Văn hóa thưởng trà từ lâu đã được xem như một nét đẹp truyền thống, tinh tế gắn liền với đời sống của người Việt từ xa xưa. Không cầu kỳ như nghệ thuật trà đạo của các quốc gia trên thế giới, nghệ thuật thưởng trà của Việt Nam mang phong cách đặc trưng riêng biệt, giản dị mà lại thanh cao.
Nhất thủy
Nước pha trà là yếu tố quan trọng hàng đầu, quyết định đến hương vị của chén trà. Muốn có một ấm trà ngon trọn vẹn, trước hết phải có nước pha trà đạt chuẩn. Người Việt xưa thường dùng nước mưa hay nước từ nguồn suối tự nhiên để pha. Cầu kì, tinh tế hơn, là những giọt sương còn đọc trên lá sen buổi sớm dậy vị thanh khiết.
Nhì trà
Nước ngọt mà không có trà ngon thì ấm trà cũng chẳng thể được tròn vị. Tùy vào sở thích và khẩu vị của mỗi người để lựa chọn trà. Người thì chọn trà mộc, người lại thích trà ướp hương.
Bên cạnh việc lựa chọn loại trà, bạn cũng cần tìm hiểu về nguồn gốc xuất xứ, cách bảo quản trà chuẩn để đảm bảo được chất lượng mà trà mang lại.
Tam pha
Có thể nói cách pha trà góp phần làm nên giá trị của nghệ thuật thưởng trà của mỗi quốc gia. Đã có nước ngọt, trà ngon thượng hạng, bộ trà cụ đầy đủ mà không biết cách pha thì cũng uổng phí. Đối với mỗi loại trà đều có pha riêng để giữ trọn hương vị đặc trưng của trà. Khi pha trà, định lượng, nhiệt độ, thời gian là 3 điều chúng ta cần lưu ý trong suốt quá trình thực hiện các bước sau đây:
– Tráng ấm, chén
– Đong trà
– Đánh thức trà
– Hãm trà
– Rót trà và thưởng thức
Tứ ấm
Chất lượng của bình ủ, bộ ấm chén thưởng trà có ảnh hưởng không nhỏ đến hương vị trà mang lại. Đây cũng là một trong những yếu tố quan trọng làm nên giá trị nghệ thuật thưởng trà của người Việt.
Ấm pha trà tốt là ấm đạt đủ 2 yếu tố: Vỏ ấm cứng, âm thanh khi gõ lên thành ấm càng trong càng quý và nắp ấm phải được đóng kín. Ấm sứ và thủy tinh là 2 loại thường dùng cho trà hương hay một số loại trà khác. Đặc biệt, ấm tử sa là loại ấm được những người yêu trà sưu tầm và sử dụng hằng ngày. Đây là loại ấm được làm bằng đất nung ở nhiệt độ cao, không tráng men và đến từ Trung Quốc.
Bộ pha trà thường gồm 4 chén quân và 1 chén tống. Chén tống để chuyên trà, dùng cho trà được rót từ ấm ra để làm đều trà, sau đó mới rót ra chén quân để thưởng thức. Việc lựa chọn chén thưởng trà phải phù hợp với ấm pha ngoài tạo sự đồng bộ, tinh tế còn mang lại cảm giác ngon miệng, yêu thích cho người dùng.
Ngũ quần anh
Ngũ quần anh chính là người bạn trà. Theo quan điểm của người Việt, tìm bạn trà rất khó, không giống như tìm bạn rượu, có bạn trà dường như có một người bạn tri âm, cùng nhau thưởng thức chén trà ấm, bộc bạch về những câu chuyện trong cuộc sống.
Tất cả các giai đoạn thưởng trà từ chọn nước, chọn trà, cho đến tìm người bạn trà, tất cả đều góp phần tạo nên nét văn hoá truyền thống và tinh hoa dân tộc Việt Nam được gìn giữ và kế thừa hàng ngàn năm nay.
Minh Huyền