Những đợt bão liên tiếp, mưa lũ dồn dập gây thiệt hại nặng nề tại nhiều tỉnh miền núi phía Bắc và ven biển miền Trung thời gian qua đã cho thấy yêu cầu cấp bách phải đổi mới tư duy và triển khai đồng bộ các giải pháp ứng phó với hiện tượng thời tiết cực đoan.
Ảnh minh họa
Sau những mất mát trước mắt, nỗi lo của người dân vẫn còn đó: liệu bão lũ có tái diễn, khi nước dâng thì phải tránh trú ở đâu, làm sao để an toàn? Những trăn trở này chỉ có thể được giải đáp bằng một tầm nhìn quy hoạch dài hạn, khoa học và ổn định. Đây cũng là góc nhìn của một đại biểu Quốc hội khi trao đổi về định hướng hoàn thiện quy hoạch trong thời gian tới nhằm chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu và bảo đảm sự phát triển bền vững.
Từ những khảo sát thực tế tại các vùng chịu ảnh hưởng nặng nề trong các năm gần đây, đặc biệt năm 2024–2025, có thể thấy rõ yêu cầu lồng ghép quản trị rủi ro thiên tai vào quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch kinh tế – xã hội, các dự án hạ tầng trọng điểm cũng như quy hoạch đô thị và vùng miền. Việc này đòi hỏi tăng cường hệ thống quan trắc liên vùng, phân tích dữ liệu môi trường – tài nguyên, và đặt tiêu chí bảo vệ tính mạng người dân lên hàng đầu. Quy hoạch cần đi trước, tạo nền tảng để địa phương nâng cao khả năng chống chịu với thời tiết khắc nghiệt.
Công tác quy hoạch trong bối cảnh sắp xếp lại đơn vị hành chính không chỉ là bài toán kỹ thuật hay sáp nhập đơn thuần, mà là quá trình tổ chức lại không gian phát triển đất nước một cách hợp lý, đồng bộ. Điều này đòi hỏi kế hoạch rõ ràng, lộ trình khoa học và thứ tự ưu tiên phù hợp. Trọng tâm của quy hoạch là bảo đảm an toàn – bền vững thông qua quản lý hệ thống hồ chứa, thủy điện; bảo vệ nghiêm ngặt rừng tự nhiên, rừng phòng hộ; mở rộng độ che phủ cây xanh; và thực thi nghiêm các biện pháp ngăn ngừa xâm hại tài nguyên rừng.
Để các định hướng này đi vào cuộc sống, cần có cơ sở pháp lý đầy đủ, đồng thời yêu cầu cao về trách nhiệm và quyết tâm từ các cấp lãnh đạo địa phương. Quy hoạch tổng thể quốc gia và quy hoạch địa phương phải gắn kết, thống nhất, tránh tình trạng cục bộ làm ảnh hưởng đến phát triển chung. Khi được thực hiện bằng kỷ cương và tầm nhìn dài hạn, quy hoạch sẽ trở thành công cụ then chốt giúp giảm thiểu rủi ro, bảo đảm an toàn cho người dân và tạo dựng nền tảng phát triển bền vững cho tương lai.
VĂN HÙNG