Thực tế cho thấy, mỗi dịp cận Tết, các mặt hàng thiết yếu phục vụ nhu cầu tiêu dùng thường chịu áp lực lớn về nguồn cung và sức mua. Trong bối cảnh đó, nguy cơ xuất hiện hàng hóa không bảo đảm tiêu chuẩn trên thị trường có xu hướng gia tăng, tập trung vào các nhóm sản phẩm tiêu dùng phổ biến. Từ thực phẩm phục vụ ngày Tết đến quần áo, mỹ phẩm, đồ gia dụng…, nhiều mặt hàng có thể không đáp ứng yêu cầu về chất lượng hoặc nguồn gốc xuất xứ.
Đáng chú ý, nhóm sản phẩm thực phẩm luôn được người tiêu dùng quan tâm đặc biệt, bởi liên quan trực tiếp đến sức khỏe và an toàn trong sinh hoạt hằng ngày. Việc sử dụng các sản phẩm không bảo đảm tiêu chuẩn có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro, nhất là trong thời điểm nhu cầu tiêu dùng tăng cao. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với công tác quản lý thị trường, kiểm soát chất lượng hàng hóa, đồng thời nâng cao ý thức lựa chọn sản phẩm an toàn của người dân trong dịp Tết.
Tăng cường ngăn chặn hàng không bảo đảm chất lượng trên thị trường cận Tết
Những năm gần đây cho thấy, vào thời điểm cận Tết, một số mặt hàng phục vụ nhu cầu tiêu dùng có nguy cơ không bảo đảm tiêu chuẩn chất lượng, đặc biệt là các sản phẩm bánh kẹo, mứt Tết. Một số cơ sở sản xuất vì lợi ích trước mắt đã sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc, phụ gia không phù hợp hoặc tái sử dụng hàng tồn từ mùa trước, thay đổi bao bì để đưa ra thị trường. Những hành vi này không chỉ làm sai lệch thông tin đối với người tiêu dùng mà còn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.
Bên cạnh đó, rượu bia cũng là nhóm hàng dễ phát sinh vi phạm trong dịp cao điểm cuối năm. Việc sử dụng sản phẩm không rõ xuất xứ, không bảo đảm tiêu chuẩn an toàn có thể gây ra những hệ lụy nghiêm trọng cho người sử dụng. Thực tế cho thấy, người tiêu dùng rất khó phân biệt nếu không kiểm tra kỹ nhãn mác, nguồn gốc hoặc mua hàng tại các địa chỉ thiếu uy tín.
Trước thực trạng này, các cơ quan quản lý nhà nước đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm kiểm soát thị trường, ngăn chặn hàng hóa không bảo đảm chất lượng trong dịp cận Tết. Lực lượng quản lý thị trường, thanh tra, công an tăng cường kiểm tra, giám sát tại các cơ sở sản xuất, kho chứa, điểm kinh doanh bán lẻ và chợ truyền thống. Công tác kiểm tra tập trung vào nguồn gốc nguyên liệu, điều kiện sản xuất, nhãn mác, hạn sử dụng và quy trình lưu thông hàng hóa.
Thời gian qua, nhiều vụ việc vi phạm đã được phát hiện, xử lý theo quy định, qua đó góp phần chấn chỉnh hoạt động sản xuất, kinh doanh, đồng thời cảnh báo các cơ sở có ý định trục lợi trong dịp cao điểm mua sắm. Những kết quả này thể hiện rõ quyết tâm của các cấp, các ngành trong việc bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng.
Song song với công tác kiểm tra, xử lý, hoạt động tuyên truyền cũng được đẩy mạnh nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng. Người dân được khuyến cáo lựa chọn hàng hóa tại các cơ sở uy tín, có địa chỉ rõ ràng, hóa đơn, chứng từ đầy đủ; kiểm tra kỹ thông tin trên bao bì, nhãn mác, hạn sử dụng và không nên mua các sản phẩm có giá bán bất thường so với mặt bằng chung.
Đối với nhóm thực phẩm tươi sống và thực phẩm chế biến sẵn, người tiêu dùng cần chú ý đến đặc điểm tự nhiên của sản phẩm, ưu tiên lựa chọn những mặt hàng có nguồn gốc rõ ràng, được kiểm soát chất lượng. Việc cẩn trọng trong lựa chọn thực phẩm không chỉ bảo vệ sức khỏe bản thân mà còn góp phần hạn chế đầu ra cho các sản phẩm không bảo đảm tiêu chuẩn.
Cùng với đó, vai trò của các doanh nghiệp, nhà sản xuất uy tín ngày càng được khẳng định. Nhiều đơn vị đã chủ động áp dụng các giải pháp công nghệ như tem chống giả, mã truy xuất nguồn gốc để giúp người tiêu dùng dễ dàng nhận diện sản phẩm chính hãng, đồng thời phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng trong công tác phòng, chống hàng giả.
Trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh, việc quản lý thị trường càng đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của các lực lượng chức năng và sự chủ động từ phía người tiêu dùng. Mỗi cá nhân cần nâng cao ý thức cảnh giác, không mua bán, sử dụng hàng hóa không rõ nguồn gốc và kịp thời phản ánh các dấu hiệu vi phạm đến cơ quan có thẩm quyền.
Cận Tết là thời điểm để mỗi gia đình hướng tới sự sum vầy, an lành. Một thị trường lành mạnh, minh bạch chỉ có thể được xây dựng khi người tiêu dùng lựa chọn thông minh, doanh nghiệp kinh doanh có trách nhiệm và các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm theo quy định, qua đó bảo đảm an toàn và quyền lợi cho cộng đồng.
Hoàng Nguyễn