Qua tìm hiểu, huyện Yên Châu là một huyện miền núi của tỉnh Sơn La, cách Hà Nội 240 km theo hướng Tây Bắc, cách thành phố Sơn La 64 km về phía Đông, là khu vực đệm giữa 2 cao nguyên Nà Sản và cao nguyên Mộc Châu, có nhiều loại hoa quả đặc thù để phát triển nâng cao thu nhập như: Xoài tròn, nhãn, mận, chuối…
Khách hàng thưởng thức sản phẩm của HTX Tuổi trẻ 26-3.
Tổng diện tích tự nhiên hơn 85 nghìn ha với 15 xã, thị trấn, 169 bản, tiểu khu, dân số 84.118 người. Trong đó, có 5 dân tộc chủ yếu cùng sinh sống, gồm dân tộc Thái, Kinh, Mông, Sinh Mun, Khơ Mú. Đặc biệt, huyện có trên 56km đường biên giới tiếp giáp với huyện Xiềng Khọ và huyện Sốp Bâu của tỉnh Hủa Phăn (Lào) tạo điều kiện để huyện giao lưu văn hóa, xây dựng tình đoàn kết gắn bó giữa 2 quốc gia với nhau.
Với quyết tâm phát huy lợi thế, tiềm năng, huyện đã và đang tập trung thực hiện nhiều giải pháp tích cực thúc đẩy mạnh thu hút đầu tư, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, du lịch tạo chuyển biến tốt, xây dựng các sản phẩm OCOP đặc thù gắn với các sản phẩm nông nghiệp của từng vùng, từng khu vực tạo thu nhập ổn định cho bà con địa phương.
Hoa đu đủ đực, có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe.
Được giới thiệu, chúng tôi đến thăm mô hình sản xuất của HTX Tuổi trẻ 26/3, tại tiểu khu 4, thị trấn Yên Châu, huyện Yên Châu. HTX được thành lập năm 2021 với 15 thành viên, HTX có nhiều sản phẩm nông nghiệp chất lượng, trong đó có sản phẩm tỏi đen, trà hoa đu đủ đực được đánh giá cao.
Hiện nay, sản phẩm trà hoa đu đủ đực Yên Châu của HTX đã được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh năm 2022, được người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh ưa chuộng. Trong câu chuyện với chúng tôi, anh Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc HTX Tuổi trẻ 26/3 chia sẻ: Cây đu đủ đực trước đây được trồng tại hầu hết các xã trên địa bàn huyện, nhưng rải rác trong vườn, chủ yếu phục vụ nhu cầu của gia đình và thường sử dụng hoa đu đủ đực tươi, phơi hoa khô, sao khô pha nước uống, hoặc dùng làm món ăn… Qua nghiên cứu về những tác dụng của hoa đu đủ đực chứa nhiều loại vitamin C, A, B1 và một số khoáng chất khác, cung cấp chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Cùng với đó, hỗ trợ điều trị nhiều bệnh như: Giúp giảm đau, tiêu sưng và được dùng làm bài thuốc chữa bệnh ho, viêm họng, tiểu đường, sỏi thận…
Từ đây, HTX đã trồng và thu mua hoa đu đủ đực của bà con địa phương để chế biến thành sản phẩm riêng, có quy trình sản xuất đảm bảo các tiêu chuẩn, phù hợp với nhu cầu của người tiêu dùng. Sản phẩm hoa đu đủ của HTX Tuổi trẻ 26/3 được sản xuất theo quy trình, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Hiện, HTX mở rộng diện tích trồng cây đu đủ đực trên 3 ha tại các xã Sặp Vạt, Tú Nang, Phiêng Khoài. Các vùng trồng luôn đảm bảo nguồn nước tưới, sử dụng hoàn toàn bằng phân hữu cơ, không sử dụng thuốc trừ cỏ…
Bên cạnh đó, HTX còn đầu tư xây dựng dây chuyền sản xuất, như: Máy xay, máy đóng túi trà, máy in hạn sử dụng...; chủ động đầu tư nghiên cứu về kiểu dáng, mẫu mã sản phẩm có tem nhãn tạo sự tin cậy đối với người tiêu dùng, anh Tuấn cho biết thêm.
Với quy trình đảm bảo, quy mô ngày càng mở rộng sản lượng các sản phẩm của HTX tăng dần; sản phẩm hoa đu đủ đực đạt 3 tấn/năm, sản phẩm tỏi đen đạt 5 tấn/năm và một số sản phẩm hoa quả sấy dẻo khác. HTX đã tạo việc làm thường xuyên cho 12 lao động địa phương với mức thu nhập trên 6 triệu đồng người/tháng. Tổng doanh thu các sản phẩm của HTX Tuổi trẻ 26/3 đạt trên 2 tỷ đồng/năm.
Sản phẩm chuối sấy dẻo của HTX Tây Bắc. ảnh A Trứ
Ông Cao Xuân Dũng, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Yên Châu cho biết: Hiện huyện có 11 sản phẩm đạt OCOP trong đó có nhiều sản phẩm của huyện được đánh giá cao như: Sản phẩm tỏi đen Yên Châu của HTX Tây Bắc; Trà hoa đu đủ đực Yên Châu của HTX Tuổi trẻ 26/3; Rượu chuối Yên Châu, Chuối sấy dẻo Yên Châu của Công ty CP rượu Việt Pháp, mận Ruby của HTX Nông sản bản địa Nọong Piêu…. Cùng với những chính sách, những giải pháp phát triển kinh tế, huyện Yên Châu còn luôn tích cực hỗ trợ, hướng dẫn các doanh nghiệp, các cá nhân thực hiện các quy trình sản xuất an toàn, xây dựng thương hiệu sản phẩm riêng để tăng các sản phẩm OCOP của huyện góp phần tạo thu nhập cho bà con địa phương.
Với hướng đi đúng trong việc thực hiện có hiệu quả Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) đã nâng cao được thương hiệu sản phẩm truyền thống và các sản phẩm đặc thù của địa phương. Một số sản phẩm của huyện đã tạo được vị thế trên thị trường, được người tiêu dùng tin tưởng và lựa chọn từ đó góp phần nâng cao thu nhập, tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương.