Chủ trì hội thảo có các đồng chí: Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; PGS.TS Đặng Hoài Bắc, Giám đốc Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông; PGS.TS Đỗ Thị Thu Hằng, Trưởng Ban Nghiệp vụ Hội Nhà báo Việt Nam; TS Tạ Bích Loan, Trưởng Ban sản xuất các chương trình giải trí (VTV3), Đài Truyền hình Việt Nam.
Hội thảo có sự tham dự của đại diện lãnh đạo các cơ quan báo chí trung ương và địa phương; lãnh đạo Hội Nhà báo các địa phương; các giảng viên, nhà nghiên cứu đến từ các cơ sở đào tạo báo chí hàng đầu cả nước.
Ông Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân phát biểu tại hội thảo
Phát biểu tại hội thảo, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Tổng Biên tập Báo Nhân dân Lê Quốc Minh chia sẻ, hội thảo là dịp để các chuyên gia, nhà báo, lãnh đạo các cơ quan báo chí cùng nhận diện các xu hướng công nghệ trên thế giới, xu thế tất yếu hình thành những mô hình về tòa soạn số trên thế giới nói chung và các cơ quan báo chí ở Việt Nam nói riêng; thảo luận về những giải pháp công nghệ trong quản trị tòa soạn số; thực tiễn ứng dụng công nghệ trong quản trị tòa soạn số ở Việt Nam.
“Một kỷ nguyên mới của báo chí số, công nghệ số, hội tụ công nghệ và hội tụ nội dung đã hình thành và đang phát triển mạnh mẽ. Hội tụ nội dung và hội tụ công nghệ được xem như là một chìa khóa để mở ra con đường mới cho các nhà báo, các tòa soạn hiện đại. Để thực hiện được việc này, cần có một sự “tích hợp” và “hội tụ” cả về nội dung lẫn hình thức xuất bản của một tờ báo, theo đó mô hình “tòa soạn số” trở thành xu thế tất yếu của các cơ quan báo chí thế giới nói chung, cơ quan báo chí Việt Nam nói riêng.
Xây dựng tòa soạn số sẽ làm thay đổi toàn diện bộ mặt của ngành báo chí, đặc biệt là tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, quyết liệt, bám sát hơn với tình hình thực tiễn; chủ động nắm bắt các sự kiện, kịp thời thông tin, định hướng dư luận xã hội bảo đảm khách quan, chính xác, có trọng tâm, trọng điểm…”, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh nhận định.
Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh bày tỏ mong muốn, các chuyên gia, nhà khoa học, lãnh đạo các cơ quan báo chí, truyền thông làm rõ luận cứ khoa học của nội hàm “tòa soạn số”, đặc biệt trong bối cảnh hội tụ và tích hợp dựa trên công nghệ số tại các cơ quan báo chí hiện nay.
Đồng thời, bàn luận và chỉ ra những vấn đề mới đang đặt ra cần phải tiếp tục nghiên cứu đối với xây dựng tòa soạn số ở Việt Nam hiện nay. Đồng thời, làm rõ nội hàm khoa học của công nghệ chuỗi khối (blockchain) và trí tuệ nhân tạo (AI) trong hoạt động báo chí truyền thông hiện nay, đặc biệt trong công tác quản lý các cơ quan báo chí, quản lý các sản phẩm báo chí truyền thông.
Quang cảnh hội nghị
Bên cạnh đó, các chuyên gia, nhà khoa học, lãnh đạo các cơ quan báo chí cần làm rõ hành lang pháp lý về báo chí số và tòa soạn số, đặc biệt là chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về chuyển đổi số nói chung, chuyển đổi số báo chí nói riêng để hướng tới “xây dựng nền báo chí, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại” theo định hướng của Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; chia sẻ kinh nghiệm, chỉ dẫn cụ thể việc các cơ quan báo chí đã và đang triển khai ứng dụng công nghệ trong xây dựng và quản trị tòa soạn… từ đó, góp phần thúc đẩy hiệu quả việc chuyển đổi số trong các cơ quan báo chí.
PGS. TS. Đỗ Thị Thu Hằng, Trưởng Ban Nghiệp vụ Hội Nhà báo Việt Nam chia sẻ: “Đây là hội thảo về chuyển đổi số ở lĩnh vực báo chí truyền thông, có sự tham gia của nhiều lãnh đạo các cơ quan báo chí, các chuyên gia trong lĩnh vực báo chí truyền thông, những người làm báo cả nước và cả các chuyên gia trong lĩnh vực khoa học công nghệ cùng trao đổi về ứng dụng công nghệ trong hoạt động báo chí, chia sẻ những mô hình tòa soạn số ở Việt Nam hiện nay cùng những giải pháp công nghệ trong quản trị tòa soạn. Điều này cho thấy chủ đề mà hội thảo đưa ra hết sức “nóng”, thu hút sự quan tâm rất lớn của các nhà khoa học, chuyên gia và các cơ quan báo chí trong bối cảnh công nghệ phát triển như vũ bão hiện nay”.
Tại hội thảo, các đại biểu đã làm rõ luận cứ khoa học của nội hàm “tòa soạn số”, của công nghệ chuỗi khối (blockchain) và trí tuệ nhân tạo (AI) trong hoạt động báo chí truyền thông hiện nay; hành lang pháp lý về báo chí số và tòa soạn số; đề xuất những giải pháp thiết thực, khả thi để thực hiện chuyển đổi hoạt động tòa soạn của các cơ quan báo chí hướng tới xây dựng mô hình tòa soạn số tại các cơ quan báo chí ở Việt Nam hiện nay.
Cùng với đó, các nhà khoa học, lãnh đạo các cơ quan quản lý nhà nước, các cơ quan báo chí, các cơ sở đào tạo báo chí truyền thông đã thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm, chỉ dẫn cụ thể về việc các cơ quan báo chí đã và đang triển khai ứng dụng công nghệ trong xây dựng và quản trị tòa soạn ở cơ quan báo chí.
TS. Trần Quang Diệu, Giám đốc Trung tâm Ứng dụng Công nghệ thông tin, Học viện Chính trị hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh chia sẻ, nếu xây dựng được tòa soạn số, chúng ta sẽ tận dụng được những lợi thế về mặt công nghệ, thông tin để thực hiện các hoạt động báo chí. Tăng cường sức gắn kết với bạn đọc, có quy trình cải tiến về công nghệ, hoạt động của tòa soạn nhằm rút ngắn thời gian sản xuất. Bên cạnh đó, việc áp dụng công nghệ sẽ giúp các cơ quan báo chí thực hiện hiệu quả hơn việc phân tích, quản lý dữ liệu…
TS. Đồng Mạnh Hùng,Trưởng Ban Thư ký biên tập Đài Tiếng nói Việt Nam trình bày tại hội thảo
Tại hội thảo, TS. Đồng Mạnh Hùng,Trưởng Ban Thư ký biên tập Đài Tiếng nói Việt Nam chia sẻ tham luận 'Mô hình tòa soạn số và phân phối đa nền tảng tại Đài Tiếng nói Việt Nam'. Ông nhận định: “Sự thay đổi quan trọng nhất trong chuyển đổi số là thay đổi ở con người chứ không phải sự thay đổi đến từ công nghệ.” Đại diện VTV cũng giới thiệu tại hội thảo kết quả chuyển đổi số thời gian qua, dù lượng quảng cáo sụt giảm nhưng phần doanh thu đến từ phân phối sản phẩm số trong năm qua đã đạt mức cao nhất từ trước tới nay.
Theo ông Hùng, điểm nổi bật của “VOV Media” so với các tờ báo điện tử hay hệ thống đa phương tiện khác chính là tính năng Streaming các chương trình trực tiếp. VTC Now là ứng dụng phân phối nội dung tương thích với các hệ điều hành khác nhau: Android, IOS, AndroidTV, Tizen, WebOS, Web. VTC now đã phát sóng trực tuyến 15 kênh truyền hình VTC, phát lại các chương trình truyền hình dưới dạng video trực tuyến, mỗi ngày đăng tải trung bình từ 30 – 50 video, đạt 2,1 triệu lượt cài đặt.
Ngoài nghe, xem khán thính giả còn có thể theo dõi lịch phát sóng các chương trình của Đài TNVN. Đến nay Vovlive.vn có 1,8 triệu lượt truy cập, 2,2 triệu lượt xem trang. Trang Facebook VOV Live đạt 310 triệu lượt xem video, 360 triệu phút xem video, 5,3 triệu lượt tương tác và 120 triệu lượt người tiếp cận. Trang YouTube VOV Live đạt 59,6 triệu lượt xem, 822 triệu phút xem và 563 triệu lượt người tiếp cận.
Hiện nay, các đơn vị trực thuộc Đài TNVN đang quản lý và vận hành hơn 100 tài khoản trên các trang mạng xã hội, phổ biến là Facebook, Youtube và Ticktok. Nhiều đơn vị thiết lập mỗi nội dung 1 tài khoản, nhiều đơn vị chỉ có 1, 2 tài khoản, song có những đơn vị có đến hàng chục tài khoản mạng xã hội...
Hầu hết các đơn vị đều thiết lập các tài khoản trên mạng xã hội với mục tiêu lan tỏa và góp phần khẳng định thương hiệu của Đài TNVN, khẳng định vị trí của các thông tin chính thống trên mạng xã hội, cùng với nghe tin tức truyền thống, việc tận dụng các nền tảng số giúp đưa thông tin nhanh chóng đến độc giả.
Ông Hùng cũng trình bày một số kiến nghị như: Cần chiến lược cụ thể xây dựng hệ sinh thái số tại Đài TNVN; Phát triển cổng tin tức VOV thành sàn GIAO DỊCH NỘI DUNG của VOV..; Thành lập HỘI ĐỒNG BIÊN TẬP là cấp chỉ đạo cao nhất về mặt nội dung tại VOV, còn với các đơn vị biên tập thành lập những hội đồng tin tức, nội dung như những hạt nhân để sản xuất sản phẩm và cung cấp nội dung lên sàn GIAO DỊCH NỘI DUNG của VOV; Cần có những giải pháp kỹ thuật để việc tương tác giữa các đơn vị biên tập được mạnh mẽ hơn để việc trao đổi nội dung, đặt hàng chéo giữa các đơn vị biên tập, giữa các phóng viên của các loại hình báo chí trong Đài...
Nhà báo Ngô Trần Thịnh khẳng định: “Anh và các đồng nghiệp đang sử dụng AI hàng ngày để sản xuất nội dung báo chí. AI là công cụ chứ không phải sự đe dọa. Và các nhà báo sử dụng tốt công nghệ sẽ giảm tải công việc rất nhiều”.
Chia sẻ về việc ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo trong hoạt động sản xuất tin tức, video tự động dựa trên từ khoá, TS. Trần Tiến Công - Khoa Công nghệ Thông tin, Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông cho biết, chúng ta có thể sử dụng công nghệ tạo sinh văn bản tự động như: Chat GPT, LLaMa, Bard… hoặc có thể sử dụng công nghệ tạo sinh ảnh tự động Midjourney, Canva, Picsart. Chúng ta cũng có thể sử dụng kết hợp những công nghệ tạo sinh văn bản và ảnh tự động này để tạo ra những video phù hợp nhằm giảm chi phí sản xuất, giảm thời gian sinh tạo nội dung văn bản, ảnh và video…
Bên cạnh việc khẳng định những lợi thế trong việc áp dụng công nghệ AI, blockchain, tại hội thảo các chuyên gia cũng đưa ra cảnh báo, việc sử dụng công nghệ báo chí tự động mà không có sự kiểm soát sẽ gây ra sự “hỗn loạn”. Các chuyên gia cho rằng, cần có sự giám sát và can thiệp của con người, cần có lộ trình chuyển đổi số cụ thể để nâng cao hiệu quả hoạt động, chất lượng của các cơ quan báo chí.