Tăng huyết áp là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong sớm trên toàn cầu. Đây là bệnh lý mãn tính xảy ra khi áp lực của dòng máu tác động lên thành động mạch tăng cao, gây ra hàng loạt biến chứng nguy hiểm như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy tim và bệnh thận. Theo một điều tra gần đây của Viện Tim mạch Việt Nam tại 8 tỉnh/thành phố, tỷ lệ người từ 25 tuổi trở lên mắc bệnh tăng huyết áp là 25,1%. Điều đó có nghĩa là cứ 4 người trưởng thành thì có 1 người bị bệnh.
Khi đã được chẩn đoán tăng huyết áp, người bệnh cần nghiêm túc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ. Đồng thời, việc thay đổi lối sống lành mạnh cũng đóng vai trò quan trọng. Những biện pháp như sinh hoạt điều độ, tập luyện phù hợp, ăn uống khoa học, bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia và tránh các chất có hại cho mạch máu có thể giúp kiểm soát huyết áp hiệu quả. Trong đó, lựa chọn các loại đồ uống tốt cho sức khỏe là một yếu tố cần được quan tâm.
Trà xanh
Trà xanh là loại đồ uống tự nhiên chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh mẽ, đặc biệt là catechin, có khả năng hỗ trợ hạ huyết áp. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng catechin giúp giãn nở các mạch máu, cải thiện lưu thông máu và giảm áp lực lên thành mạch. Uống trà xanh thường xuyên có thể làm giảm mức huyết áp tâm thu và tâm trương, hỗ trợ kiểm soát huyết áp một cách tự nhiên.
Ngoài ra, trà xanh còn giúp giảm nguy cơ xơ vữa động mạch, một trong những nguyên nhân chính gây tăng huyết áp. Để đạt hiệu quả tốt nhất, người bệnh nên uống trà xanh không đường và không pha sữa. Sử dụng trà xanh vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều là lựa chọn hợp lý, nhưng nên tránh uống quá nhiều để không gây mất ngủ hoặc tăng nhịp tim do tác dụng của cafein.
Nước ép lựu
Nước ép lựu giàu polyphenol và kali, hai thành phần giúp kiểm soát huyết áp hiệu quả. Polyphenol trong nước lựu có tác dụng giãn nở mạch máu và giảm viêm, giúp cải thiện sức khỏe mạch máu. Kali trong loại quả này cũng hoạt động như một chất điện giải, giúp cân bằng nồng độ natri trong cơ thể - yếu tố quan trọng để hạ huyết áp.
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học Thực nghiệm và Lâm sàng cho thấy, uống 150ml nước ép lựu mỗi ngày trong hai tuần có thể giảm đáng kể mức huyết áp tâm thu. Tuy nhiên, người bệnh nên chọn nước ép lựu nguyên chất, không thêm đường để tránh tăng lượng calo tiêu thụ và giảm hiệu quả điều trị.
Sữa ít béo hoặc sữa không béo
Sữa ít béo hoặc không béo là nguồn cung cấp canxi và vitamin D tuyệt vời, hai dưỡng chất cần thiết để duy trì huyết áp ổn định. Canxi giúp điều chỉnh co bóp mạch máu, trong khi vitamin D hỗ trợ hấp thu canxi và cải thiện chức năng mạch máu. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn giàu canxi từ các sản phẩm sữa có thể giúp giảm nguy cơ tăng huyết áp.
Ngoài ra, sữa ít béo hoặc không béo chứa ít chất béo bão hòa hơn so với sữa nguyên kem, giúp giảm nguy cơ xơ vữa động mạch. Người bệnh có thể uống sữa vào buổi sáng hoặc kết hợp trong bữa phụ, nhưng cần kiểm tra nhãn sản phẩm để đảm bảo không có đường hoặc muối bổ sung.
Nước dừa tươi
Nước dừa là loại đồ uống tự nhiên giàu kali và magiê, hai chất giúp giảm huyết áp bằng cách thư giãn thành mạch máu và tăng đào thải natri qua thận. Kali trong nước dừa còn giúp cân bằng áp lực thẩm thấu của các tế bào, làm giảm áp lực máu trên thành động mạch.
Nghiên cứu đã cho thấy rằng uống nước dừa thường xuyên có thể giảm đáng kể huyết áp tâm thu và tâm trương ở những người bị tăng huyết áp nhẹ. Tuy nhiên, cần lưu ý chọn nước dừa tươi, không thêm đường hoặc các hương liệu nhân tạo để tránh ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.
Nước ép củ dền
Nước ép củ dền chứa hàm lượng nitrate cao, một hợp chất có khả năng chuyển hóa thành nitric oxide trong cơ thể. Nitric oxide là một chất giãn nở mạch máu tự nhiên, giúp tăng cường lưu thông máu và giảm áp lực lên thành mạch. Uống nước ép củ dền đã được chứng minh là giúp giảm huyết áp trong vòng vài giờ sau khi tiêu thụ.
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Mỹ chỉ ra rằng, những người uống 250ml nước ép củ dền mỗi ngày có thể giảm huyết áp tâm thu từ 4-10mmHg. Tuy nhiên, người bệnh nên uống với liều lượng vừa phải để tránh tác dụng phụ như thay đổi màu sắc nước tiểu hoặc tăng nguy cơ sỏi thận.
Trà hoa dâm bụt
Trà hoa dâm bụt có tác dụng hạ huyết áp nhờ chứa anthocyanin và các chất chống oxy hóa khác. Những hợp chất này giúp giãn nở mạch máu, tăng cường lưu thông máu và giảm áp lực lên hệ tuần hoàn. Một nghiên cứu của Hiệp hội Tim mạch Mỹ cho thấy, uống 2-3 cốc trà hoa dâm bụt mỗi ngày có thể làm giảm đáng kể mức huyết áp tâm thu ở những người bị tăng huyết áp nhẹ đến trung bình.
Ngoài ra, trà hoa dâm bụt còn giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và ngăn ngừa xơ vữa động mạch, góp phần cải thiện sức khỏe tim mạch. Người bệnh có thể uống trà này nóng hoặc lạnh, không thêm đường để đạt hiệu quả tốt nhất.
Tăng huyết áp là một bệnh lý nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được thông qua thay đổi lối sống lành mạnh và chế độ dinh dưỡng phù hợp. Việc lựa chọn các loại đồ uống tốt như trà xanh, nước ép lựu, nước dừa, hoặc trà hoa dâm bụt không chỉ giúp hạ huyết áp mà còn cải thiện sức khỏe tim mạch tổng thể. Tuy nhiên, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung những đồ uống này vào chế độ ăn hàng ngày, đặc biệt nếu đang dùng thuốc điều trị.