Bà con Thuận Châu thu hoạch chè.
Xã Phổng Lái hiện đang có gần 700 ha chè trên địa bàn và phát triển với hai loại chè chính là chè Olong và chè xanh. Do thích hợp với điều kiện địa hình, thổ nhưỡng, khí hậu của địa phương cùng với việc áp dụng quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hái, sản xuất, chế biến nghiêm ngặt mà sản phẩm chè trồng tại huyện Thuận Châu có nhiều điểm khác biệt và ưu thế hơn với chè của địa phương khác, nước có màu xanh tự nhiên, hương thơm nhẹ nhàng, vị đậm chất dịu.
Có thể nói, từ lâu cây chè đã trở thành cây trồng chủ lực giúp người dân Thuận Châu cải thiện cuộc sống, đồng thời góp phần giúp người Mông trong xã bỏ lối sống lạc hậu, sống định canh, định cư. Chị Lò Thị Luyến, xã Phổng Lái, huyện Thuận Châu chia sẻ: “Do chúng tôi sử dụng phương pháp hái chè bằng tay truyền thống. Cứ tranh thủ nhàn rỗi tôi và bà con trong bản rủ nhau đi hái chè thuê có thêm thu nhập. Trung bình mỗi ngày thu được 50-60kg chè, thu nhập 100-150 nghìn đồng/ngày”.
Tuy nhiên, cũng vì do chưa áp dụng tiến bộ kỹ thuật, việc sản xuất hoàn toàn bằng thủ công nên năng suất chè thấp. Cùng với đó, vào năm 2012, chè Phổng Lái rơi vào khủng hoảng, năng suất, chất lượng, giá thành... giảm sút, nhiều hộ dân đã nghĩ đến việc phá bỏ cây chè để trồng các loại cây trồng khác.
Là người có cuộc sống gắn liền với cây chè ngay từ khi còn nhỏ, hiểu được những nỗi khó khăn, vất vả của người trồng chè ở gần nhà, bà Nguyễn Thị Bình (Phổng Lái) đã nỗ lực dành công sức nhỏ bé của mình với mong muốn không để mất chè Phổng Lái, cây trồng đã gắn bó với cuộc đời của bà.
Để cải thiện chất lượng chè Phổng Lái, bà Bình nhận thấy yếu tố quan trọng là phải thay đổi tư duy sản xuất, canh tác. Sau khi khảo sát, nắm bắt nhu cầu thị trường, với sự hỗ trợ của Hội Liên hiệp phụ nữ địa phương, năm 2013, bà cùng với một số hộ nông dân cùng ý tưởng xây dựng nên thương hiệu chè Phổng Lái, từ đó HTX sản xuất kinh doanh và dịch vụ tổng hợp Bình Thuận được thành lập. Bà Bình được tín nhiệm bầu làm Phó Giám đốc HTX. Mục tiêu của HTX là sản xuất và xây dựng thương hiệu chè Phổng Lái để cung cấp cho thị trường, góp phần nâng cao giá bán chè cho người dân địa phương.
Ông Bạc Cầm Thế - Phó Chủ tịch UBND xã Mường É, cho biết: Toàn xã có hơn 287 ha chè, trên 202 ha đã cho thu hoạch, năng suất bình quân 6-7 tấn/ha. Nhà trồng nhiều chè mỗi năm thu về hơn trăm triệu đồng, hơn hẳn so với đất trồng ngô, trồng sắn như trước đây. Để đảm bảo đầu ra cho cây chè, xã đã liên hệ với các công ty chế biến chè ở xã Phổng Lái về tận xã thu mua chè búp tươi cho bà con; thành lập HTX Nông nghiệp Cả Vai để thực hiện liên kết bao tiêu sản phẩm chè bền vững.
Cho đến nay, huyện Thuận Châu có hơn 1.400 ha cây chè; trong đó, gần 1.000 ha cho thu hoạch sản phẩm. Toàn huyện có 4 công ty, HTX chuyên liên kết bao tiêu để đảm bảo ổn định đầu ra cho sản phẩm chè. Ông Trần Hữu Hùng, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, cho biết: Những năm qua, huyện Thuận Châu đã tập trung tuyên truyền, vận động nhân dân đẩy mạnh thâm canh, tập trung trồng những giống chè có năng suất, như: Chè lai F1, F2, chè Shan Tuyết, chè Kim Tuyên theo quy trình an toàn, hướng hữu cơ; tập huấn hướng dẫn chăm sóc, cải tạo diện tích chè già cỗi. Huyện đang chỉ đạo bà con thu hoạch vụ chè xuân xong, chú trọng chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh cho cây chè, để vụ chè chính vụ đạt năng suất và sản lượng cao.
Bà con nhân dân xã Phỏng Lái thu hái chè.
Thời gian qua huyện Thuận Châu đã tập trung tuyên truyền, vận động nhân dân đẩy mạnh thâm canh, thực hiện việc sản xuất theo quy trình VietGAP, đẩy mạnh cơ giới hoá trong sản xuất kinh doanh chè, chú trọng việc quy hoạch vùng nguyên liệu, chuyển đổi diện tích đất trồng các loại cây kém hiệu quả sang trồng chè, phân vùng nguyên cho các cây trồng chủ lực, liên kết sản xuất tiêu thụ sản phẩm với các doanh nghiệp, các cơ sở chế biến chè để tập trung phát triển, nhờ vậy chất lượng và sản lượng chè búp tươi của địa phương tăng cao.
Hiện nay, với trên 1.400 ha, trong đó 1.200 ha chè đang cho thu hoạch, sản lượng toàn huyện ước đạt 11.500 tấn. Thời điểm này, các hộ dân đang tập trung thu hoạch chè và tiến hành phòng trừ dịch bệnh, bón phân, đảm bảo tiếp tục có những lứa chè mới chất lượng, được giá, giúp nhiều hộ dân trồng chè có thu nhập ổn định, góp phần phát triển kinh tế địa phương.
PHI LONG/VPTB