN hoàn thành các Kế hoạch chiến lược phát triển hải quan giai đoạn 2026-2030, cũng như tầm nhìn trong những năm tiếp theo".

Chương trình nghị sự gồm 12 nội dung, các Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN cùng nhau thảo luận các nội dung mang tính kế thừa, tiếp nối thành quả của Hội nghị lần thứ 32 tổ chức tại Thái Lan; đồng thời quyết định phương hướng hợp tác hải quan trong thời gian tới, đặc biệt là thông qua Kế hoạch Chiến lược Phát triển Hải quan (SPCD) giai đoạn 2026 - 2030.

Trên cơ sở xem xét các xu hướng phát triển hải quan gần đây trong WCO và các tổ chức quốc tế liên quan, cùng với các sáng kiến Hải quan khu vực ASEAN và các khuyến nghị của khu vực tư nhân, để đưa vào các yếu tố mới như số hóa, tự động hóa hải quan, nền kinh tế tuần hoàn, trung hòa carbon, tính bền vững... trong chu kỳ mới của các SPCD.

Hội nghị cũng quyết định phương hướng tiếp tục triển khai Danh mục biểu thuế chung ASEAN, Cơ chế Một cửa ASEAN, Hệ thống Quá cảnh Hải quan ASEAN, Thỏa thuận công nhận lẫn nhau (MRA) về Doanh nghiệp ưu tiên (AEO) trong ASEAN và các chiến dịch, sáng kiến hợp tác đấu tranh chống buôn lậu và gian lận thương mại chung của ASEAN. Các chương trình hành động và kế hoạch chiến lược phát triển hải quan được thực hiện nhằm từng bước hiện thực hóa mục tiêu của Khu vực mậu dịch tự do ASEAN về luân chuyển hàng hóa tự do trong nội khối ASEAN và thúc đẩy thương mại giữa ASEAN với các đối tác. Từ đó, tạo thuận lợi hơn nữa cho các doanh nghiệp kinh doanh trong khu vực, tạo thuận lợi cho dòng chảy thương mại hợp pháp, tăng cường sự ổn định và bền vững của chuỗi cung ứng thương mại quốc tế và góp phần giải quyết tình trạng buôn bán bất hợp pháp trong khu vực....

Phát biểu tại phiên bế mạc, Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Thọ bày tỏ cảm ơn các Đối tác tham vấn Hải quan và khu vực tư nhân đã tham dự và đóng góp vào sự thành công của Hội nghị.

“Cơ chế tham vấn của Hải quan ASEAN đang phát huy kết quả tốt, là nguồn lực quý giúp Hải quan ASEAN nhanh chóng hoàn thành các mục tiêu hợp tác. Với những nỗ lực mà Hải quan ASEAN đã và đang thực hiện, sẽ không còn sự khác biệt về trình độ phát triển và chúng ta sẽ ngày càng xích lại gần nhau, hỗ trợ nhau cùng phát triển, ủng hộ nhau trên các diễn đàn hợp tác đa phương như WCO, ASEM, APEC…” - Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Thọ khẳng định.

Cùng với tinh thần Đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương theo tinh thần Chỉ thị số 25-CT/TW của Bộ Chính trị, việc chủ trì đăng cai tổ chức Hội nghị và đảm trách vai trò Chủ tịch Hải quan ASEAN nhiệm kỳ 2024-2025 của Hải quan Việt Nam khẳng định sự tích cực, chủ động trong việc đóng góp vào định hướng cho hoạt động hợp tác và hội nhập Hải quan ASEAN, tiếp tục nâng cao vị thế, vai trò của Hải quan Việt Nam nói riêng và của Việt Nam nói chung trong cơ chế hợp tác ASEAN.

Việc đăng cai tổ chức Hội nghị cũng là dịp giới thiệu, quảng bá với bạn bè ASEAN và khu vực về truyền thống văn hóa, lịch sử của dân tộc Việt Nam; các danh lam thắng cảnh và các địa điểm thăm quan của thành phố du lịch biển Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.

Hội nghị Tổng cục trường Hải quan ASEAN là sự kiện thường niên và quan trọng nhất trong cơ chế hợp tác Hải quan ASEAN. Tại Hội nghị này, Hải quan Việt Nam chủ động đề xuất các sáng kiến về Hải quan xanh, tăng cường kết nối và chia sẻ thông tin về kiểm soát hải quan để Hải quan ASEAN xem xét triển khai trong giai đoạn tiếp theo. Những đóng góp của Hải quan Việt Nam góp phần cùng Hải quan ASEAN đạt được các mục tiêu hợp tác và góp phần xây dựng một Cộng đồng Kinh tế ASEAN thịnh vượng, bền vững, hiện thực hóa Tầm nhìn của ASEAN về  “Một Tầm nhìn - Một Bản sắc – Một Cộng đồng”.