Chiều 21/12, tại cuộc họp báo về giải pháp tháo gỡ khó khăn cho hoạt động thông quan hàng hóa tại cửa khẩu biên giới phía Bắc do Tổng cục Hải quan tổ chức, ông Âu Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan) cho biết trong 1 tháng trở lại đây, hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa tại các tỉnh biên giới giáp Trung Quốc xuất hiện tình trạng ùn tắc nghiêm trọng tại khu vực cửa khẩu thuộc tỉnh Lạng Sơn, Quảng Ninh… Tính đến ngày 21/12, số xe hàng tồn chờ xuất khẩu sang Trung Quốc lên đến 6.198 xe.
Số lượng xe hàng nông sản ùn tắc ở biên giới
Nguyên nhân gây nên ùn tắc, ông Tuấn cho rằng do Trung Quốc tiếp tục áp dụng chính sách zero COVID nên các biện pháp phòng chống dịch COVID-19 siết rất chặt. Đặc biệt có địa phương cơ quan chức năng phía Trung Quốc tăng cường biện pháp chống dịch ở mức cao hơn, như tại cặp cửa khẩu Tân Thanh - Pò Chài và cặp cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị - Hữu Nghị Quan, lái xe chuyên trách chở xe hàng sang phía Trung Quốc giao và phải đi về trong ngày. Lái xe không được xuống xe và phải tiêm đủ 2 mũi vắc xin, thực hiện xét nghiệm COVID-19 bằng phương pháp PCR định kỳ 3 ngày/lần.
Hiện tại cửa khẩu Tân Thanh - Pò Chài và Chi Ma - Ái Điểm đang bị phía Trung Quốc tạm dừng thông quan mà chưa biết bao giờ mới được mở lại. Do đó, việc giải quyết hơn 4.000 xe hàng nông sản đang tồn ở cửa khẩu Lạng Sơn sẽ phải mất rất nhiều thời gian. Trường hợp hàng hóa vẫn được doanh nghiệp, chủ hàng tiếp tục đưa lên, tình trạng ùn tắc sẽ ngày càng căng thẳng. Trung Quốc đưa ra thông báo dự kiến tạm dừng nhập khẩu trước và sau Tết Nguyên đán 14 ngày đối với xe lạnh để chuẩn bị các công việc trước và sau Tết càng gây áp lực cho các doanh nghiệp Việt Nam đưa hàng hóa lên cửa khẩu để kịp xuất khẩu trước thời gian trên.
Mặt khác, theo ông Trần Quang Trung - Phó Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Ninh - chính quyền thành phố Đông Hưng (Trung Quốc) vừa thông báo tạm dừng làm thủ tục thông quan cho người, hàng hóa qua cửa khẩu Đông Hưng từ ngày 21/12. Thời gian thông quan cụ thể sẽ thông báo sau.
Chính vì vậy, theo đại diện Tổng cục Hải quan, lượng hàng thông quan sang Trung Quốc tại một số cửa khẩu chỉ đạt 25-30% so với điều kiện bình thường.
Để tháo gỡ khó khăn cho chủ hàng và doanh nghiệp xuất khẩu hàng nông sản sang Trung Quốc, đại diện Cục Hải quan Lạng Sơn thông tin, qua trao đổi, chính quyền Bằng Tường (Trung Quốc) luôn đề nghị Việt Nam ngăn chặn dịch bệnh thì Trung Quốc mới nới lỏng các biện pháp kiểm soát đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam. Do đó, chúng ta cần sớm có giải pháp căn cơ ngăn chặn dịch bệnh thì tình trạng dồn ứ hàng xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc mới được xử lý.
Để kịp thời có giải pháp đồng bộ hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, ông Âu Anh Tuấn đề nghị Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Bộ Ngoại giao đàm phán, kiến nghị với các bộ, ngành và chính quyền địa phương phía Trung Quốc tăng thời gian thông quan tại các cửa khẩu.
Các hiệp hội ngành hàng, Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam và sở công thương các địa phương cần thông báo về việc phía Trung Quốc thực hiện lấy mẫu xét nghiệm COVID-19 cả trên bao bì chứa hàng hóa và đề nghị các doanh nghiệp kiểm soát chặt chẽ từ khâu thu hoạch, phân loại, đóng gói, bốc xếp, đảm bảo không có virus SARS-CoV-2. Đồng thời, chỉ vận chuyển hàng hóa lên cửa khẩu khi đã ký hợp đồng mua bán với đối tác Trung Quốc.
Thư Trà