Bản Ven, thuộc xã Xuân Lương, huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang, không chỉ nổi tiếng với cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp mà còn là điểm đến hấp dẫn cho du lịch sinh thái trà. Đây là nơi kết hợp hoàn hảo giữa việc sản xuất chè xanh truyền thống và phát triển du lịch cộng đồng, mang đến cho du khách những trải nghiệm độc đáo và đầy thú vị.
Trà xanh Bản Ven là sản phẩm nổi bật của Hợp tác xã (HTX) Thân Trường, được biết đến với hương vị tinh túy và chất lượng vượt trội. Sinh trưởng trên những đồi chè xanh mướt, trà xanh Bản Ven không chỉ có hương vị thơm ngon mà còn được sản xuất theo quy trình an toàn và bền vững. Du khách có cơ hội tìm hiểu về quy trình trồng trọt và chế biến chè, từ việc hái búp trà non đến công đoạn chế biến tinh tế.
Vào năm 2017, để khai thác tối đa tiềm năng của vùng nguyên liệu chè xanh Bản Ven, HTX Thân Trường đã quyết định mở rộng diện tích đất và cải tạo cơ sở hạ tầng. Họ xây dựng nhà xưởng và khu nhà sàn để trưng bày sản phẩm, giới thiệu văn hóa ẩm thực, đồng thời cải thiện hệ thống giao thông. Chị Hợi cũng đã vận động cộng đồng dân tộc Cao Lan tham gia vào mô hình du lịch cộng đồng sinh thái kết hợp giáo dục trải nghiệm. Nhờ vào mô hình này, HTX đã thành công trong việc quảng bá sản phẩm "Chè Xanh Bản Ven" và giới thiệu văn hóa đặc sắc của người Cao Lan cũng như các dân tộc khác trong khu vực.
Năm 2019, mô hình của HTX được công nhận là điểm du lịch cộng đồng theo chứng nhận của Chủ tịch UBND. Đến năm 2022, sản phẩm du lịch sinh thái - văn hóa của HTX Thân Trường đã được đăng ký tham gia đánh giá OCOP, và bộ sản phẩm "Dịch vụ du lịch cộng đồng và điểm du lịch" đã đạt chứng nhận OCOP 3 sao.
Hiện nay, khu du lịch sinh thái - văn hóa Bản Ven đã hình thành các cụm nhà nghỉ cộng đồng (homestay), nhà sàn và vườn hoa nhằm phục vụ nhu cầu lưu trú của du khách. Đến với bản Ven, du khách có thể tham quan các vườn trà xanh rộng lớn, nơi từng búp trà non được chăm sóc tỉ mỉ. Đây là dịp để tìm hiểu về cách trồng chè, chăm sóc cây trà và quy trình thu hái.Du khách sẽ được hướng dẫn cách hái búp trà đúng cách và cảm nhận công việc truyền thống của người trồng chè. Sau khi tham quan và tìm hiểu quy trình chế biến, du khách có thể thưởng thức trà xanh Bản Ven ngay tại chỗ. Hương vị trà thanh mát, cùng với không khí trong lành của vùng núi sẽ mang đến trải nghiệm thưởng trà tuyệt vời.
Bản Ven không chỉ có trà xanh mà còn là nơi bảo tồn văn hóa của cộng đồng dân tộc Cao Lan. Du khách có thể tìm hiểu về các phong tục tập quán, tham gia vào các lễ hội truyền thống và thưởng thức các món ăn đặc sản của vùng. Du khách cũng có thể trải nghiệm nếm mật ong rừng tự nhiên. Và tất nhiên, không thể bỏ qua bữa cơm đậm đà với đặc sản gà đồi Yên Thế cùng với thịt lợn rừng, lợn mán, lợn quay mắc mật, xôi trứng kiến, măng đắng, ốc khe, chuối rừng…
Không chỉ sở hữu thiên nhiên hùng vĩ, thơ mộng và nguyên sơ, du lịch Bản Ven còn thu hút với sự đặc sắc trong văn hóa bản địa. Cộng đồng người Cao Lan nơi đây còn lưu giữ rất nhiều truyền thống văn hóa. Du khách đến đây sẽ được chiêm ngưỡng những công trình kiến trúc nhà sàn độc đáo. Không những thế, rải rác quanh làng còn có những gốc cây to để thờ cúng các vị thần, thờ thổ địa cai quản làng.
Đến đây, bạn có thể thuê quần áo người Cao Lan để check in các cảnh đẹp nơi đây. Trang phục của họ có họa tiết riêng, trên đó thêu các hoa văn theo truyền thống của người Cao Lan vô cùng ấn tượng và sinh động. Nếu đến vào mùa lễ hội, bạn còn có thể được chiêm ngưỡng điệu hát Sình ca - món ăn tinh thần không thể thiếu của người Cao Lan. Đó là những điệu hát giao duyên, những bài ca dao ca ngợi sản xuất. Qua đó, có thể thấy được tình cảm, tâm tư, ước nguyện của người đồng bào nơi đây với thiên nhiên, với thần linh, với những con người.
Du lịch sinh thái trà Bản Ven không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho cộng đồng địa phương mà còn giúp bảo tồn môi trường và văn hóa truyền thống. Mô hình du lịch này hỗ trợ phát triển bền vững, tạo cơ hội việc làm cho người dân và nâng cao nhận thức về việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên. Du lịch sinh thái trà Bản Ven là một trải nghiệm thú vị và bổ ích, kết hợp giữa khám phá văn hóa, thiên nhiên và thưởng thức trà xanh chất lượng cao. Đây là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích du lịch cộng đồng, muốn tìm hiểu về quy trình sản xuất trà và tận hưởng những khoảnh khắc bình yên giữa thiên nhiên. Bản Ven hứa hẹn sẽ mang đến cho du khách những kỷ niệm đáng nhớ và ấn tượng về vùng đất Tây Bắc này.