Những "ngôi sao" sáng giá trên thị trường xuất khẩu
Sầu riêng nổi lên như một hiện tượng trong bức tranh xuất khẩu nông sản Việt Nam năm nay. Với vị thế "vua trái cây", sầu riêng đã chinh phục thị trường quốc tế, mang về kim ngạch xuất khẩu ấn tượng. Ước tính chỉ trong 9 tháng đầu năm, xuất khẩu sầu riêng đã đạt 2,5 tỷ USD, vượt xa con số 2,24 tỷ USD của cả năm 2023.
Sự thành công này đến từ nhiều yếu tố. Chất lượng sầu riêng Việt Nam được đánh giá cao, với hương vị thơm ngon, độ ngọt vừa phải, và đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm khắt khe. Bên cạnh đó, giá cả cạnh tranh cũng là một lợi thế quan trọng, giúp sầu riêng Việt Nam dễ dàng tiếp cận người tiêu dùng quốc tế.
Thị trường Trung Quốc tiếp tục là điểm đến hấp dẫn cho sầu riêng Việt Nam. Nhu cầu lớn và ổn định từ thị trường này tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp xuất khẩu. Dự kiến, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc năm nay sẽ còn tăng cao hơn nữa, đặc biệt là trong giai đoạn cuối năm khi sầu riêng chính vụ tại Tây Nguyên và sầu riêng nghịch vụ tại miền Tây Nam Bộ đồng loạt cho thu hoạch.
Cà phê là một "ngôi sao" khác trong danh mục hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam. Mặc dù sản lượng xuất khẩu cà phê giảm nhẹ trong 9 tháng đầu năm, nhưng kim ngạch lại tăng trưởng ấn tượng, đạt hơn 4 tỷ USD, tăng 30% so với cùng kỳ năm trước. Điều này cho thấy giá trị gia tăng của cà phê Việt Nam đang ngày càng được nâng cao.
Bên cạnh sầu riêng và cà phê, gạo và rau quả cũng là những mặt hàng xuất khẩu đóng góp đáng kể vào kim ngạch chung của ngành nông sản. Xuất khẩu gạo đạt gần 4 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm, trong khi rau quả cán mốc 4,8 tỷ USD. Với sự đa dạng về chủng loại và chất lượng ngày càng được cải thiện, rau quả Việt Nam đang mở rộng thị phần tại nhiều quốc gia trên thế giới.
Những thuận lợi và thách thức trên con đường xuất khẩu
Thị trường xuất khẩu nông sản cuối năm đang có nhiều tín hiệu tích cực. Nhu cầu tăng cao từ các quốc gia trong dịp lễ hội kết hợp với nguồn cung dồi dào từ Việt Nam tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất khẩu. Các sản phẩm nông sản được xuất kho nhanh chóng, chỉ sau 1-3 tuần lưu kho, cho thấy sức mua tăng mạnh trên thị trường.
Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi, xuất khẩu nông sản Việt Nam cũng đối mặt với không ít khó khăn và thách thức. Thiên tai, dịch bệnh, biến động giá cước vận tải là những yếu tố ảnh hưởng đến sản lượng và giá cả nông sản xuất khẩu.
Một thách thức lớn nữa là nguồn nguyên liệu đạt chuẩn xuất khẩu còn thiếu hụt. Việc đảm bảo nguồn cung ổn định về số lượng và chất lượng là yếu tố then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh của nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Giải pháp và chiến lược phát triển bền vững
Để vượt qua những thách thức và đạt được mục tiêu kim ngạch xuất khẩu 55 tỷ USD, ngành nông nghiệp Việt Nam cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp và chiến lược phát triển bền vững.
- Nâng cao năng lực chế biến sâu: Chế biến sâu không chỉ giúp nâng cao giá trị gia tăng cho nông sản mà còn kéo dài thời gian bảo quản, đáp ứng đa dạng nhu cầu của thị trường.
- Xây dựng thương hiệu: Thương hiệu mạnh là chìa khóa để nông sản Việt Nam khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế. Việc đầu tư xây dựng thương hiệu sẽ giúp nâng cao uy tín và giá trị của nông sản Việt.
- Đẩy mạnh xúc tiến thương mại: Xúc tiến thương mại giúp quảng bá hình ảnh và tiềm năng của nông sản Việt Nam đến với người tiêu dùng quốc tế. Tham gia các hội chợ triển lãm quốc tế, tổ chức các chương trình quảng bá trực tuyến là những hoạt động xúc tiến thương mại hiệu quả.
- Mở rộng thị trường: Bên cạnh các thị trường truyền thống, Việt Nam cần tích cực mở rộng thị phần tại các thị trường mới như Trung Đông, châu Phi. Đa dạng hóa thị trường sẽ giúp giảm thiểu rủi ro phụ thuộc vào một số thị trường nhất định.
- Tận dụng các hiệp định thương mại tự do: Việt Nam đã ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do với các quốc gia và khu vực trên thế giới. Tận dụng tối đa các ưu đãi từ các hiệp định này sẽ giúp nâng cao năng lực cạnh tranh của nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Với những nỗ lực hiện tại và các giải pháp đồng bộ, ngành nông sản Việt Nam hoàn toàn có thể tự tin hướng tới mục tiêu kim ngạch xuất khẩu 55 tỷ USD trong năm 2024 và tiếp tục gặt hái những thành công mới trong những năm tiếp theo. Sự phát triển của ngành nông sản không chỉ đóng góp vào tăng trưởng kinh tế đất nước mà còn góp phần nâng cao đời sống cho người nông dân và khẳng định vị thế của nông sản Việt Nam trên trường quốc tế.
Bảo Anh