Sản xuất xanh: Chìa khóa nâng tầm gạo Việt trên thị trường quốc tế

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu, ngành lúa gạo Việt Nam đứng trước cơ hội lớn nhưng cũng không ít thách thức. Sản lượng xuất khẩu cao, song cạnh tranh trên thị trường quốc tế ngày càng khốc liệt, khi khách hàng không chỉ quan tâm đến chất lượng hạt gạo mà còn chú trọng đến giá trị bền vững và tác động môi trường của sản phẩm. Trong bối cảnh này, việc định vị thương hiệu gạo Việt thông qua chiến lược sản xuất xanh, giảm phát thải trở thành yếu tố sống còn để nâng cao uy tín, giá trị gia tăng và khả năng cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế.

Chiến lược sản xuất xanh được cụ thể hóa qua nhãn hiệu “Gạo Việt xanh, phát thải thấp”, một sáng kiến do Hiệp hội Ngành hàng Lúa gạo Việt Nam (VIETRISA) phát triển. Nhãn hiệu này không chỉ mang ý nghĩa về môi trường mà còn là công cụ nâng cao chất lượng sản phẩm, thúc đẩy doanh nghiệp và nông dân hình thành tư duy sản xuất có trách nhiệm. Theo ông Lê Thanh Tùng, Phó Chủ tịch Thường trực kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội, việc áp dụng tiêu chuẩn bền vững giúp giảm chi phí sản xuất, tối ưu hóa nguồn lực, đồng thời hạn chế phát thải khí nhà kính, một yêu cầu ngày càng khắt khe của chuỗi cung ứng thực phẩm toàn cầu.

Đáng chú ý, nhãn “Gạo Việt xanh, phát thải thấp” không chỉ là cam kết mà còn là minh chứng cụ thể cho chất lượng. Khoảng 20.000 tấn gạo đầu tiên đã được dán nhãn này, trong đó 500 tấn xuất khẩu sang Nhật Bản, cho thấy sức hút mạnh mẽ của gạo Việt giá trị gia tăng. Mặc dù hiện tại nhãn xanh vẫn chưa tạo tác động trực tiếp lên giá bán, nhưng việc phân loại sản phẩm theo chất lượng cao đã thay đổi cách tiếp cận thị trường của doanh nghiệp. Những lô gạo đạt chuẩn được đưa vào phân khúc cao cấp, hướng tới nhóm khách hàng có yêu cầu khắt khe, đồng thời tạo hiệu ứng lan tỏa từ nguồn nguyên liệu, nông dân đến sản xuất và tiêu thụ.

Người tiêu dùng cũng bắt đầu quan tâm hơn đến gạo bền vững. Thông tin về giảm phát thải và tác động môi trường giúp họ lựa chọn sản phẩm một cách có ý thức. Nhiều hệ thống bán lẻ lớn như Co.opmart và Aeon đã đưa dòng gạo này vào kế hoạch phân phối, mở ra cơ hội tiếp cận thị trường nội địa rộng lớn. Song song đó, các doanh nghiệp chưa tham gia Đề án “Phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030” cũng bày tỏ mong muốn tham gia, thể hiện sức hấp dẫn và tầm quan trọng của chiến lược sản xuất xanh.

Về mặt kỹ thuật, mức giảm phát thải được tính toán dựa trên công thức tham chiếu của Ngân hàng Thế giới. Mục tiêu không chỉ là đo lường lượng carbon mà quan trọng hơn là chứng minh cải thiện thực tế trong sản xuất. Quy trình sản xuất tuân thủ Quy trình 145/QĐ-TT-CLT do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn ban hành, nhằm giảm chi phí, giảm phát thải và đảm bảo tiêu chuẩn bền vững. Sự giám sát chặt chẽ của cơ quan địa phương, tổ chức đánh giá độc lập và sự minh bạch thông tin trên website Hiệp hội giúp xây dựng niềm tin cho doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Chiến lược này còn mang giá trị xã hội quan trọng. Người nông dân trở thành trung tâm của chuỗi giá trị, khi năng suất, chất lượng và phương thức canh tác có ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập và đời sống. Việc áp dụng sản xuất xanh gắn với trách nhiệm cộng đồng, bảo vệ môi trường và nâng cao uy tín thương hiệu, tạo tiền đề cho việc định vị gạo Việt Nam trên bản đồ thực phẩm sạch, bền vững và chất lượng cao quốc tế.

Nhãn hiệu “Gạo Việt xanh, phát thải thấp” không chỉ là bước đi chiến lược trong kinh doanh mà còn là biểu tượng của ngành gạo Việt hướng tới bền vững – trách nhiệm – uy tín. Khi sản xuất xanh được nhân rộng, gạo Việt không chỉ thỏa mãn nhu cầu tiêu dùng trong nước mà còn tạo dấu ấn mạnh mẽ trên thị trường quốc tế, mở ra cơ hội nâng tầm thương hiệu Việt toàn diện, bền vững và có giá trị gia tăng cao.