Trà Shan tuyết – Báu vật của núi rừng
Shan tuyết có nghĩa là “trà shan trên núi”, chè Shan tuyết là giống chè cổ thụ mọc tự nhiên trên những dãy núi cao, lá chè, búp chè được phủ một lớp nhung trắng như tuyết, đây là đặc điểm mà những giống chè trồng ở các vùng trung du và đồng bằng không thể có được.
Bạch trà Shan tuyết là loại cây cổ thụ, mọc cao đến vài mét, khi hái trà phải trèo lên cây, có những gốc trà vài người ôm không xuể. Đúng như chữ “tuyết” trong tên gọi, trà Shan tuyết cổ thụ là loại trà nằm trên dãy Hoàng Liên Sơn với độ cao 3.142m. Nằm ở khu vực có độ cao, mây mù bao phủ quanh năm, sự chênh lệch về nhiệt độ giữa ngày và đêm lớn cùng với điều kiện khí hậu thổ nhưỡng tạo cho trà Shan tuyết có chất lượng tốt. Bạch trà Shan tuyết được canh tác hoàn toàn tự nhiên không sử dụng bất cứ một hóa chất hay phân bón. Chỉ có ở những vùng núi cao với khí hậu và thổ nhưỡng đặc biệt, trà mới có thể sinh trưởng và cho chất lượng trà tốt.
Trà Shan tuyết là giống trà sinh trưởng hoang dã ở những vùng núi cao, nơi thường xuyên bị bao phủ bởi sương lạnh. Do điều kiện sống khắc nghiệt, cây trà Shan tuyết phát triển chậm hơn so với các loại chè thông thường. Tuy nhiên, chính môi trường tự nhiên này lại tạo điều kiện cho cây trà có tuổi thọ rất cao, từ 100 đến 200 năm, và phát triển thành những cây cổ thụ to lớn.
Trên bản đồ miền núi phía Bắc Việt Nam, nơi những dãy núi trùng điệp, những cây chè Shan tuyết cổ thụ đã tồn tại từ hàng ngàn năm trước. Chúng đã gắn bó với nhiều thế hệ người dân tộc Tày, Dao, Mông, và được biết đến như những biểu tượng của vùng đất này. Các đồi chè Shan tuyết mọc tự nhiên giữa rừng, với tuổi thọ lên đến hàng trăm năm, được tìm thấy ở các tỉnh như Sơn La, Yên Bái, Lào Cai, và Hà Giang. Đối với người dân địa phương, những gốc chè Shan tuyết cổ thụ không chỉ gần gũi mà còn mang ý nghĩa thiêng liêng.
Mỗi vùng trà Shan tuyết đều mang một dấu ấn riêng, được tạo nên bởi điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu, và tập quán thu hái cũng như chế biến thủ công đặc trưng của từng khu vực. Chính sự đa dạng này đã tạo nên những hương vị trà Shan tuyết độc đáo và khác biệt, phản ánh rõ nét sự phong phú của vùng đất nơi chúng sinh trưởng.
Trà Shan tuyết không phải ngẫu nhiên mà được mệnh danh là “đệ nhất danh trà Việt”. Với hương vị độc đáo và quá trình sinh trưởng đặc biệt, trà Shan tuyết mang trong mình sức hút quyến rũ mà không ai có thể chối từ.
Giải mã về sức hút của trà Shan
Là đặc sản nổi danh, chè Shan tuyết cổ thụ đã trở thành loại thức uống thơm ngon, bổ dưỡng, mang nhiều đặc điểm nổi bật mà bạn có thể nhận ra giữa hàng chục, hàng trăm các loại trà khác nhau. Giống trà Shan hội tụ cả ba yếu tố hương thơm, vị ngọt, nước xanh.
Trà Shan tuyết trải qua quá trình chế biến nhiều công đoạn nhưng vẫn giữ được hương vị của một loại đặc sản núi rừng. Đó là hương thơm thoang thoảng của mùi cỏ sớm có chút ngai ngái và thanh mát từ thiên nhiên.
Lá trà to, nguyên cánh, cong nhẹ, giòn vừa không dễ vỡ vụn. Khi pha với nước nóng, trà bắt đầu bung tỏa hương thơm nhẹ nhàng, nước trà từ từ chuyển sang màu vàng nhẹ sóng sánh. Khi pha trà, không cần tráng một nước đầu tiên vì nguyên liệu có nguồn gốc thiên nhiên được canh tác hoàn toàn tự nhiên, không sử dụng hóa chất hay phân bón, thuốc trừ sâu nên được coi là trà sạch, trà quý của núi rừng Tây Bắc.
Khi nước được rót ra tách, một mùi hương rừng thoang thoảng lan tỏa khắp phòng, đó là mùi hương hoa và quả dại, có mùi hương cốm non, đôi khi xen mùi của sương núi. Nhấp ngụm trà Shan tuyết, cảm nhận hương trà thơm, vị đắng nhẹ, thanh mát nhưng hậu vị ngọt thanh. Nếu bạn để ý kỹ sẽ thấy lớp lông mao nhỏ li ti trong nước, đây chính là điểm đặc biệt của trà Shan tuyết mà không phải loại trà nào cũng có được.
Khi nếm trà, vị chát nơi đầu lưỡi sẽ là điểm nhấn để bạn cảm nhận tốt hơn vị ngọt sâu ở cổ họng. Tất cả sự kết hợp từ hương và vị đã tạo thành một loại trà vang danh cả nước.
Những năn gần đây, trà Shan tuyết Việt Nam với chất lượng tốt, nhiều loại hình, mẫu mã đa dạng nhanh chóng chiếm được chỗ đứng riêng trên thị trường trà trong và ngoài nước, đặc biệt là ở Châu Âu.
Không chỉ vậy, các sản phẩm từ trà Shan tuyết còn được giới chuyên môn công nhận và xướng tên tại nhiều giải thưởng danh giá quốc tế, trong đó có 2 giải Vàng, 5 giải Đồng và 4 giải Ấn tượng tại Cuộc thi Trà quốc tế từ năm 2018 đến 2020. Đánh dấu sự ghi nhận và tôn vinh của các chuyên gia chè trên thế giới đối với các phẩm trà Việt Nam, mở ra cơ hội xuất khẩu chè sang thị trường rộng lớn toàn thế giới.