Pha trà đúng cách không phải là khá phức tạp, cũng không dễ, những người mới lần đầu pha sẽ nghĩ rằng chỉ cần lấy trà và bỏ vào ấm, nấu nước sôi rồi ngâm trà là đủ. Tuy nhiên nếu bạn canh trà không đúng cách thì vị trà sẽ không ngon, chát lâu và không cảm nhận được hương vị đặc biệt của nó. Bí quyết để pha trà ngon nằm trong các yếu tố: Nhiệt độ nước, ấm pha trà, lượng trà và thời gian hãm.
“Pha trà, biết tâm tính
Uống trà, biết ý vị
Luận trà, biết tâm tư”
Nhiệt độ nước
Nhiệt độ nước đóng vai trò quan trọng trong kỹ thuật pha trà. Nước pha trà phụ thuộc rất nhiều đến vị trà khi được pha ra. Từ thời Vua chúa xưa, bí quyết để có trà ngon thì phải chọn nguồn nước từ nguồn tự nhiên như nước mưa hứng trời, nước chảy từ các khe suối, nước đọng lại trên những lá sen… Nhưng hiện nay, người ta thường dùng nước lọc tự nhiên, tinh khiết để pha sẽ giúp trà có vị ngon và giữ được hương vị vốn có của nó.
Nhiệt độ của nước sẽ là nhân tố để các hương vị của trà được dịp bộc lộ.
Nếu nước chưa đến độ thì các hương vị sẽ không thể hiện đầy đủ, trà lúc này còn “non”. Nhấp chén trà pha với nước chưa đủ nóng sẽ cảm giác nhạt nhẽo, thiếu thốn hương vị và dường như hương vị chưa chuyển biến, thậm chí nhiều loại trà còn có mùi hăng, vị chát đắng hoặc không có vị.
Để pha trà thì nước phải là nước sôi nhưng không phải nước vừa mới sôi nóng đã chế vào trà. Nhiệt độ ảnh hưởng đến chất lượng của trà, cánh trà nhỏ, thanh mảnh nên nhiệt độ để pha trà hợp lý nhất là 70 - 80 độ C. Nếu bạn pha trà ở nhiệt độ 100 độ C cánh trà sẽ bị ‘cháy’, làm cho vị trà bị chát đắng và mất hương vị vốn có của trà.
Chọn ấm pha trà
Có rất nhiều loại ấm pha trà trên thị trường hiện nay, bạn có thể chọn ấm theo sở thích của mình.
Tuy nhiên theo các cao nhân trà và phong cách trà đạo thì ấm pha trà ngon nhất là ấm tử sa Trung Quốc và ấm bát tràng Việt Nam. Hai loại ấm này rất nổi tiếng trong giới thưởng trà, bởi chúng được làm từ chất đất đặc biệt có đặc trưng riêng mà không nơi nào có được. Loại đất làm nên ấm này giúp trà được giữ nhiệt lâu hơn, lưu hương nhiều hơn và với công thức luyện ấm để loại bỏ các tạp chất gây hại trong đất đem lại chất lượng ấm an toàn hơn cho người sử dụng.
Thời gian hãm trà
Trong lúc pha trà, điều tối kỵ nhất đó là ngâm trà quá lâu, điều này rất nhiều người pha trà thường mắc phải. Ngâm trà lâu, không hợp lý sẽ làm trà bị biến đổi vị, trà mùi sẽ có mùi khá khó chịu, đắng chát. Với nhiệt độ hợp lý thì cách hãm trà cũng phải đúng và thời gian đúng cách. Tùy thuộc vào mỗi loại trà sẽ hãm trong thời gian khác nhau. Trà đen, trà ô long có thể ngâm lâu hơn, nhưng trà xanh thì nhanh hơn nhiều. Với trà xanh, chúng ta nên hãm trà trong khoảng thời gian từ 20 - 25 giây, điều này sẽ giúp trà khi rót ra có mùi thơm thoang thoảng của mùi cốm, nước trà trong xanh và có vị hơi chát.
Lượng trà đủ
Cách tốt nhất khi pha trà ngon thì bạn nên dùng lượng trà là 8gr, đây được coi là lượng trà đủ để có một ấm trà thơm ngon, vị đậm đà, có thể thay lại 3 - 4 lần nước nhưng rất vừa phải.
Không phải cứ lấy lượng trà nhiều thì sẽ rất ngon, lượng trà quá nhiều thì trà sẽ bị đắng, hương vị sẽ yếu, không ngon, làm mất cảm giác thưởng thức của bạn, nó vừa tốn kém mà hiệu quả của ấm trà bị giảm đi.
Một số mẹo nhỏ giúp pha trà ngon
Hãy bắt đầu với những chiếc ấm nhỏ và thành mỏng, mọi thứ sẽ dễ dàng hơn nhiều. Nếu bạn mới bắt đầu, nên chọn một chiếc sứ để pha trà. Loại ấm này sẽ phản ánh trung thực vị trà, và không để lại mùi, nên bạn có thể pha được nhiều loại trà khác nhau.
Nước máy không thể phà trà được. Đơn giản nhất là dùng các loại nước đóng chai (nhưng không phải là nước khoáng).
Không cần có nhiệt kế để đo nhiệt độ. Bạn có thể giảm nhiệt độ nước bằng cách đun sôi và để nguội dần. Nước đun trong bình siêu tốc, sau 5 phút sẽ giảm còn khoảng 83°C
Sợi trà nhỏ, mỏng, xốp pha nhiệt độ thấp. Sợi trà lớn, chắc pha nhiệt độ cao. Trà xanh pha nhiệt độ thấp hơn. Trà ô long, trà đen cần nhiệt độ cao hơn.
Nếu muốn hương vị đậm hơn, hãy tăng lượng trà, không phải tăng nhiệt độ hay ngâm lâu hơn.
Không có một đáp án hoàn toàn chính xác về nhiệt độ nước, thời gian pha và định lượng trà cho mỗi loại trà. Hãy thử gia giảm 3 yếu tố đó để khám phá đáp án của chính xác và tạo nên phong cách của riêng bạn.
Theo chị Cẩm Ngọc, một chuyên gia pha trà cho biết: Để pha được một ấm trà ngon đòi hỏi sự tỉ mỉ và có kỹ năng trong từng thao tác, làm sao để có được những tách trà dậy mùi trà thơm, thanh mát và vị không bị quá chát nồng. Pha trà là một cách để chúng ta lắng đọng với giây phút hiện tại. Mặc kệ những gì đang xoay vần quanh mình, đó là giờ phút ta chỉ tập trung ý chí cho một việc duy nhất: Làm sao để trà ngon. Chẳng thể nào có được một chén trà ngon nếu như bạn bị phân tâm.
Gần như bất cứ nơi đâu ở Việt Nam ta cũng có thể bắt gặp hình ảnh ấm trà, từ những ly trà xanh mát rượi dưới hiên nhà trong những buổi trưa hè, đến chén trà nóng trên bàn gỗ vào những ngày đông lạnh giá. Pha trà và thưởng trà đã ăn sâu và tiềm thức mỗi người.
Thanh Trà