Hợp tác xã (HTX) Tâm Trà Thái nằm ở xóm Hồng Thái 2, Xã Tân Cương, Thành phố Thái Nguyên. Vùng nguyên liệu chè Tân Cương là một trong những yếu tố tạo nên sự riêng biệt trong các dòng sản phẩm trà sạch, trà an toàn, chất lượng cao của HTX.
Sinh ra và lớn lên ở vùng đất chè nổi tiếng Thái Nguyên, chị Hoàng Thị Tân, Giám đốc HTX Tâm Trà Thái luôn canh cánh ý tưởng nâng tầm giá trị sản phẩm chè Tân Cương trên thị trường. Chị Tân tâm sự: Gia đình chị vốn có truyền thống làm chè lâu đời, nên ngay từ khi còn nhỏ, hiểu được ý nghĩa và mong muốn của cha mẹ khi đặt tên cho 2 chị em (chị Tân, em Cương) như một lời nhắc nhở phải luôn giữ nghề truyền thống của gia đình và nhớ về nguồn cội, nhờ đó mà tình yêu cây chè đã ngấm sâu vào máu thịt của chị.
Chị Hoàng Thị Tân, Giám đốc HTX Tâm Trà Thái bên đồi chè
Thừa hưởng tinh tuý trong gia đình có nghề truyền thống làm chè từ nhiều đời nay, chị đã dành thời gian nghiên cứu và chọn cho mình được một lối đi riêng. Tình yêu đối với cây chè quê hương thôi thúc, chị Tân tập hợp những người con của đất trà tại 12 hộ trong vùng, thành lập HTX Tâm Trà Thái với diện tích chè trên 18ha. Mỗi chủ hộ trồng chè tham gia với rất nhiều vai trò vừa là nông dân khi chăm sóc chè, là công nhân khi chế biến và trở thành thương nhân khi bán hàng.
Chị Tân cho biết: Cái tên “Tâm Trà Thái” xuất phát từ “Tâm” là mong muốn làm ra những phản phẩm trà ngon, đúng chuẩn chất lượng Tân Cương với cái tâm tình, tâm huyết. “Thái” là tên Trần Văn Thái, người có đôi bàn tay “vàng” làm chè ở đây. Đến nay, đã có nhiều người trong vùng học hỏi và làm ra sản phẩm chè Đinh nhưng về sự thượng hạng thì vẫn chưa ai qua được Nhất Đinh Trà của ông Trần Văn Thái, người thợ tài hoa trong HTX Tâm Trà Thái.
Hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, chế biến và tiêu thụ chè, Tâm Trà Thái đã tạo nên nét riêng khi nghiên cứu từ khâu trồng, chăm sóc, chế biến tạo nên các sản phẩm trà đặc sản. Bảo tồn giống trà cổ tại vùng đất Tân Cương là điểm khác biệt độc đáo của HTX Tâm Trà Thái so với những hộ sản xuất, kinh doanh khác trên địa bàn. Sản phẩm đầu vào của HTX là những búp chè tươi non được thu hái đúng lứa và phân loại ngay từ trên những nương chè. Nhờ vậy, chất lượng chè khi thu hái đảm bảo đồng đều về chất lượng, thuận tiện cho chế biến.
Theo nữ Giám đốc HTX Tâm Trà Thái, điều đặc biệt đối với các sản phẩm của HTX đó là nguyên liệu được thu hái từ những cây chè trung du cổ ở vùng đất Tân Cương, mà cây chè trồng ở vùng đất Tân Cương được thiên nhiên ưu đãi cho khí hậu và thổ nhưỡng rất thích hợp cho việc phát triển nên chất chè ở đây thơm ngon, có hương vị đậm đà. HTX Tâm Trà Thái vẫn giữ giống chè cổ lâu đời được trồng bằng hạt, không phải bằng cây con, thu hái khi cây có tuổi đời ít nhất từ 5 năm trở lên và được các hộ gia đình chăm sóc đặc biệt và được sao hoàn toàn bằng phương pháp thủ công truyền thống.
Hiện nay, HTX có vùng nguyên liệu rộng 29ha, trong đó có 8,7ha đã được chứng nhận mã vùng trồng theo tiêu chuẩn EVFTA năm 2022 và 6,5ha được chứng nhận VietGAP, diện tích còn lại được bà con trồng theo hướng VietGAP. Theo đó, HTX thực hiện toàn bộ các khâu để làm ra sản phẩm hoàn chỉnh, từ hái, sao chè đến đóng gói…
Mỗi năm, HTX sản xuất được 7 - 9 vụ chè rải đều các tháng, trong đó vụ tháng 8 là chè ngon nhất. Sản phẩm của Tâm Trà Thái hiện bao gồm trà đinh, trà nõn, trà xanh Tân Cương, trà ướp sen tươi, trà xanh cánh hạc. Trong đó trà Đinh là loại đặc biệt “vương giả xứ trà”, là sản phẩm trà thượng hạng nhất trong các loại trà. Các sản phẩm thường có chất lượng vượt trội và được bán với giá rất cao. Hiện tại, HTX có 3 loại nổi bật nhất là chè đặc sản hay còn gọi là trà móc câu (giá 350.000 – 500.000 đồng/kg); chè búp từ 500.000 đến 1 triệu đồng/kg; chè đinh (nõn đặc biệt) từ 3 - 5 triệu đồng/kg, và loại đặc biệt hơn nữa giá 10 triệu đồng/kg.
Mới đây, sản phẩm Nhất Đinh trà của HTX Tâm Trà Thái đã được công nhận đạt tiêu chuẩn sản phẩm nông nghiệp nông thôn tiêu biểu. Trước đó, 2 sản phẩm trà của HTX đạt tiêu chuẩn OCOP (Chương trình mỗi xã một sản phẩm) 4 sao là Đinh tâm trà và Trà tôm nõn.
Ngoài 3 sản phẩm chính hiện nay, HTX còn đang làm thêm sản phẩm kẹo trà xanh và chè ướp hương sen với số lượng lớn mỗi ngày. Trà ướp sen mang nét đặc trưng riêng, không lẫn với bất cứ sản phẩm nào cùng loại của đơn vị khác. Trà sau khi sao khô, được ướp trong những bông hoa sen Tây Hồ thu hái từ đầm sen của HTX, rồi đem sấy lạnh thăng hoa cho khô nên rất tiện lợi cho quá trình bảo quản và vận chuyển, đồng thời khi uống vẫn giữ được hương vị thơm ngon tự nhiên, đậm đà của trà, lại có hương sen lan toả.
Do sản phẩm đã được sấy khô nên có thể bảo quản trong thời gian tương đối lâu nhưng vẫn giữ nguyên được hương vị trà và màu sắc của cánh sen. Hiện nay, HTX đang bán với giá từ 50.000 – 100.000 đồng/bông trà ướp sen tuỳ từng loại.
Bên cạnh việc quan tâm đầu tư về chất lượng, HTX Tâm Trà Thái còn chú trọng đến bao bì mẫu mã sản phẩm, để sản phẩm làm ra được khách hàng ưa chuộng. Bởi lẽ, đối với sản phẩm của HTX, ngoài việc mua về uống, rất nhiều khách hàng còn mua để làm quà biếu tặng vô cùng ý nghĩa và giá trị. Hiện thị trường tiêu thụ sản phẩm của HTX Tâm Trà Thái đã có mặt ở hầu khắp các tỉnh, thành trên cả nước, tổng doanh thu năm 2022 đạt khoảng 10 tỷ đồng.
Ngoài sản xuất chè, HTX còn kết hợp với hình thức du lịch cộng đồng để quảng bá những địa danh, những khu du lịch gắn với các vùng chè nổi tiếng của Thái Nguyên để khách du lịch gần xa biết đến. Theo đánh giá của chị Tân, mô hình này bước đầu mang lại hiệu ứng rất tốt và được nhiều khách hàng đón nhận.
Với quy trình làm trà sạch, coi trọng sức khoẻ của người tiêu dùng, nói không với các chế phẩm từ hoá học, Tâm Trà Thái luôn cho ra các sản phẩm trà ngon đặc biệt. Không đơn thuần là cái tên trên đất chè, Tâm Trà Thái đã trở thành thương hiệu “Đặc sản trà Tân Cương – Tâm Trà Thái” nổi tiếng với những đơn đặt hàng dài hạn. Trên lộ trình phát triển thương hiệu ấy đã được các cá nhân, cơ quan, tổ chức trong và ngoài nước ủng hộ và đánh giá cao về quy trình sản xuất và chất lượng sản phẩm.