Anh Tráng A Của hướng dẫn du khách làm giấy. Ảnh: Nam Trứ.
Tìm hiểu được biết, anh Tráng A Của sinh năm 1989, khi còn nhỏ anh thường xem bà, mẹ làm giấy truyền thống của dân tộc mình để dùng, anh rất thích công việc này. Lớn lên, qua hướng dẫn của mẹ, anh học được nhiều kinh nghiệm hơn để làm giấy truyền thống. Từ đó, anh đã trở thành một người làm giấy truyền thống được nhiều người dân biết đến, ngoài làm giấy để dùng trong gia đình anh con tranh thủ thời gian nhàn rỗi làm thêm giấy để bán.
Năm 2018, với mong muốn giữ gìn nghề làm giấy truyền thống của dân tộc cho thế hệ sau, anh Của cùng với một nhóm sinh viên tình nguyện đến từ Singapore đến nghỉ tại Homestay A Chu bản Hua Tạt, đã lên ý tưởng đưa nghề làm giấy của dân tộc Mông cho du khách khi đến nghỉ, tham quan du lịch tại Vân Hồ, trải nghiệm các bước làm giấy, để tăng thêm thu nhập cho gia đình.
Cũng như giữ gìn, bảo tồn nghề truyền thống của dân tộc mình, anh Tráng A Của đã mở lớp học làm giấy tại gia đình để hướng dẫn bà con và du khách đến học, trải nghiệm các bước làm giấy. Thời gian đầu mở lớp học làm giấy, do còn chưa có nhiều người biết đến nên ít người đến tham gia trải nghiệm, học hỏi kinh nghiệm.
Với mong muốn ngày càng có nhiều du khách biết đến lớp học làm giấy của gia đình anh Tráng A Của, anh đã liên kết tới các homestay trên địa bàn xã Vân Hồ, in giấy quảng cáo hướng dẫn du khách yêu thích trải nghiệm các bước làm giấy truyền thống của dân tộc Mông ở các điểm du lịch, các nhà nghỉ homestay (in chữ hướng dẫn các bước làm giấy được dịch bằng tiếng Việt và tiếng Anh).
Vào những ngày cuối tuần khi có các đoàn khách du lịch muốn tham gia trải nghiệm lớp học làm giấy sẽ thông báo trước để gia đình chuẩn bị và trực tiếp hướng dẫn khách làm giấy, tùy theo yêu cầu của từng đoàn khách, giá cho một nhóm 5 người tham gia trải nghiệm làm giấy là 300.000 đồng/lượt, nếu trải nghiêm tất cả các bước thì tăng lên 500.000 đồng/lượt. Đặc biệt du khách nước ngoài thường rất thích thú khi được trải nghiệm, trực tiếp tham gia làm giấy cùng gia đình anh…
Du khách trải nghiệm học làm giấy...Ảnh: Nam Trứ.
Để trực tiếp trải nghiệm tham gia các bước làm giấy chúng tôi tìm đến nhà anh Tráng A Của, bên ngoài ngôi nhà gỗ truyền thống có nhiều khung giấy, được gia đình anh dựng ngay trước sân nhà, có chiếc tivi cũ được gia đình ghi dòng chữ “Nhà làm giấy A Của” (Hmong paper making workshop).
Anh Tráng A Của vui vẻ mời chúng tôi vào nhà, qua câu chuyện với anh Của biết rằng, người Mông ở Hua Tạt làm giấy truyền thống bằng phương pháp thủ công, sử dụng nguyên liệu chính là tre non có sẵn ở rừng, về thực hiện qua nhiều bước để làm ra giấy.
Anh Tráng A Của, bản Hua Tạt làm giấy của đồng bào người Mông hoàn toàn thủ công. Ảnh: Nam Trứ.
Anh Tráng A Của cho biết: Có hôm gia đình tôi đón từ 3- 5 đoàn khách tham gia trải nghiệm lớp học làm giấy do tôi hướng dẫn. Hầu hết du khách khi tham gia trải nghiệm đều rất ấn tượng và thích thú. Để thu hút hơn du khách còn có thể trang trí hình vẽ tùy theo ý thích trên giấy bằng các hoa văn, các họa tiết, xếp chữ tùy theo ý thích… khi hoàn chỉnh du khách có sản phẩm mang về làm kỷ niệm.
Theo kinh ngiệm của anh Của làm giấy có 6 bước chính, nhưng bước khó nhất và tốn nhiều thời gian nhất là bước ninh tre có thể sẽ mất gần 10 tiếng đồng hồ, tuy nhiên gia đình luôn chuẩn bị sẵn các vật liệu, để du khách trải nghiệm.
Có nhiều đoàn khách đã lữu lại nhũng dòng chia sẻ trên giấy gửi lại cho gia đình anh Tráng A Của, trong đó có cảm nhận của Ca sĩ Kyo York (du khách đến từ Mỹ) đã lưu lại những dòng chữ chia sẻ: Cảm ơn A Của đã cho tôi một buổi trải nghiệm cách làm giấy truyền thống của người Mông hết sức tuyệt vời…
Với những gì đã làm được, anh Tráng A Của không những lưu giữ nghề làm giấy truyền thống của dân tộc Mông nơi đây, mà còn quảng bá những nét đẹp, phong tục tập quán hay, ý nghĩa mang đậm bản sắc văn hóa của địa phương đến với du khách gần xa.
Nam Trứ/ VP Tây Bắc