Mới đây, Starbucks Việt Nam đã chính thức khai trương một cửa hàng mới tại một vị trí được xem là "kim cương" của thủ đô: tầng 1 của Tòa nhà Bưu điện Hà Nội, số 87 Đinh Tiên Hoàng, quận Hoàn Kiếm. Với lợi thế hai mặt tiền tiếp giáp phố Đinh Tiên Hoàng và Đinh Lễ, cùng tầm nhìn trực diện ra Hồ Gươm thơ mộng, địa điểm này không chỉ đắc địa về mặt giao thông mà còn mang đậm dấu ấn văn hóa, lịch sử. Mức giá thuê mặt bằng tại khu vực này, ước tính lên đến khoảng 260 triệu đồng mỗi tháng, càng khẳng định giá trị vượt trội của nó. Sự kiện này không chỉ đánh dấu một bước mở rộng mới của Starbucks mà còn là một case study thú vị về chiến lược lựa chọn vị trí trong ngành F&B.
Vị thế biểu tượng: Tại sao Starbucks "phải lòng" Bưu điện Hà Nội?
Địa điểm mới của Starbucks tại Tòa nhà Bưu điện Hà Nội không chỉ đơn thuần là một không gian kinh doanh mà còn hàm chứa nhiều yếu tố mang tính biểu tượng. Tòa nhà Bưu điện Hà Nội vốn là một công trình kiến trúc lịch sử, gắn liền với ký ức của nhiều thế hệ người dân thủ đô. Vị trí ngay trung tâm quận Hoàn Kiếm, với tầm nhìn bao quát ra Hồ Gươm – trái tim của Hà Nội – càng làm tăng thêm giá trị văn hóa và sức hút cho bất kỳ thương hiệu nào hiện diện tại đây.
Theo chuyên gia F&B, lựa chọn này của Starbucks là một quyết định hoàn toàn đúng đắn và nhất quán với định hướng thương hiệu mà hãng đã theo đuổi từ trước đến nay trên toàn cầu. Starbucks luôn có xu hướng ưu tiên các mặt bằng mang tính biểu tượng, sở hữu kiến trúc độc đáo, hoặc tọa lạc tại những vị trí trung tâm, có ý nghĩa văn hóa và lịch sử sâu sắc. Cửa hàng mới tại Bưu điện Hà Nội không chỉ mang lại một không gian với tầm nhìn thoáng đãng, lãng mạn hướng ra hồ, mà quan trọng hơn, nó giúp thương hiệu nâng tầm sự hiện diện của mình trong tâm trí người tiêu dùng, đặc biệt là đối với những khách hàng yêu thích không gian trải nghiệm đặc trưng mà Starbucks luôn nỗ lực xây dựng. Bên cạnh yếu tố thẩm mỹ và biểu tượng, vị trí này còn sở hữu một lợi thế vô cùng lớn về mặt thương mại, đó là lượng người qua lại khổng lồ mỗi ngày.
Khu vực quanh Hồ Gươm có thể được xem là nơi có lưu lượng người đi bộ cao nhất tại Hà Nội, không chỉ là điểm đến quen thuộc của người dân thủ đô vào mỗi dịp cuối tuần hay lễ tết, mà còn là địa điểm không thể bỏ qua của hàng triệu lượt khách du lịch trong và ngoài nước. Với đặc điểm này, một cửa hàng cà phê tọa lạc tại đây có thể dễ dàng tận dụng được một lượng khách tự nhiên vô cùng dồi dào, từ đó giảm bớt sự phụ thuộc vào các hoạt động tiếp thị và quảng cáo tốn kém. Điều này hoàn toàn phù hợp với mô hình kinh doanh của Starbucks – một thương hiệu đã gặt hái thành công trên toàn cầu nhờ khả năng xây dựng những không gian mang tính trải nghiệm cao, kết hợp hài hòa với việc lựa chọn những vị trí đắc địa.
Địa điểm và mô hình kinh doanh: Mối quan hệ "tuy hai mà một" trong ngành F&B
Một nguyên tắc quan trọng trong lĩnh vực F&B: địa điểm dù có vai trò then chốt đến đâu vẫn phải "đi sau" mô hình kinh doanh. Nói một cách khác, một mặt bằng chỉ thực sự được coi là "đẹp" hay "tốt" khi nó hoàn toàn phù hợp với định hướng vận hành, chiến lược sản phẩm và đối tượng khách hàng mục tiêu của thương hiệu đó. Đối với những chuỗi F&B theo đuổi mô hình kinh doanh dựa trên trải nghiệm của khách hàng, như Starbucks, các cửa hàng thường đòi hỏi không gian rộng rãi, thoáng đãng, có thiết kế nội thất ấn tượng và tạo cảm giác thoải mái.
Những vị trí mà các thương hiệu này nhắm đến thường là những khu vực có mật độ dân cư cao, tập trung đối tượng khách hàng thuộc tầng lớp trung lưu trở lên, có khả năng chi trả và nhu cầu thưởng thức không gian. Ngược lại, những thương hiệu áp dụng mô hình kinh doanh tinh gọn, tập trung vào tốc độ phục vụ, bán mang đi hoặc giá cả cạnh tranh, có thể sẽ không cần đến những mặt bằng quá lớn hay quá nổi bật. Họ có thể lựa chọn những vị trí nhỏ hơn, thậm chí trong các con hẻm, miễn là đảm bảo được sự tiện lợi và tiếp cận được đối tượng khách hàng của mình. Do đó, việc đánh giá một địa điểm là tốt hay không cần phải được đặt trong một ngữ cảnh cụ thể, gắn liền với chiến lược và mô hình kinh doanh riêng biệt của từng thương hiệu, chứ không thể có một công thức chung áp dụng cho tất cả.
Bí quyết chọn mặt bằng F&B: Những yếu tố "vàng" không thể bỏ qua
Trên thực tế, quá trình lựa chọn mặt bằng cho một dự án kinh doanh trong ngành F&B là một công việc phức tạp, đòi hỏi sự đánh giá đa yếu tố một cách cẩn trọng. Bên cạnh yếu tố về lưu lượng người qua lại – hay còn gọi là "traffic" – mà nhiều người thường coi là quan trọng nhất, thì yếu tố về khả năng nhận diện thương hiệu cũng đóng một vai trò không hề kém cạnh. Một cửa hàng sở hữu mặt tiền rộng rãi, thông thoáng, dễ dàng nhìn thấy từ xa có thể đóng vai trò như một tấm biển quảng cáo ngoài trời hiệu quả, liên tục nhắc nhở và thu hút sự chú ý của khách hàng tiềm năng. Ngược lại, một địa điểm dù có traffic cao nhưng lại bị khuất tầm nhìn, mặt tiền quá nhỏ hoặc bị lẫn vào giữa các khu vực kinh doanh phức tạp khác sẽ làm giảm đáng kể khả năng thu hút khách hàng một cách tự nhiên. Việc khách hàng có thể dễ dàng nhìn thấy và nhận diện được cửa hàng ngay từ xa thường là điều kiện tiên quyết để tạo ra hành vi ghé thăm.
Ngoài ra, những yếu tố liên quan đến tính thực tiễn trong vận hành hàng ngày cũng cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Một mặt bằng được xem là lý tưởng không thể thiếu một vỉa hè đủ rộng để khách hàng có thể dễ dàng dừng xe, lên xuống, hoặc thậm chí có thể được tận dụng để mở rộng không gian kinh doanh vào những buổi tối mát mẻ. Trong một số trường hợp, việc thuê được những vị trí liền kề với các ngân hàng hoặc các cơ quan hành chính, nơi thường có vỉa hè lớn và ít hoạt động vào ban đêm, cũng mang lại những lợi thế đáng kể về không gian và sự thuận tiện. Ngược lại, những mặt bằng không có vỉa hè hoặc vỉa hè quá hẹp sẽ gây ra nhiều bất tiện trong việc phục vụ khách, ảnh hưởng đến trải nghiệm chung và có thể làm giảm sức hấp dẫn của quán.
Những "cạm bẫy" pháp lý và tài chính cần lường trước
Bên cạnh các yếu tố về vị trí địa lý và đặc điểm vật lý của mặt bằng, các vấn đề liên quan đến pháp lý và tài chính cũng là những điểm mấu chốt không thể bỏ qua khi lựa chọn địa điểm kinh doanh F&B. Một mặt bằng lý tưởng trước hết phải có giấy tờ pháp lý rõ ràng, minh bạch, và hợp đồng thuê nhà nên được ký kết trực tiếp với chủ sở hữu bất động sản. Cần hết sức thận trọng và tránh những trường hợp ký hợp đồng thông qua người nhà của chủ sở hữu hoặc những người đứng tên trung gian, bởi điều này tiềm ẩn nhiều rủi ro liên quan đến các tranh chấp quyền lợi có thể phát sinh sau này. Thêm vào đó, các điều khoản trong hợp đồng thuê cũng cần được xem xét một cách kỹ lưỡng. Nếu phát hiện chủ nhà có xu hướng đưa ra những yêu cầu phi lý hoặc bất lợi cho bên thuê – chẳng hạn như các điều khoản cho phép tăng giá thuê một cách đột ngột và không có lộ trình rõ ràng, hoặc yêu cầu trả lại mặt bằng với những điều kiện hiện trạng quá khắt khe – thì có lẽ nên cân nhắc loại bỏ phương án đó ngay từ đầu để tránh những rắc rối không đáng có.
Một yếu tố khác cũng cần được tính toán cẩn trọng là thời hạn của hợp đồng thuê. Đối với các thương hiệu lớn như Starbucks, chi phí đầu tư ban đầu cho việc thiết kế, thi công và trang bị cửa hàng thường rất lớn. Do đó, nếu thời hạn hợp đồng thuê chỉ kéo dài dưới ba năm thì gần như không đủ thời gian để doanh nghiệp có thể hoàn vốn đầu tư, chưa kể đến việc tạo ra lợi nhuận. Bên cạnh đó, trước khi quyết định ký hợp đồng, cần phải tìm hiểu kỹ về quy hoạch của khu vực xung quanh, xem xét liệu có các dự án xây dựng đường sá, cầu cống hay các công trình lớn nào có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh trong tương lai hay không.
Cuối cùng, yếu tố về giá thuê – dù thường được đưa ra đàm phán sau cùng – lại chính là yếu tố mang tính quyết định. Một mặt bằng dù có đẹp đến mấy, hội tụ đầy đủ các điều kiện thuận lợi nhưng nếu mức giá thuê vượt quá ngưỡng chịu đựng của mô hình tài chính đã được xây dựng thì vẫn phải chấp nhận loại bỏ. Đối với những thương hiệu đang trong giai đoạn xây dựng hình ảnh và cần tăng cường độ nhận diện, đôi khi họ có thể chấp nhận một mức giá thuê cao hơn, thậm chí chịu lỗ trong thời gian đầu. Tuy nhiên, nếu mục tiêu chính là kinh doanh thực chất, tạo ra lợi nhuận ổn định và bền vững, thì giá thuê phải thực sự phù hợp và nằm trong khả năng chi trả của doanh nghiệp.
Quyết định lựa chọn vị trí mở cửa hàng mới của Starbucks tại Tòa nhà Bưu điện Hà Nội, nhìn từ góc độ chuyên môn, là một nước cờ chiến lược, phù hợp với định vị thương hiệu và tận dụng được những lợi thế độc đáo của địa điểm. Tuy nhiên, câu chuyện này cũng cho thấy rằng việc lựa chọn mặt bằng kinh doanh trong ngành F&B là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự phân tích kỹ lưỡng nhiều yếu tố, từ sự phù hợp với mô hình kinh doanh, lưu lượng khách hàng, khả năng nhận diện, tính thực tiễn trong vận hành, đến các vấn đề pháp lý và tài chính. Trong một thị trường đầy cạnh tranh như F&B, việc "chọn mặt gửi vàng" đúng địa điểm không chỉ là một quyết định đầu tư thông thường mà còn là một nước cờ chiến lược, có khả năng ảnh hưởng sâu sắc đến sự thành công và sự phát triển bền vững của một thương hiệu.
Bảo An