Không chỉ là một cuộc thi, đó là một chiến lược
Việc lồng ghép một cuộc thi khởi nghiệp vào một lễ hội trà quốc tế không phải là một động thái ngẫu nhiên. Đây là một bước đi chiến lược, cho thấy sự thay đổi trong tư duy của các nhà tổ chức: từ việc đơn thuần tôn vinh, trưng bày sang chủ động kiến tạo và phát triển. Lễ hội World T.E.A Fest 2025 tại Lâm Đồng, một trong những thủ phủ chè của cả nước, tự nó đã là một nỗ lực lớn để nâng tầm giá trị cho ngành. Tuy nhiên, để sự nâng tầm đó trở nên bền vững, nó cần một lực lượng kế thừa. Cuộc thi khởi nghiệp này chính là "vườn ươm" cho lực lượng đó, một nỗ lực có chủ đích để biến chè Việt từ một sản phẩm nông nghiệp thô, vốn thường được xuất khẩu dưới dạng nguyên liệu, trở thành một biểu tượng văn hóa, một phần không thể thiếu trong nhịp sống hiện đại. Trà không chỉ là để uống, trà còn là một câu chuyện, một phong cách sống, và cuộc thi này được thiết kế để tìm ra những người kể chuyện tài ba nhất.
Đối tượng mà cuộc thi hướng đến nói lên rất nhiều điều về mục tiêu. Thay vì các doanh nghiệp hay nghệ nhân lâu năm, ban tổ chức tập trung vào những người trẻ trong độ tuổi từ 18 đến 25. Đây là các sinh viên, các nhóm startup mới nổi, và đặc biệt là các nhà sáng tạo nội dung. Tại sao lại là họ? Bởi lẽ đây chính là thế hệ đang định hình xu hướng tiêu dùng. Họ là những người đã biến cà phê thành một "lifestyle", biến các thương hiệu đồ uống nội địa thành những "cơn sốt". Tuy nhiên, với trà truyền thống, vẫn còn một khoảng cách lớn. Cuộc thi này là một lời mời gọi thông minh, thách thức thế hệ trẻ nhìn vào di sản của cha ông bằng con mắt của thời đại 4.0. Bằng cách tập trung vào các lĩnh vực F&B (ngành công nghiệp thực phẩm và đồ uống), lifestyle (phong cách sống) và văn hóa sáng tạo, ban tổ chức đang muốn tìm kiếm những giải pháp toàn diện. Đó có thể là một công thức trà đóng chai mới lạ, một mô hình kinh doanh quán trà kiểu mới, hay một chiến dịch truyền thông sáng tạo để khiến việc uống trà trở nên "sành điệu" và gần gũi hơn với giới trẻ.
Một hành trình ươm mầm khởi nghiệp thực chiến
Điều làm nên sự khác biệt của cuộc thi này là cấu trúc được thiết kế như một hành trình khởi nghiệp thực thụ, chứ không đơn thuần là một cuộc thi ý tưởng. Bốn vòng thi được vạch ra như bốn giai đoạn cốt lõi của bất kỳ dự án kinh doanh nào. Vòng đầu tiên là "Nhận diện vấn đề", một bước đi quan trọng đòi hỏi thí sinh phải nhìn sâu vào thực trạng của ngành chè: vấn đề ở đâu? Là bao bì chưa đẹp, là cách tiếp thị đã cũ, hay là trải nghiệm người dùng chưa tốt? Từ đó, các đội phải bước vào vòng "Tạo giải pháp sản phẩm". Đây là lúc biến ý tưởng trên giấy thành một sản phẩm hoặc dịch vụ có thể cầm nắm, thử nghiệm.
Nhưng có sản phẩm tốt là chưa đủ, đó là lý do vòng ba "Truyền thông sáng tạo" ra đời. Trong thời đại số, một sản phẩm không có câu chuyện hấp dẫn sẽ nhanh chóng chìm nghỉm. Đây là sân khấu cho các nhà sáng tạo nội dung thể hiện tài năng, biến một búp chè đơn sơ thành một nguồn cảm hứng. Cuối cùng, vòng "Gọi vốn đầu tư" là bài kiểm tra thực tế nhất về tính bền vững. Ý tưởng của bạn có thể bay bổng, nhưng nó có khả thi về mặt tài chính không? Bạn sẽ thuyết phục các nhà đầu tư rót vốn như thế nào? Cấu trúc bốn vòng này đảm bảo rằng các dự án đoạt giải không chỉ dừng lại ở mức ý tưởng, mà hoàn toàn có khả năng trở thành những doanh nghiệp thành công trong tương lai.
Từ ý tưởng sáng tạo đến thực tế đồng trà
Một điểm đặc biệt và vô cùng giá trị của cuộc thi chính là việc ban tổ chức cam kết hỗ trợ toàn bộ chi phí di chuyển và ăn ở cho các đội lọt vào vòng trong khi tham gia các hoạt động thực tế tại Gia Lai và Lâm Đồng. Đây không chỉ là một chính sách hỗ trợ tài chính, mà là một phần quan trọng trong phương pháp đào tạo. Nó phá vỡ rào cản giữa những ý tưởng sáng tạo thường thấy ở các đô thị lớn và thực tế sản xuất tại các vùng nguyên liệu. Ban tổ chức không muốn những dự án "khởi nghiệp phòng máy lạnh".
Bằng cách đưa các bạn trẻ về tận thủ phủ trà, để họ được tận mắt thấy những cây chè cổ thụ, được trò chuyện với người nông dân, được hít thở không khí của vùng đất bazan hay cao nguyên sương phủ, cuộc thi đang "tiếp đất" cho các ý tưởng. Sự va chạm với thực tế này sẽ giúp các giải pháp sản phẩm trở nên khả thi hơn, và quan trọng hơn, nó giúp các câu chuyện truyền thông trở nên chân thực và có chiều sâu cảm xúc. Một nhà sáng tạo nội dung đã từng đứng dưới gốc chè 500 tuổi ở Gia Lai, hay đã từng tự tay sao chè ở Lâm Đồng, sẽ kể một câu chuyện về trà Việt Nam khác biệt hoàn toàn. Rõ ràng, cuộc thi "Thi khởi nghiệp về trà Việt" không chỉ là một sân chơi, mà là một hệ sinh thái được thiết kế bài bản, một lò rèn để tạo ra thế hệ doanh nhân và nhà sáng tạo mới cho ngành chè. Bằng cách trao niềm tin và công cụ vào tay những người trẻ, ban tổ chức đang đặt cược vào một tương lai nơi trà Việt sẽ được định vị lại, không chỉ là một thức uống, mà là một niềm tự hào văn hóa, một phong cách sống của người Việt trẻ.
Bảo An