Theo thống kê, bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 200.000 người tử vong do các bệnh liên quan đến tim mạch, chiếm khoảng 33% tổng số ca tử vong. Các bệnh lý tim mạch phổ biến bao gồm nhồi máu cơ tim, suy tim, rối loạn nhịp tim, đột quỵ và xơ vữa động mạch, gây ra gánh nặng lớn cho hệ thống y tế và đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng.
Omega-3 được biết đến là một acid béo có vai trò quan trọng trọng việc hỗ trợ duy trì sức khỏe của cơ thể nói chung cũng như phòng ngừa và hỗ trợ khắc phục các bệnh tim mạch nói riêng. Do đó, việc sử dụng đúng lúc, đúng cách sẽ là chìa khóa vàng cho tất cả mọi người.
Omega-3 là các acid béo không bão hòa có lợi cho cơ thể. Chúng bao gồm ba loại chính là acid alpha-linolenic (ALA), acid eicosapentaenoic (EPA) và acid docosahexaenoic (DHA). Trong đó 2 thành phần DHA và EPA mang đến những hiệu quả tích cực cho tim mạch.
Ảnh minh họa (nguồn Internet)
Omega-3 tác động đến sức khỏe tim mạch thông qua nhiều cơ chế sinh học khác nhau.
EPA và DHA có tác dụng điều hòa lipid trong máu, ức chế quá trình viêm và cải thiện tính linh hoạt của màng tế bào. Điều này giúp giảm nguy cơ hình thành các mảng bám và cục máu đông, từ đó ngăn ngừa các biến chứng như nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
Giảm mỡ máu
Mỡ máu hay còn gọi là lipid máu bao gồm nhiều loại lipid khác nhau, nhưng phổ biến là cholesterol (bao gồm LDL cholesterol – "xấu" và HDL cholesterol – "tốt") và triglyceride.
Những người có lượng cholesterol trong máu cao có tỷ lệ mắc bệnh mạch vành cao gấp 2-3 lần so với người có lượng cholesterol trong máu bình thường
Omega-3 (đặc biệt là EPA và DHA) giúp hỗ trợ ổn định mỡ máu thông qua cơ chế giảm tổng hợp LDL cholesterol cũng như Triglyceride đồng thời tăng chỉ số HDL cholesterol trong máu
Theo GS.TS Harris WS (một nhà nghiên cứu người Mỹ) cho rằng tiêu thụ khoảng 4g acid béo omega-3 mỗi ngày làm giảm nồng độ triglyceride máu từ 25 – 30%.
Ngoài ra, Omega-3 còn có thể dùng như một biện pháp hỗ trợ để kết hợp với thuốc điều trị mỡ máu, nhờ đó giúp hỗ trợ giảm các tác dụng phụ khi sử dụng thuốc kéo dài.
Hạ huyết áp
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng omega-3 có thể giúp hạ huyết áp, đặc biệt là ở những người bị tăng huyết áp nhẹ. Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Tăng huyết áp của Mỹ cho biết EPA và DHA giúp giãn nở mạch máu, làm giảm áp lực máu lên thành mạch từ đó giúp hạ huyết áp một cách tự nhiên mà không cần sử dụng thuốc
Ổn định nhịp tim
Trên thực tế chưa có nhiều nghiên cứu về cơ chế của Omega 3 trong tác dụng hỗ trợ ổn định bệnh lý rối loạn nhịp tim. Tuy nhiên, qua thống kê và quan sát, ở những người sử dụng đều đặn các thực phẩm chứa Omega 3 thường có nhịp tim ổn định và giảm nguy cơ rối loạn nhịp tim.
Theo nghiên cứu của Albert et al. (2002) trên The New England Journal of Medicine, việc tiêu thụ cá giàu Omega-3 hai lần một tuần có thể giảm nguy cơ đột quỵ tới 50%.
Chống viêm và ngăn ngừa mảng bám
Omega-3 giúp giảm viêm bằng cách làm giảm sản xuất các chất gây viêm trong cơ thể. Điều này ngăn chặn sự tích tụ của mảng bám trong mạch máu, từ đó giảm nguy cơ xơ vữa động mạch và các bệnh về tim. Nhờ tác dụng chống viêm này, omega-3 góp phần bảo vệ sức khỏe tim mạch, hạn chế nguy cơ tắc nghẽn mạch máu.
Một nghiên cứu trên tạp chí Circulation cho thấy rằng những người bổ sung omega-3 có nguy cơ thấp hơn mắc các biến chứng liên quan đến xơ vữa động mạch
Bổ sung Omega-3 một cách hợp lý.
Thực phẩm giàu Omega-3. Ảnh minh họa (nguồn Internet)
Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) khuyên rằng mọi người nên ăn cá, đặc biệt là các loại cá béo, cá nước lạnh, ít nhất hai lần mỗi tuần.
Những loại cá như cá thu, cá mòi và cá trích chứa nhiều Omega-3 (một loại chất béo có lợi cho sức khỏe tim mạch). Bên cạnh cá, các loại thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật cũng rất giàu Omega-3. Ví dụ: dầu hạt lanh, dầu hạt cải, hạt chia, hạt óc chó, hạt hemp và hạt đậu nành đều là những lựa chọn tốt để sử dụng thường xuyên trong bữa ăn hàng ngày.
Đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành cũng chứa nhiều Omega-3. Ảnh minh họa (nguồn Internet)
Viên uống dầu cá có chứa nhiều Omega-3. Ảnh minh họa (nguồn Internet)
Đối với những người có tiền sử bệnh tim mạch, việc bổ sung Omega-3 với liều lượng cao có thể mang lại hiệu quả tốt hơn. Chẳng hạn, người bị cao huyết áp được khuyến nghị sử dụng khoảng 3g Omega-3 mỗi ngày. Tuy nhiên, trước khi bổ sung Omega-3 liều cao, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để tránh các tác dụng phụ không mong muốn. Ngoài ra, để cơ thể hấp thụ Omega-3 hiệu quả nhất, nên chọn các sản phẩm Omega-3 dạng Triglycerid khi sử dụng viên uống bổ sung.
Omega-3 đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch, giúp giảm viêm và ổn định huyết áp. Việc bổ sung Omega-3 từ thực phẩm hoặc viên uống đúng cách có thể cải thiện sức khỏe tim, đặc biệt ở người có bệnh lý nền. Tuy nhiên, luôn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng để đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu.