Xã Minh Đài, tỉnh Phú Thọ đang dần khẳng định mình như “thủ phủ chè” chất lượng cao của miền núi phía Bắc. Vùng đất này không chỉ có truyền thống trồng chè lâu đời mà còn sở hữu điều kiện tự nhiên ưu việt, lý tưởng cho những đồi chè xanh mướt, góp phần mang lại sinh kế ổn định cho hàng nghìn hộ dân. Với tổng diện tích trên 2.172 ha, trong đó hơn 2.100 ha đang cho thu hoạch, Minh Đài hiện là một trong những địa phương trồng chè lớn nhất tỉnh. Mỗi năm, nơi đây cung cấp gần 29.000 tấn chè tươi, tạo ra giá trị kinh tế hơn 580 tỷ đồng trong 5 năm qua.
Cây chè là cây công nghiệp chủ lực của Xã Minh Đài với quy mô trên 2.172 ha, cung cấp sản lượng hàng chục nghìn tấn chè tươi ra thị trường.
Tuy nhiên, điều làm nên điểm sáng của Minh Đài không chỉ là những con số về diện tích và sản lượng. Trong bối cảnh thị trường ngày càng đòi hỏi cao về chất lượng, địa phương đã chuyển mình mạnh mẽ, chuyển từ tư duy “sản lượng là chính” sang mô hình “nông nghiệp chất lượng cao”. Chính quyền xã xác định, muốn nâng tầm cây chè, phải bắt đầu từ gốc rễ: cải tạo giống và tái cấu trúc vùng nguyên liệu. Những diện tích chè già cỗi được thay thế bằng các giống chè đặc sản có giá trị cao như san tuyết, bát tiên và chè bản địa có khả năng chống chịu tốt. Đây là bước đi quan trọng giúp cây chè Minh Đài thích nghi tốt hơn trong điều kiện biến đổi khí hậu, đồng thời tạo ra nguồn nguyên liệu chất lượng ổn định cho các nhà máy chế biến.
Song song với cải tạo giống, Minh Đài đẩy mạnh ứng dụng quy trình nông nghiệp an toàn, hữu cơ và sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP. Đây là sự thay đổi có tính chiến lược, khi thị trường hiện đại không chỉ quan tâm đến hương vị mà còn yêu cầu sản phẩm phải minh bạch, an toàn và bền vững. Người dân được đào tạo bài bản về kỹ thuật canh tác sinh thái, sử dụng phân bón hữu cơ và quản lý dịch hại tổng hợp. Nhờ đó, búp chè tươi được thu hoạch ngày càng đồng đều, xanh sạch, đáp ứng tiêu chuẩn của cả thị trường trong nước lẫn quốc tế. Việc mở rộng diện tích sản xuất đạt chuẩn OCOP, VietGAP không chỉ nâng giá trị sản phẩm mà còn giúp Minh Đài xây dựng thương hiệu vùng nguyên liệu chất lượng cao.
Điểm nhấn trong chiến lược phát triển của Minh Đài là xây dựng chuỗi liên kết giữa nông dân – hợp tác xã – doanh nghiệp – nhà máy chế biến. Nhận thức được tầm quan trọng của hệ thống chế biến hiện đại, nhiều doanh nghiệp đã đầu tư dây chuyền máy héo, máy vò, máy sấy công suất lớn, giúp chè sau thu hoạch được xử lý nhanh chóng, hạn chế thất thoát và giữ trọn hương vị tự nhiên. Những bao chè đen thành phẩm từ Minh Đài hiện được các nhà máy lớn sử dụng làm nguyên liệu cho các dòng trà túi lọc, trà đóng gói và sản phẩm xuất khẩu. Sự liên kết chặt chẽ này không chỉ tạo ra dòng sản phẩm đồng đều, đạt chuẩn mà còn giúp người trồng chè yên tâm đầu ra, giảm rủi ro thị trường.
Bên cạnh đó, Minh Đài đang bước vào giai đoạn chuyển đổi số trong nông nghiệp, yếu tố được xem là đòn bẩy giúp nông sản địa phương nâng tầm giá trị. Địa phương đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ hoàn thiện hệ thống quản lý vùng nguyên liệu bằng bản đồ số, truy xuất nguồn gốc từng lô chè bằng mã QR, và kết nối tiêu thụ thông qua các nền tảng thương mại điện tử. Khi mỗi bao chè có “hộ chiếu số”, người tiêu dùng và đối tác dễ dàng kiểm tra quy trình sản xuất, từ nương chè đến nhà máy, tạo ra sự minh bạch, yếu tố then chốt khi cạnh tranh với thị trường quốc tế.
Theo định hướng giai đoạn 2025–2030, Minh Đài đặt mục tiêu giữ ổn định diện tích 2.200 ha chè, trong đó 600–700 ha sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn và hữu cơ; nâng năng suất bình quân lên 15 tấn/ha; sản lượng toàn xã đạt khoảng 32.000 tấn/năm; giá trị sản xuất vượt 800 tỷ đồng. Đây là những con số cho thấy quyết tâm biến cây chè trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, mang lại sinh kế ổn định và nâng cao thu nhập cho người dân miền núi.
Sự dựng xây “thủ phủ chè” của Minh Đài không phải là câu chuyện tự thân của cây chè, mà là minh chứng cho tầm nhìn phát triển toàn diện của địa phương: kết hợp hài hòa giữa truyền thống và công nghệ, giữa kinh nghiệm bản địa và chuẩn hóa hiện đại. Từ một vùng trồng chè truyền thống, Minh Đài đang từng bước tiến tới xây dựng thương hiệu chè mang tầm quốc gia, đủ sức cạnh tranh với những vùng nguyên liệu nổi tiếng trên thế giới.
Giữa sắc xanh bất tận của núi đồi Phú Thọ, những nương chè Minh Đài hôm nay không chỉ là biểu tượng của lao động cần mẫn, mà còn là khởi nguồn cho một chiến lược phát triển nông nghiệp bền vững, thông minh và giàu bản sắc. Với sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền và sự đồng lòng của nhân dân, Minh Đài đang viết nên hành trình mới, hành trình khẳng định vị thế của “thủ phủ chè” chất lượng cao giữa lòng miền núi.