Huyện Lạc Sơn, Hòa Bình là một huyện điển hình trong việc triển khai Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP), nhằm thúc đẩy kinh tế nông thôn và xây dựng nông thôn mới. Đến nay, Lạc Sơn đã ghi nhận 15 sản phẩm được chứng nhận OCOP, trong đó có 1 sản phẩm đạt 4 sao và 14 sản phẩm 3 sao. Với việc khai thác tiềm năng từ đặc sản địa phương và sự hỗ trợ từ các cấp chính quyền, huyện đang dần tạo nên một thương hiệu mạnh mẽ trong lĩnh vực nông sản sạch và bền vững.
Hạt dổi tại xã Chí Đạo đã được chứng nhận sản phẩm OCOP 3 sao.
Nổi bật nhất trong số các sản phẩm OCOP tại Lạc Sơn là hạt dổi Lạc Sơn. Cây dổi được coi là “báu vật” của vùng Quyết Thắng, không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn góp phần giữ gìn nét văn hóa bản địa. Hạt dổi từ xã Chí Đạo đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp bảo hộ nhãn hiệu tập thể và đạt chuẩn OCOP 3 sao từ năm 2019. Trước thực tế nhiều nơi đã trồng dổi ghép khiến giá trị giảm sút, người dân ở Quyết Thắng vẫn kiên trì giữ gìn giống dổi nguyên bản, đảm bảo chất lượng cao. Hợp tác xã (HTX) Chí Đạo với hơn 20 thành viên đã trở thành trung tâm cung ứng giống cây và các dịch vụ nông nghiệp liên quan, góp phần thúc đẩy mô hình sản xuất an toàn, bền vững.
Sản phẩm tinh bột nghệ của Công ty TNHH tinh bột nghệ Nhưng Vần ở xã Nhân Nghĩa đạt 4 sao và đã có mặt tại thị trường xuất khẩu.
Ớt rẽ Phú Lương là một đặc sản khác của vùng Quyết Thắng. Trước đây, ớt rẽ chỉ được thu hái tự nhiên và bán nhỏ lẻ, nhưng kể từ khi tham gia chương trình OCOP, người dân đã mở rộng vùng trồng, tổ chức thành HTX và đầu tư vào quy trình chế biến đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm. Sản phẩm ớt muối từ ớt rẽ Phú Lương không chỉ có hương vị cay thơm đặc trưng mà còn có thời gian bảo quản lâu lên đến 24 tháng, đáp ứng được nhu cầu thị trường và tăng thu nhập cho bà con nơi đây.
Sản phẩm ớt muối từ ớt rẽ Phú Lương không chỉ có hương vị cay thơm đặc trưng mà còn có thời gian bảo quản lâu lên đến 24 tháng.
Không chỉ có sản phẩm cây trồng, huyện Lạc Sơn còn được biết đến với gà ri Lạc Sơn - một giống gà bản địa có đặc điểm sinh trưởng tự nhiên trên vùng núi đá vôi, thịt chắc, thơm, da mỏng, ít mỡ. Hiện nay, đàn gà phát triển mạnh với quy mô hàng triệu con, cung ứng cho cả trong và ngoài tỉnh. Các HTX chăn nuôi như Hương Nhượng và Chí Thiện đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng sản phẩm, đảm bảo nguồn cung gà ri Lạc Sơn đạt tiêu chuẩn OCOP và được người tiêu dùng ưa chuộng.
Đặc biệt, sản phẩm tinh bột nghệ của Công ty TNHH tinh bột nghệ Nhưng Vần ở xã Nhân Nghĩa là sản phẩm đầu tiên của huyện đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao và đã có mặt tại thị trường quốc tế. Thành công này minh chứng cho việc kết hợp giữa truyền thống và công nghệ, đáp ứng tiêu chuẩn cao về chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm, đồng thời mở ra hướng đi mới cho các sản phẩm OCOP của Lạc Sơn.
Sau khi được chứng nhận sản phẩm OCOP 3 sao, sản phẩm mật ong Thành An của Hợp tác xã nông nghiệp và dịch vụ tổng hợp Thành An, xã Mỹ Thành có sức mua tăng, được nhiều tổ chức, cá nhân đặt hàng làm quà biếu, quà tặng.
Các sản phẩm khác được sếp hạng 3 sao như gạo nếp Trứng Khe của HTX nông nghiệp và dịch vụ tổng hợp xã Miền Đồi; mật ong Thành An của HTX nông nghiệp và dịch vụ tổng hợp Thành An, xã Mỹ Thành; thịt chua Lâm Tin từ hộ kinh doanh Trần Đình Lâm, xã Vũ Bình; dệt thổ cẩm của HTX nông nghiệp và dệt thổ cẩm Lục Nghiệp Thành, xã Yên Nghiệp; rượu cần Mường Khói từ hộ kinh doanh Bùi Văn Hảo, xã Ân Nghĩa; và sim rừng Phương Bắc của Công ty TNHH Phương Bắc… đã góp phần làm phong phú thêm các sản phẩm đặc trưng của địa phương.
Thực hiện Nghị quyết số 12-NQ/HU của Huyện ủy, Lạc Sơn không ngừng đẩy mạnh chương trình OCOP, đặt mục tiêu đến năm 2025 mỗi xã có ít nhất một sản phẩm OCOP và huyện có từ một sản phẩm trở lên đạt chuẩn OCOP 4 sao. Để đạt được điều này, huyện đã thực hiện nhiều giải pháp hỗ trợ như ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất, tiêu chuẩn hóa quy trình chế biến, mở rộng mô hình HTX, và xúc tiến thương mại. Bằng cách tạo điều kiện cho các sản phẩm OCOP tiếp cận sàn thương mại điện tử, huyện không chỉ nâng cao giá trị sản phẩm mà còn giúp người tiêu dùng dễ dàng truy xuất nguồn gốc, đảm bảo chất lượng.
Theo Phó trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Lạc Sơn, bà Phan Thị Hạnh, sự phát triển của các sản phẩm OCOP không chỉ giúp nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường mà còn tạo động lực mạnh mẽ cho phong trào khởi nghiệp trong nông nghiệp. Chương trình đã và đang định hình những vùng sản xuất sạch, gắn kết chuỗi giá trị và nâng cao thu nhập cho người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số. Những sản phẩm OCOP tiêu biểu không chỉ là niềm tự hào của Lạc Sơn mà còn là minh chứng cho nỗ lực phát triển kinh tế nông thôn theo hướng bền vững và hiện đại hóa.
Chương trình OCOP đã và đang mang lại luồng sinh khí mới cho huyện Lạc Sơn, Hòa Bình, khẳng định sự giàu có về tài nguyên tự nhiên và tri thức bản địa trong nông nghiệp. Với những sản phẩm độc đáo và chất lượng cao như hạt dổi, ớt rẽ, gà ri, tinh bột nghệ và nhiều sản phẩm khác, Lạc Sơn không chỉ thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương mà còn bảo tồn và lan tỏa giá trị văn hóa vùng miền. Nhờ đó, huyện đang tiến từng bước vững chắc trong việc xây dựng thương hiệu, không chỉ phục vụ nhu cầu trong nước mà còn hướng tới thị trường quốc tế, đưa sản phẩm OCOP trở thành niềm tự hào của người dân nơi đây.