Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam - Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch COVID-19. (Ảnh: VGP)
Trả lời trên VTV qua chương trình Tọa đàm "Tấn công dập dịch", Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết: Về chiến lược, ngay từ đầu Việt Nam đã có một chiến lược rõ ràng, được thể hiện trong các văn bản của cả Bộ Chính trị, của Chính phủ, các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, của Ban Chỉ đạo quốc gia rất xuyên suốt.
"Đến giờ phút này, chúng ta chưa có gì thay đổi những vấn đề có tính chiến lược. Ngay từ ban đầu, chúng ta xác định huy động toàn dân chống dịch. Điều này vẫn không thay đổi trong các đợt dịch. Điều thứ hai là xác định phải sớm hơn một bước và cao hơn một mức, phải lường đến tình huống xấu để tình huống không xấu đi, phải lường đến tình huống xấu nhất để tình huống xấu nhất không xảy ra. Những giải pháp được xem là nguyên tắc chống dịch - ngăn chặn, phát hiện, cách ly, khoanh vùng dập dịch và điều trị tích cực - vẫn được thực hiện đầy đủ trong thời điểm hiện tại" - Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định.
Nói về vấn đề giãn cách xã hội, hay cách ly xã hội, phong tỏa, Phó Thủ tướng cho biết bản chất của việc này nằm ở chữ "khoanh vùng": "Ngay từ đầu chúng ta xác định mục tiêu kép là vừa chống dịch vừa đảm bảo phát triển sản xuất. Bởi vậy, phải khoanh vùng sao cho gọn nhất để chống dịch và vẫn đảm bảo đời sống sản xuất của nhân dân".
Đến thời điểm này vẫn có hàng vạn con người, các chiến sĩ áo xanh, chiến sĩ áo trắng rồi những người tình nguyện đủ màu áo mặc bộ đồ bảo hộ giữa tiết trời nóng bức, không ăn không ngủ để chăm lo cho những bệnh nhân và những người phải cách ly. Điều này cho thấy sự quyết tâm của toàn xã hội trong chống dịch để phục vụ mục tiêu kép - khoanh vùng dập dịch, tránh gây tổn thất đến kinh tế.
Nói về những yếu tố giúp Việt Nam có thể khoanh vùng hẹp nhất có thể nhưng vẫn chính xác để chặn đường lây lan của dịch bệnh, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh: "Nếu khoanh rộng toàn tỉnh hay cả nước thì đương nhiên những người làm công tác chống dịch sẽ nhàn hơn nhưng tổn thất về kinh tế và ảnh hưởng của xã hội sẽ rất lớn. Chúng ta luôn luôn phải đi trên dây thăng bằng. Việc làm thế nào có thể khoanh vùng hẹp nhất có thể, nhưng vẫn chính xác để chặn đường lây lan của dịch bệnh luôn luôn là câu hỏi có tính cân não và rất khó cho Ban Chỉ đạo quốc gia và cho Thủ tường chính phủ. Từ năm ngoái đến bây giờ, luôn luôn có câu hỏi ấy được đặt ra".
Phó Thủ tướng, Vũ Đức Đam cho biết, có hai yếu tố quan trọng cho phép chúng ta kiểm soát tình hình sát hơn trước, tốt hơn trước.
"Thứ nhất là năng lực và sự hiểu biết của đội ngũ nhân viên y tế về dịch COVID-19 và virus SARS-CoV-2 đã khác xa so với ngày đầu. Ngày đầu giống như anh hùng Núp bắn Pháp chảy máu, còn bây giờ sau rất nhiều cuộc chinh chiến thì chúng ta hiểu về COVID-19 rất nhiều. Gần như những lần bùng phát dịch và đường lây của virus chúng ta có các công cụ bằng công nghệ thông tin để có thể dự báo được tốt hơn rất nhiều.
Điều thứ hai cực kỳ quan trọng là năng lực xét nghiệm của Việt Nam bây giờ đã xa so với ngày xưa, tức là khả năng nắm bắt và đuổi kịp của chúng ta tốt hơn trước rất nhiều. Cách đây 1 năm, ban đầu cả nước chỉ xét nghiệm được vài chục mẫu một ngày, đến năm ngoái có vài chục đơn vị xét nghiệm và xét nghiệm được vài nghìn mẫu một ngày. Hiện nay, như ở Bắc Giang, Bắc Ninh, 1 ngày bằng nhiều công nghệ, kể cả gộp mẫu, đã xét nghiệm được cả trăm nghìn mẫu.
Có thể thấy, chưa đầy 1 tháng, tổng số mắc COVID-19 ghi nhận trong nước đã là hơn 2.100 ca tại 30 tỉnh/thành phố, cao gấp đôi đợt dịch thứ ba liên quan đén Hải Dương và gấp gần 4 lần đợt dịch thứ hai liên quan đến Đà Nẵng.
Từ sự lây nhiễm trong các khu công nghiệp tại Bắc Giang, ngày 10/5, lần đầu tiên Việt Nam xác lập kỷ lục ghi nhận số ca nhiễm trong nước vượt ba chữ số với 125 ca. Liên tiếp 10 ngày nay, số ca mắc mới ghi nhận trong ngày liên tục ở 3 con số.
Và điều lo ngại nhất đã xảy ra khi lần đầu tiên, có tới 10 cơ sở y tế phải phong tỏa/cách ly y tế để thực hiện khoanh vùng, truy vết. Trong đó, có cả thành trì kiên cố như Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương. Ngày 5/5, cơ sở 2 của bệnh viện tại Đông Anh, Hà Nội đã có quyết định cách ly y tế sau khi ghi nhận 14 ca nhiễm đầu tiên. Nguồn lây được xác định là xâm nhập từ bên ngoài.
Sau đó, đến Bệnh viện K cơ sở Tân Triều phát hiện cùng lúc 11 ca dương tính vào ngày 7/5 nên ngay lập tức đã phải thiết lập cách ly y tế. Hiện đã xác định được hàng trăm ca liên quan 2 bệnh viện lớn này.
Cũng theo thông tin, với nhiều ổ dịch, đợt dịch này đã xuất hiện nhiều nguồn lây, như bệnh viện, trên máy bay, trong quán bar, karaoke, thẩm mỹ, massage, đám cưới và cả trong khu cách ly. Và đây cũng là lần đầu tiên ghi nhận biến thể có tốc độ lây lan mạnh nhất, là biến chủng lần đầu tìm thấy ở Ấn Độ. Qua các kết quả giải trình tự gene cho thấy, các ca mắc chủ yếu mang chủng biến thể gây nhiều biến chứng này. Vì thế, có tới 20% là bệnh nhân nặng, xảy ra không chỉ với trường hợp có bệnh nền mà cả nhiều người trẻ.
Cho đến nay, Việt Nam vẫn được thế giới đánh giá là một trong những quốc gia chống dịch tốt nhất. Ngay từ những ngày đầu tiên, thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị và Ban Bí thư, Chính phủ đã đưa ra những biện pháp quyết liệt, chiến lược khoa học và rất Việt Nam. Phát huy những kinh nghiệm từ việc đối phó thành công với 3 đợt dịch lần trước, đối mặt với đợt dịch thứ tư nguy hiểm hơn, Chính phủ nhiệm kỳ mới tiếp tục có những chỉ đạo kịp thời và mang tính đột phá.
* Bài viết tuyên truyền thực hiện Nghị quyết số 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ.
Tạ Thành